Презентации учеников

Слайд 1

Как прекрасен татарский язык! Выполнила : Гулова Алия Ученица 4 б класса МБОУ «СОШ №20» г.Альметьевск Научный руководитель: Рашитова Назифа Мухлисулловна

Слайд 2

Тема моей исследовательской работы о происхождении и статусе родного языка. Объектом исследования является фонетика татарского языка. Сегодня Республика Татарстан занимает весомое место на мировом рынке и знание татарского языка обогащает мировую культуру. Учителя могут использовать мою презентацию на уроках татарского языка и это показывает практическую ценность моей работы.

Слайд 3

Цели: 1. Узнать к какой группе языков относиться татарский. 2. Узнать сколько человек в мире говорят на татарском языке. 3. Узнать как можно больше о литературном языке. 4. Узнать о появлении письменности. 5. Изучить алфавит. 6. Сделать вывод. 7. Ответить на ваши вопросы.

Слайд 4

Татарский я зык Татарский язык-один из индоевропейских языков, который принадлежит к семье тюркских языков включающий в себя турецкий, азербайджанский, узбекский, туркменский, казахский, киргизский, башкирский, ногайский, карачаевский, балкарский, кумыский , каралпакский , тувинский, хакасский, гагаузский, чувашский, якутский и другие…

Слайд 5

Кто же на нём говорит? В настоящее время на татарском языке говорят более 7 миллионов человек, из них 2 миллиона живут в Татарстане, остальные- в 80 регионах бывшего СССР и за рубежом-в Финляндии, Турции, Китае, Америке, Германии, Японии, Австралии, Румынии, Польше, Англии и т.д.

Слайд 6

Литературный язык Татарский литературный язык формировался и развивался на основе трех диалектов-западного ( мишарского ), среднего ( заказанского ) и восточного (западносибирского).

Слайд 7

Письменность Письменность татар имеет долгую историю: точка отсчета- памятники рунического письма. Татарские ученые ( А.Мухаммадиев и Нурихан Фаттах ) убедительно доказали, что тюркские народы имели письменность ещё до новой эры.

Слайд 8

Новый алфавит С начала Х века, вместе с исламом в Волжской Булгарии был принят и арабский алфавит. В конце 20-х годов ХХ века этот алфавит был изменён на латинский («я ң алиф »). Через десять лет татары перешли на кириллицу, с добавлением шести букв для некоторых специфических звуков татарского языка.

Слайд 9

Так уж повелось… Так издревле повелось: не только между представителями разных языковых групп, но и между тюркскими народами нужен был посредник- толмач-татарин. Только он понимал все тюркские наречия и языки.

Слайд 10

Интересно знать Татарский язык по сведениям ЮНЕСКО, стоит на 4 месте в мире по своей стройности, формализованности и логичности. В этом смысле он может быть использован как язык компьютера. Именно поэтому знание этого языка дает возможность общаться со всеми представителями тюркских народов. Татарский язык занимает 14-ое место в мире по универсальности и популярности в мире.

Слайд 11

Олимпиаду по татарскому языку в Казани выиграл японец Юто Хишияма Кто лучше всех владеет татарским языком? Международная олимпиада по татарскому языку и литературе, завершившаяся 1- го мая 2014 года в городе Казани, показала, что самый лучший молодой знаток татарского языка в мире не татарин, а японец. Юто Хишияма , житель Японии, заинтересовался татарским языком после того, как случайно услышал по радио татарскую песню. Стоит отметить, что татар у него в роду нет.

Слайд 12

Вы в

Слайд 13

Татарский алфавит В татарском алфавите 39 букв.

Слайд 14

Новые звуки Вы, наверное, заметили что к русскому алфавиту добавлено шесть знаков, обозначающих спецефические звуки татарского алфавита (Ө, Ә, Ү, Һ, Җ, Ң)

Слайд 15

Гласные Для нетатар большую трудность составляют именно гласные специфические звуки. В татарском языке двенадцать гласных звуков, различающих смысл слов и их форм. Из них три звука заимствованы из русского языка: [ о ],[ ы ],[ э (е) ] . О ни не имеют парных гласных. Остальные звуки имеют твердую и мягкую пару: [ а ] - [ ә ] , [ у ] - [ ү ] , [ ы ] - [ э(е) ] , [ о ] - [ ө ] . У звука [ и ] нет полногласной твёрдой пары. В данном случае взамен вступает звукосочетание [ ый ] : эшл [ и ] - ук [ ый ] .

Слайд 16

Согласные Также в алфавите начитывается 28 звуков, различающих слова и их формы: [ б ] , [ п ],[ в ],[ ф ],[ қ ],[ ғ ],[ д ],[ т ],[ ж ],[ ш ],[ з ],[ с ], [ җ ],[ ч ],[ л ],[ м ],[ н ],[ ң ],[ й ],[ р ],[w],[ ц ],[ щ ],[ х ], [ һ ],[`] ( гамза )

Слайд 17

Вывод: Татарская речь очень благозвучна, интонационно богата, ритмична, мелодична, чуть в ускоренном темпе, с обилием эмоциональных частиц и междометий, со множеством речевых формул и клишированных выражений. Всё это выражается одним, непереводимым словом моң . Как прекрасен татарский язык!

Слайд 18

Использованная литература 1.www/tatmedia.com 2.www/tatarstan.ru/books 3.www.tatar.com.ru 4.www.kitap.net.ru/ 5. Татарский язык. Татар теле / авт.-составитель Г.Х. Гильманов .- Казань:Татар.кн.изд-во , 2007 г.

Слайд 1

Җитәкче: Рәшитова Нәзифә Мөхлисулла кызы Тукай –җыр сөюче (Мәг ъ лүмати проект) Әлмәт шәһәре МБББУ “20 нче урта гомуми белем бирү мәктәбе” 4 нче А сыйныфы укучысы Мөхәммәтдинова Эл ь за

Слайд 2

Тукай – җыр сөюче Тема сайлауга гаиләбезнең җырчы булуы этәргеч ясады . Мин Габдулла Тукайның « Туган тел» ен бик яратам . «Тукай үзе җырлар яратканмы ?» дигән сорау мине фәнии — тикшеренү эшенә алып килде . Халык җырлары һәм Тукай иҗаты - хезмәтебезнең объекты. Темам халык авыз иҗаты белән бәйле, ул аның актуаль леген билгели. Габдулла Тукайның шагыйр ь булып китүенә халык иҗатының тәэсирен билгели алу – хезмәтебезнең практик яктан кыйммәтен бәяли. Презентацияне татар теле һәм музыка укытучылары дәресләрдә файдалана алалар. 13.02.2015

Слайд 3

Хезмәтнең максаты : Г.Тукайның халык җырларына карата мөнәсәбәтен ачыклау. Тукай җыр сөйгәнме?

Слайд 4

Хезмәтнең бурычы : Шагыйр ь иҗатына халык авыз иҗатының тәэсирен ачу. Габдулла Тукайның җыр сөюче шагыйрь икәнлеген дәлилләү. Татар сәнгатендә ГабдуллаТукайның тоткан урынын билгеләү.

Слайд 5

Гипотеза Тикшеренү эшеннән нәрсә көтелә? 1.Габдулла Тукай - җыр сөюче. 2.Кечкенә Габдулла өчен халык җырлары с ердәш тә, күңел юанычы да булган. 3 . Габдулла Тукайның күп шигыр ь ләре х алык җырлары йогынтысында иҗат ителгән. 4 . Г.Тукай иҗаты - татар әдәбиятында аерым бер биеклек ул. “Кечкенә Тукай“ Х. Казаков

Слайд 6

Кечкенә Тукай НәниТукай Кырлайда халкыбызның мирасын – җырлар, әкиятләрен ишеткәнме? Кечкенә Габдулла Өчилидә бабасы өендә булсын, Кырлайда булсын,”Бәдәвам”, “Мөхәммәдия”,“Йосыф” китабы кебек көйле дини әсәрләрне ишетеп, тыңлап үсә. Минемчә, Габдулланың халык моңына, җырларына мәхәббәте шунда башлангандыр . Өч яш ьтән ятим калган Габдуллага халык җырлары күңел юанычы булган . Нечкә күңелле , хыялый малай « көйле китап»ларны бик әсәрләнеп тыңлаган . КЫРЛАЙ Шагыйрь я шәгән йорт

Слайд 7

Мәдрәсәдә Тукай мәдрәсәдә укыганда җырлар белән кызыксынганмы? Теманы ачу барышында без тагын түбәндәге мәг ъ лүматларны таптык һәм билгеләдек: - м әдрәсәдә укыганда ул җырдан аерылмый, хәтта дуслары арасында җырчы булып таныла; -“ я тим бала моңлы була бит”,- ди Тукай турында аның мәдрәсәдәге сабакташы Гали. “Ул гел җырлап йөри”; Менә Тукайның кызлар турында үзе язган шаян җыры : “Укыгыз, кызлар, укыгыз, күп фәннәрне белегез! Остабикәләрне ташлап, мәктәпләргә керегез! - Укытам, - дип, остабикә сездән бала карата, Идәннәрен дә юсагыз, сезне бигрәк ярата”.

Слайд 8

Халык җырлары Габдулла Тукай халык җырларын сөйгәнме? Әйе . 1.Ул татарның милли “Кара урман”, “Зиләйлүк”, “Тәфтиләү” көйләрен яратып җырлаган. 2.Аның кечкенәдән үк халык җырларын күп белүе турында апасы Газизә Зәбирова истәлегеннән күрәбез. “Габдулла һәрвакыт :“Апай,минем белмәгән җырым юк, - дип сөйләнә торган иде”. 3.Үзе дә матур җырлар уйлап чыгарган һәм аларны нинди дә булса көйгә салып җырлаган икән. 4.Халкыбызның иң моңлы көйләре Тукай сүзләренә җырлана торган – “Әллүки” һәм барыбызга да таныш – “Туган тел”. .

Слайд 9

Ренат Харис “Туган тел” җыры турында Татар әдәбияты классигы Габдулла Тукай сүзләренә җырлана торган “ Туган тел “җыры һәрвакыт беренче урында. “Туган тел” җыры хаклы рәвештә татар халкының рәсми булмаган гимны дип кабул ителә. Нардная песня “Туган тел” (“Родной язык”)на стихи классика татарской поэзии Габдуллы Тукая в течение века дер жит пальму первенства самой популярной татарской песни. Песня « Туган тел» по праву воспринимается как неофициальный гимн татарского народа. For a century , the folk song Tugan tel ( “ Mother t ongue ”) sung to written by the Tatar poet Gabdulla Tukai has been one of the most popular Tatar songs . The song “ Tugan tel ” is by right taken as informal anthem of the Tatar people .

Слайд 10

Туган тел “Туган тел” җырының партитурасы

Слайд 11

Габдулла Тукай Туган тел Татар халык көе И туган тел, и матур тел, әкәм-әнкәмнең теле! Дөньяда күп нәрсә белдем син туган тел аркылы. Иң элек бу тел белән әнкәм бишектә көйләгән, Аннары төннәр буе әбкәм хикәят сөйләгән. И туган тел! Һәрвакытта ярдәмең берлән синең, Кечкенәдән аңлашылган шатлыгым, кайгым минем. И туган тел! Синдә булган иң элек кыйлган догам: Ярлыкагыл, дип, үзем һәм әткәм-әкәмне, Ходам!

Слайд 12

Мин дә җыр сөям һәм җырларга яратам

Слайд 13

Нәтиҗә 1.Тикшеренү эшендә без Габдулла Тукай иҗатының – татар әдәбиятында аерым бер биеклек булуын ачыкладык. Тукай кечкенәдән халык иҗатын күңеленә сеңдереп үсә. Шуңа күрә аның күп кенә әсәрләре халык җырлары йогынтысында иҗат ителгән. 2.Ул иптәшләре арасында җырчы булып танылган. 3.Г.Тукай халыктан ишеткән җырларны бер дәфтәргә туплап барган , анда 28 җыр була. 4.Халык иҗатының сәнгат ь әсәрләренә нигез булып торуын Тукай үзенең иҗаты белән дәлилләде. “Шүрәле “ поэмасына Ә.Фәйзи либретто, ә Ф.Яруллин музыка язды һәм “Су анасы” поэмасына нигезләнеп, Әнвәр Бакиров “Су анасы” б алетын иҗат итә. Сәнгат ь тә яңа жанр – милли балет сәнгате барлыкка килә .

Слайд 14

НӘТИҖӘ 5. Бөек шагыйрь нең шигырьләренә , поэмаларына музыка әсәрләре – җыр-романслар , симфоник поэмалар иҗат ителде . 6.Тукай үзенең иҗаты белән көчле . “... халык җырлары – халкымыз күңеленең һич тә тутыкмас вә күгәрмәс саф вә рәүшан көзгеседер ”,- ди Габдулла Тукай халык җырлары турында . 13.02.2015

Слайд 15

Файдаланган әдәбият : 1. Фәхретдинов Р.Г. Истәлекләр.-Казан :Татар. кит.нәшр., 1973. 2. Тукай турында истәлекләр.- Казан : Татар. кит.нәшр., 1986. 3. http:/tatar-kitap.livejournal.com/ 4. Ренат Харис . Татарстан символлары . – Казан: Мәгариф нәшрияты , 2005. 5. Габдулла Тукай : Фотоал ь бом / Төз.һәм.фот. З.Бәширов; Текст авт.М.Мәһдиев. – Казан : Татар.кит.нәшр., 2006. 6. Тукай и духовная ку льтура 20 века.-Казань, 1997.