"Кері пропорционал шамалар" тақырыбына сабақ жоспар
план-конспект урока на тему

Сабақтың тақырыбы:

                                         Кері пропорционал шамалар.

Сабақтың мақсаты:

                                        Оқушыларға  кері пропорционалдық және оның қасиеттері   жөнінде білім алу.                                        

                                         Алған білімдерін есептер шығаруда қолдана білуге үйрету.

Оқушыларды ұқыптылыққа,еңбекке баулу.

Көрнекілік:

                                         Үлесітрме материалдар. Картотека №6.

Сабақтың типі:  

Жаңа материалды оқыту.

Сабақтың түрі:

Теориялық білім беру.

Сабақтың барысы:

                                 I.   Ұйымдастыру кезеңі:

а)  оқушыларды түгендеу.

  ә) оқушылардың сабақта жұмыс істеу                       дайындығын тексеру.

.

II. Жаңа материалдарды игеру кезеңіне дайындық

                             Жаңа материалдың тақырыбын, мақсатын хабарлау.

          III .   Жаңа материалдарды игеру кезеңі:

Есеп: Тапсырманы 4 жұмысшы 120 сағатта орындайды. Осы тапсырманы 8,12,16 жұмысшы неше сағатта орындайды?

Шешуі:  

1. Егер тапсырманы 1 жұмысшы 4·120=480(сағ) орындайды.
2. Тапсырманы 8 жұмысшы 480:8=60(сағ) орындайды.
3. Тапсырманы 12 жұмысшы 480:12=40(сағ) орындайды.
4. Тапсырманы 16 жұмысшы 480:16=30(сағ) орындайды.

Кестеге толтырсақ:

Кестедегікез-келген мәнің қатнасын және екіншішаманың оған сәйкес екі мәнінің екі мәнінің қатнасын табайық.

16/8=2; 30/60=1/2;  немесе 16:8=2; 30:60=1:2.

2 мен ½ кері сандар.

Бұл қатнастарды пропорциямен жазатын болсақ: 16/8=60/30;

Анықтама: Егер бір шама бірнеше есе артқанда (кемігенде), екінші шама сонша есе кемитін артатын  (артатын) болса, онда шамаларды кері пропорционал шамалар деп аталады.

Әріппен жассақ

Яғни :

Мысал: Тіктөртбұрыштың ауданы 24 см ұзындығы 6 см болса, оның ені 24:6=4 (см), ал ұзындығы 12 см болса, оның ені

24:12=2 (см).

12·2 = 6·4;   24=24;

Қасиеті:

Анықтама: Егер екі шама бір-біріне керіпропорционал болса, онда бірінші шаманың кез-келген екі мәнінің қатнасына,екінші шаманың сәйкес екі мәнінің қатнасы кері қатнас болады.

Кері пропорционал шамалар:

• Тіктөртбұрыштың ауданы тұрақты болғанда оның ұзындығы мен ені;
• Құны бірдей заттардың мөлшері мен бағасы;
• Арақашықтық бірдей болғандағы жылдамдығы мен уақыт;

Есеп: Екі қаланың арасын жылдамдығы 40 км/сағ мотоциклмен 3 сағ жүреді. Осы қашықтықты 80 км/сағ жеңіл машина неше сағатта жүреді ?

Шешуі: х-жеңіл машинаның жүрген уақыты.

Жауабы: 1,5 сағ.

IV Оқушылардың жаңа материалды игеру деңгейін анықтау:

1. Кері  пропорционал шамалар дегеніміз не?
2. Кері пропорционалдың қасиеті.

V   Жаңа материалды  № 173, №175, №177  есептерін шығару арқылы бекіту.

VI Оқушыларға үй тапсырмасын және оны орындауға нұсқау беру кезеңі.

1) Үйге № 172, № 174, № 176.

2) Сабақты қортындылау.