Авторские программы
Авторские программы
Скачать:
Предварительный просмотр:
Информационная карта образовательной программы
1. | Образовательная организация | Муниципальное бюджетное учреждение дополнительного образования «Городской центр творческого развития и гуманитарного образования для одаренных детей» г. Казани | |
2. | Полное название программы | Дополнительная общеобразовательная общеразвивающая разноуровневая программа «Күңелле татар теле» | |
3. | Направленность программы | туристско - краеведческая | |
4. | Сведения о разработчиках | ||
4.1. | ФИО, должность | ВалиуллинаРамзияХашимовна, педагог дополнительного образования высшей квалификационной категории | |
5. | Сведения о программе: | ||
5.1. | Срок реализации | 1 год | |
5.2. | Возраст обучающихся | 11 - 16 | |
5.3. | Характеристика программы: - тип программы - вид программы - принцип проектирования программы - форма организации содержания и учебного процесса | Дополнительная общеобразовательная программа Общеразвивающая Разноуровневая комплексная | |
5.4. | Цель программы | Кеше тормышында сүз сәнгатенең гаять әһәмиятле роль уйнавын аңлату; фикерне аңлаешлы, күңелдәге хисне матур итеп әйтеп бирә белергә, дөрес сөйләшергә өйрәнү; туган якны, аның табигатен, халыкны, аның үткәнен, хәзергесен, халкыбыз һөнәрләрен, иҗатын, үзенчәлеген өйрәнү аша укучыларны рухи яктан бай, иҗади сәләтле, югары мәдәниятле, камил шәхес итеп тәрбияләү. | |
5.5. | Образовательные модули (в соответствии с уровнями сложности содержания и материала программы) | Продвинутый уровень - «Күңелле татар теле» полученные умения совершенствуются с учетом роста уровня подготовленности учащихся и проводится по следующим разделам: «“Күңелле татар теле”, "Телебез-тарихи ядкарь», «Сөйләм культурасы», «Моя малая родина», «Яхшы сүз-җан азыгы», «Сүзләр илендә», “Халкымның милли бизәкләре”. По каждой теме дается более точная и объемная информация. При работе используются такие методы как исследовательский, частично-поисковый, метод сравнения. Дополнительно к основным формам работы заочные экскурсии, мини-сочинения, фотовыставки, конкурсы эрудитов, игры, тесты-самооценки. | |
6. | Формы и методы образовательной деятельности | Теоретические и практические учебные занятия, КТД, индивидуальная и коллективная проектная деятельность, участие в конкурсах, конференциях и олимпиадах различного уровня | |
7. | Формы мониторинга результативности | Творческая карта учащегося, банк достижений учащихся, олимпиады и конкурсы, учебно-исследовательские конференции | |
8. | Результативность реализации программы | Следовательские работы, проекты, участие в различных олимпиадах, конкурсах | |
9. | Дата утверждения и последней корректировки программы | 31.08.2017 г. | |
10. | Рецензенты | Хуснутдинов Дамир Хайдарович, доцент, к.н. (доцент), КФУ , Институт филологии и межкультурной коммуникации им. Льва Толстого / Высшая школа татаристики и тюркологии им. Габдуллы Тукая / кафедра татарского языкознания |
Оглавление
1.Информационная карта образовательной программы…………………………………… 2
2.Пояснительная записка ………………………………………………………………………3-4
3.Учебный план……………………………………………………………………………………5
4.Учебно-тематический план …………………………………………………………………….6
5.Содержание программы ………………………………………………………………………..9
6.Календарный учебный график …………………………………………………………………15
7.Диагностический инструментарий ……………………………………………………………20
8.Методическое обеспечение программы ……………………………………………………....21
9.Условия реализации программы ………………………………………………………………22
10.Список информационных ресурсов ………………………………………………………………………………………………23
1.Пояснительная записка
В целях реализации Распоряжения Правительства РФ от 24 апреля 2015г. № 729-р «План мероприятий на 2015-2020 годы по реализации Концепцииразвития дополнительного образования детей» (п.12,17,21) рабочая программа объединения «Күңелле татар теле» разработана на основе:
- Федерального Закона от 29.12.2012 № 273-ФЗ «Об образовании в РФ».
- Концепции развития дополнительного образования детей (Распоряжение Правительства РФ от 4 сентября 2014 г. № 1726-р).
- Письма Минобрнауки России от 11.12.2006 г. № 06-1844 «О примерных требованиях к программам дополнительного образования детей».
- Приказа Министерства образования и науки РФ от 29 августа 2013 г. № 1008 «Об утверждении Порядка организации и осуществления образовательной деятельности по дополнительным общеобразовательным программам».
- Указа Президента РФ от 7 мая 2012 г. № 599 «О мерах по реализации государственной политики в области образования и науки».
- Постановления Главного государственного санитарного врача РФ от 04.07.2014 № 41 «Об утверждении СанПин 2.4.4.3172-14 «Санитарно-эпидемиологические требования к устройству, содержанию и организации режима работы образовательных организаций дополнительного образования детей».
7. Р.Ф.Фаттахова Практический татарский язык: методическое пособие для изучающих татарский язык – Казань: Татарское книжное издательство, 2012 -176стр.
-направленность дополнительной образовательной программы – туристско-краеведческая
- новизна - заключается в том, что настоящая программа отвечает требованиям Концепции развития дополнительного образования детей, утвержденной распоряжением правительства Российской Федерации от 4 сентября 2014г. №1726-р, в которой прописано, что одним из принципов проектирования и реализации дополнительных общеобразовательных программ является разноуровневость. Технология разноуровневого обучения предполагает создание педагогических условий для включения каждого учащегося в деятельность, соответствующую зоне его ближайшего развития. Исходные научные идеи: уровневое обучение предоставляет шанс каждому ребенку организовать свое обучение таким образом, чтобы максимально использовать свои возможности, прежде всего, учебные; уровневая дифференциация позволяет акцентировать внимание педагога на работе с различными категориями детей. Продвинутый уровень «Күңелле татар теле” предполагает формирование и развитие основных навыков углубленное изучение татарского языка. Признаками разноуровневости программы являются:
− наличие в программе отражающей содержание разных уровней сложности учебного материала и соответствующих им достижений учащихся;
− наличие параметров и критериев, на основании которых ведется индивидуальное оценивание деятельности учащегося. Кроме того, в программе методически описано содержание деятельности по освоению предметного содержания образовательной программы, и программа содержит описание различных форм диагностики и контроля, направленных на выявление мотивации, готовности, способностей, возможностей учащихся к освоению определенного уровня содержания программы. Педагогическая целесообразность программы заключается в том, что предлагаемая в ней технология разноуровневого обучения обеспечивает создание педагогических условий для включения каждого учащегося в деятельность, соответствующую зоне его ближайшего развития. Уровневое обучение создает наилучшие условия, направленные на самостоятельную активную познавательную деятельность каждого учащегося с учетом его склонностей и способностей, приобретение им собственного практического опыта. Программа содержит комплект практических заданий с разной степенью сложности: − продвинутый уровень: выполнить по новой (придуманной самостоятельно) схеме компьютерный продукт или проект, который еще не выполнялся на занятиях, либо выполнить новое задание самостоятельно, применяя творческий подход. Для организации продуктивной совместной деятельности и соблюдения необходимого баланса между обучением и развитием используются многообразные формы работы: учебное занятие, индивидуальные и коллективные творческие проекты и т.д. Также в программе предусмотрено участие детей в обсуждении процесса и результатов деятельности как коллектива, так и каждого ребенка. Чем чаще дети участвуют в совместном анализе, рефлексии, тем больше шансов для формирования у каждого из них адекватной самооценки, умения договариваться друг с другом, обосновывать свое мнение и суждение, слушать других. Также важно участие каждого ребенка в выставках, конкурсах, олимпиадах, образовательных проектах. Это повышает самооценку и увеличивает интерес к выбранному виду деятельности. И если работа выполнена ребенком на недостаточно высоком уровне, чтобы представить ее на всероссийских, республиканских и городских конкурсных мероприятиях, необходимо дать ребенку возможность проявить себя внутри объединения.
-отличительные особенности данной дополнительной образовательной программы от уже существующих образовательных программ – является то, что при проектировании целей и ожидаемых результатов освоения программы были учтены особенности целеполагания и результативности на продвинутом уровне ее реализации. Основная целевая группа – это дети, обучающиеся в объединении «Күңелле татар теле». Они, как правило, выбирают вид деятельности самостоятельно и приходят в объединение по собственному желанию, но есть дети, которые приходят на занятия по желанию родителей. Интересы и позиция родителей в отношении к обучению детей различны. Возможность развития познавательных, интеллектуальных и творческих способностей ребенка, индивидуальное сопровождение, расширение кругозора, занятость «полезным делом» в свободное время, воспитания личностных качеств, успешное участие в различных олимпиадах, конференциях и конкурсах. Также можно отметить влияние на образовательную программу внешних стейкхолдеров (государственных организаций, проводящих выставки и конкурсы, олимпиады) на образовательную деятельность объединения: условия организации конкурсов и выставок значительно влияют на календарно-тематическое планирование (выбор тем и последовательность их изложения, распределение объема учебных часов).
– актуальность, педагогическую целесообразность - ананың балага бирелгән иң зур бүләге – тел. Шуңа да ул байлык, хәзинә санала. Сүзнең атасы – акыл, анасы – тел, дигәннәр борынгылар. Һәр халык үз тарихын, үз рухын, җыр-моңын, матурлык өлгесен сакламачы, үз токымнарының яңа буыннарына тапшырмакчы. “Теле барлар-халык булган, теле юклар-балык булган” дигән сүзләр юктан тумаганнар.
Заманында халыкара телләрнең берсе булган, хәзерге көндә дә бөтендөнья күләмендә сөйләшер өчен уңай ун-унбиш тел арасында саналган, җәмгыять яшәеше барышын бөтен һәм нечкәлекләре белән чагылдыра алырлык бихисап сүз байлыгы булган ана телебезнең тарихы белән укучыларны таныштыру гаять мөһим мәсьәлә булып тора.
Әдәби тел нормалары – шул телдә сөйләшүчеләр өчен уртак һәм мәҗбүри күренеш. Хаталарны төзәтү өчен, җирле сөйләмебезнең үзенчәлекләрен өйрәнүне максат итеп куярга кирәк дип саныйм.
Халыкның борынгыдан килгән мәгьнәви байлыгы булган тел- культурасы, аны тагын да баету һәм үстерү өстендә эшләү-дәүләткүләм әһәмиятле бер эш.
Программаның максаты: Кеше тормышында сүз сәнгатенең гаять әһәмиятле роль уйнавын аңлату; фикерне аңлаешлы, күңелдәге хисне матур итеп әйтеп бирә белергә, дөрес сөйләшергә өйрәнү; туган якны, аның табигатен, халыкны, аның үткәнен, хәзергесен, халкыбыз һөнәрләрен, иҗатын, үзенчәлеген өйрәнү аша укучыларны рухи яктан бай, иҗади сәләтле, югары мәдәниятле, камил шәхес итеп тәрбияләү.
Бурычлар:
- туган телебезнең тарихы турында мәгълүмат бирү:
- җирле сөйләмебезнең үзенчәлекләрен өйрәнү;
-әдәби телдә сөйләм һәм язма тел байлыкларын үүстерү;
- иҗади хезмәткә омтылыш тәрбияләү;
- чыгыш ясау, аралашуга өйрәтү, төрле стиль һәм жанрдагы текстлар төзү күнекмәсе формалаштыру;
- укучыга үзенең сөйләм осталыгын, талантын сынап карарга шартлар тудыру һәм унберенче сыйныфта гуманитар юнәлештә профиль сайларга ярдәм итү.
Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр:
- ана теленең төп берәмлекләрен һәм аларның билгеләрен белү;
- телдән һәм язма сөйләм, диалог, монолог, аралашу ситуацияләрендә тел стильләре, текст төшенчәләрен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану;
- тыңлап аңлау һәм уку буенча телдән һәм язма рәвештә (радио, телеведениедән һ.б.) хәбәр ителгән мәгълүматны аңлау;
- сөйләү һәм язуда татар әдәби теленең төп нормаларын (орфоэпик, лексик, грамматик, орфографик һәм пунктацион)саклау һәм сөйләм әхлагы нормаларын үтәү;
- татар теленең фонетик, лексик системаларын һәм грамматик төзелешен үзләштерү;
- сүзләрне төзелеше һәм ясалышы буенча тикшерә белү;
- ана теленең грамматик категорияләрен белү;
- сүз, сүзтезмә, җөмләләрдәге хаталарны төзәтү;
- төрле сүзлекләрдән һәм белешмә характерындагы китаплардан, массакүләм мәгълүмат чараларыннан урынлы файдалану;
- текстның эчтәлеген телдән яки язмача төгәл итеп, сайлап яки кыскача, гади һәм кушма җөмләләр кулланып сөйли белү;
- бирелгән темага, куелган максатка ярашлы рәвештә, төрле ситуацияләрдән чыгып, сурәтләү яки хикәяләү характерындагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;
- җөмләнең тиңдәш кисәкләрен, аерымланган кисәкләрен тиешенчә куллана белү, алар янында тыныш билгеләрен кую;
- сорауларга тулы һәм дөрес итеп җавап бирү;
- төрмыш-көнкүреш, уку, иҗтимагый, мәдәни темаларга әңгәмә кору, үз фикереңне яклап, әңгәмә-бәхәс формасында сөйләшү күнекмәләренә ия булу
- текстның планын төзү яки аның эчтәлеген конспект формасында язу;
- тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән татар теленә һәм татар теленнән рус теленә тәрҗемә итү;
- ана теленең башка фәннәрне өйрәнү һәм белем алу чарасы икәнен аңлау;
- татар теле дәресләрендә алган белем һәм күнекмәләрне ана теленең кеше һәм җәмгыять тормышында алып торган урынын аңлап куллана һәм бәяли белергә өйрәнү, татар теленең Татарстан Республикасында дәүләт теле буларак өйрәнелүен, аның иҗтимагый әһәмиятенең артуын аңлау
Возраст детей, участвующих в реализации программы:11 – 16 лет
Организационные условия реализации программы:общее количество часов - 216, периодичность проведения занятий – 2 раза по 3 часа, в группе – 16 человек
Еллык сәгать саны: 216 сәгать
Программаның үтәлү вакыты: 1 ел
Формы и режим занятий: индивидуальная, групповая, работа по подгруппам, акция, проекты, квесты, диспут, конкурс, экскурсия, творческий отчёт, лекция, и др.
Предметны укыту программасына нигезләнеп үзләштерү нәтиҗәләре
Шәхескә юнәлтелгән УУГ (универсаль уку гамәлләре)
- үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;
- үз мөмкинлекләреңне бәяләү, тормыш тәҗрибәсен куллану;
- дәрестә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;
- үз фикереңне әйтә белү;
- иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру;
Танып белү универсаль уку гамәлләре
- үзеңә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм информацияне бәяли белү;
- логик фикерләү чылбырын төзү;
- тәкъдим ителгән план ярдәмендә предмет, күренешләрне сурәтләү;
- тәҗрибә кулану аша нәтиҗә чыгару;
Регулятив (көйләгеч) универсаль уку гамәлләре
- -белгәнне һәм белмәгәнне аера белү;
- -үз эшчәнлегеңне контрольгә алу, рәсемнәр ярдәмендә биремне үтәүнең дөреслеген тикшерү;
- -эшләнәчәк эшкә мөстәкыйль максат куя белү;
- -үз-үзеңнең ихтыяр буенча сөйләү;
- -бәяләү нәтиҗәсен шартлы символик формада чагылдыру;
- дәрестә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау;
- -үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү;.
- уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый һәм ул ситуациядән чыгу юлларын таба белү.
Коммуникатив универсаль уку гамәлләре
- тыңлаучыларга аңлаешлы сөйләм төзү;
- күзаллау, фаразлау; логик фикер йөртү осталыгы; күршең белән хезмәттәшлек итү;
- фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру; үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау;
- җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү; иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.
Арадаш аттестация формасы:зачет
Йомгаклау аттестация эше: проектлар яклау
Формы подведения итогов реализации дополнительной образовательной программы проекты, фестивали, учебно-исследовательские конференции и олимпиады, конкурсы
Методическая тема педагога: Развитие коммуникативных навыков воспитанников на занятиях объединения “Күңелле татар теле”, как средства успешной социализации и самореализации личности, средствами новых образовательных техник и приемов «Преобразование обучения для 21 века».
2.Учебный план
№ | Название раздела, темы | Год обучения | Количествочасов |
всего | |||
1 | Кереш дәрес. “Күңелле татар теле” түгәрәгенең эчтәлеге белән танышу | первый | 2 |
2 | Телебез – тарихи ядкарь | первый | 36 |
3 | Сөйләм культурасы | первый | 58 |
4 | Сүзләр илендә | первый | 30 |
5 | Яхшы сүз-җан азыгы | первый | 40 |
6 | Халкымның милли бизәкләре | первый | 48 |
7 | Йомгаклау дәрес. Проектлар яклау | первый | 2 |
Итого часов | 216 |
3.УЧЕБНО-ТЕМАТИЧЕСКИЙ ПЛАН
№ | название раздела, темы | количество часов | формы организации занятий | формы аттестации (контроля) | ||||||||
всего | теория | практика | ||||||||||
1 | Күңелле татар теле | |||||||||||
1.1 | Кереш. “Күңелле татар теле” түгәрәгенең эчтәлеге белән танышу | 2 | 2 | - | лекция | анкетирование | ||||||
А | Телебез – тарихи ядкарь | |||||||||||
2.1 | Тел – халыкнын рухы. Язмышы ул.. Тел вә холык турында халык гыйлеменең К.Насыйри иҗатында чагылышы | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, беседа | ||||||
2.2 | Татар халкы, этнонимы һәм теле | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания. | ||||||
2.3 | Сөйләм сәнгатендә сүз | 4 | 2 | 2 | Интерактивный урок | опрос, практич. задания. | ||||||
2.4 | Карл Фуксның “Казан татарлары” хезмәте | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания. | ||||||
2.5 | Көнбатыш диалектының үзенчәлекләре | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания. | ||||||
2.6 | Көнчыгыш диалектының үзенчәлекләре | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, практич. задания. | ||||||
2.7 | Җирле сөйләмебезнең лексик диалектизмнары | 4 | 2 | 2 | групповая | реферат, практ.занятие | ||||||
2.8 | Диалектларны туплау һәм өйрәнү | 4 | 2 | 2 | пресс-конференция | наблюдение, практ.занятие | ||||||
2.9 | Проект эше: диалектларны һәм сөйләмнәрнең үзенчәлеген өйрәнүнең әһәмияте | 4 | 2 | 2 | групповая | зачет | ||||||
3 | Сөйләм культурасы | |||||||||||
3.1 | Инсафлының теле саф | 4 | 2 | 2 | семинар | опрос, практич. задания, беседа | ||||||
3.2 | Әдәби сөйләм стиле | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | ||||||
3.3 | Сөйләүченең фикерләү культурасы | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | ||||||
3.4 | Сәнгатьле сөйләм күнекмәләре. | 4 | 2 | 2 | ролевые игры | интерьюирование, опрос, практич. задания | ||||||
3.5 | Ораторлык сәнгатенең тормышта әһәмияте. | 2 | 1 | 1 | тренинги | беседа, практ.задания | ||||||
3.6 | Аралашуда коммуникатив хаталар | 4 | 2 | 2 | тренинги | опрос, практич. задания интерьюирование | ||||||
3.7 | Орфоэпия өстендә эшләү | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, практич. задания, тест | ||||||
3.8 | Паузалар һәм аларның төрләре. | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания, опрос | ||||||
3.9 | Сөйләм темпы | 4 | 2 | 2 | лекция | беседа, практич. задания | ||||||
3.10 | Басым һәм аларның төрләре. | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, тест | ||||||
3.11 | Хәрәкәтләр, мимика һәм гәүдә тотышы | 4 | 2 | 2 | тренинги | практ. занятия, беседа | ||||||
3.12 | Интервью. Рәсми шәхесләр белән интервью | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, интерьюирование | ||||||
3.13 | Репортажның темасы – кызыклы вакыйга | 4 | 2 | 2 | групповая | интерьюирование, практич. задания | ||||||
3.14 | Мәкалә төрләре турында мәгълүмат. | 4 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | |||||||
3.15 | Мәгълүмат | 2 | 2 | пресс-конференция | практич. задания | |||||||
3.16 | Проект эше: реклама | 2 | 2 | ролевые игры | тест, зачет | |||||||
4 | Сүзләр илендә | |||||||||||
4.1 | Лексика. Синонимнар, антонимнар, омонимнар | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | ||||||
4.2 | Театрга экскурсия | 2 | 2 | экскурсия | спектакль карау | |||||||
4.3 | Мавыктыргыч фразеологизмнар | 4 | 2 | 2 | ролевые игры | опрос, практич. задания, беседа | ||||||
4.4 | Күпмәгънәле сүзләр | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания, тест | ||||||
4.5 | Шарадалар һәм метаграммалар | 4 | 2 | 2 | ролевые игры | опрос, практич. задания, кроссворд | ||||||
4.6 | Тел шомарткычлар.Фонетик күнегүләр | 4 | 2 | 2 | тренинги | опрос, практич. задания, тест | ||||||
4.7 | Тизәйткечләр | 4 | 2 | 2 | тренинги | опрос, практич. задания, наблюдение | ||||||
4.8 | Викторина “Сүзләр илендә” | 4 | 2 | 2 | конкурс | викторина, конкурс | ||||||
5 | Яхшы сүз-җан азыгы | |||||||||||
5.1 | Аталар сүзе-акылның үзе. Көчле чагыштырулар, үтемле кисәтүләр ярдәмендә хасил ителгән аталар сүзенең асыл-мәгънәсе турында сөйләү . Сүз турында мәкальләр, әйтемнәр | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | ||||||
5.2 | Каюм Насыйриның “Китаб-әт-тәрбия” китабы (64 нче, 89 нчы тәрбия) | 4 | 2 | 2 | лекция | Опрос, практич. задания, беседа | ||||||
5.3 | Исемнәр тарихы | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | ||||||
5.4 | Ир-ат исемнәре | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | ||||||
5.5 | Хатын-кыз исемнәре | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | ||||||
5.6 | Әйтер сүзем бар | 4 | 2 | 2 | конкурсы | опрос, практич. задания, наблюдение | ||||||
5.7 | Шигырь, такмак язу | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, практич. задания, конкурс | ||||||
5.8 | Котлау текстлары төзү | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, практич. задания, конкурс творческих работ | ||||||
5.9 | Хат алышу төрләре. Хат язу. | 4 | 2 | 2 | консультации | опрос, практич. задания, эссе | ||||||
5.10 | Сүзнең кеше тормышында тоткан роле. Проект эшләре | 4 | 2 | 2 | групповая | защита проектов | ||||||
6 | Халкымның милли бизәкләре | лекция | беседа | |||||||||
6.1 | “Үзенең үткәнен оныткан халыкның киләчәге юк” (Ш. Мәрҗәни) | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | ||||||
6.2 | Бишек җырлары – тәрбиянең бик борынгы чарасы. Мөнәҗәтләр | 4 | 2 | 2 | ролевые игры | опрос, практич. задания, наблюдение | ||||||
6.3 | Җыенда... бәйрәм һәм йолалар | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | ||||||
6.4 | Карга боткасы, Нәүрүз бәйрәме... Ислам дине бәйрәмнәре | 4 | 2 | 2 | ролевые игры | опрос, практич. задания, конкурс | ||||||
6.5 | Кырык тартма - серле тартма, Күңелне үзенә тарта”. Халык уеннары белән таныштыру | 4 | 2 | 2 | ролевые игры | опрос, практич. задания, опрос | ||||||
6.6 | Мин халык җырларын яратам | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, практич. задания, беседа | ||||||
6.7 | Мәкаль һәм әйтемнәр – халык педагогикасының кыска һәм тирән мәгънәле әдәплелек кагыйдәләре | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | ||||||
6.8 | Бәетләр һәм мөнәҗәтләр | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | ||||||
6.9 | Халкыбыз мәзәкләре | 4 | 2 | 2 | конкурсы | опрос, практич. задания, конкурс творческих работ | ||||||
6.10 | Уен коралларының сихри дөньясы | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | ||||||
6.11 | Өмә- матур йола | 4 | 2 | 2 | групповая | опрос, практич. задания | ||||||
6.12 | Көмеш телле гармун сөйли. Гармуннар тарихы белән таныштыру | 4 | 2 | 2 | интерактивный урок | конкурс творческих работ, ТЕСТ | ||||||
6.13 | Халыкның киләчәге аның бай рухи мирасын саклауга, үстерүгә, шул мирасны буыннан-буынга тапшыра баруга бәйле | 4 | 2 | 2 | лекция | опрос, практич. задания | ||||||
Йомгаклау | ||||||||||||
7 | Проектлар яклау. | 2 | 2 | Защита проектов | Творческий отчет | |||||||
итого часов | 216 |
4. СОДЕРЖАНИЕ ПРОГРАММЫ
Курсның эчтәлеге
I. Күңелле татар теле.
Кереш. “Күңелле татар теле” түгәрәгенең эчтәлеге белән танышу
II.Телебез – тарихи ядкарь
1. Тел – халыкның рухы, язмышы ул.
Тел ул – кешеләр һәм кешелек буыннары арасында аралашу коралы.
Телнең функциональ үсеше.
“Татарстан Республикасы халыклары телләре турындагы” ТР законы.
Татар милли әдәби теле гарәп, латин, кирилл язулары нигезендә үсә.
Тел вә холык турында халык гыйлеменең К.Насыйри иҗатында чагылышы.
2. Татар халкы, этнонимы, һәм теле.
Татар этнонимының иң киң мәгънәсе кемнәрдә булган һәм кемнәрне татар дип атаганнары турында. Хәзерге көндә ничә татар халкы һәм теле барлыгы.
3.Карл Фуксның “Казан татарлары” хезмәте.
Карл Фуксның “Казан татарлары” хезмәте белән таныштыру.
- Сөйләм сәнгатендә сүз.
Хәрефләрне үзгәртеп төрле сүзләр ясау.
Сүзнең мәгънә төсмерләре (омоним, синоним, антоним, күчерелмә мәгънә). Уеннар.
Сүзнең сурәтлелеге (охшамлыклар, шигъри сурәтләр).
Сүздән хис-кичерешкә. Искитәрлек хәлләр турында уйлап чыгарып сөйләү.
- Көнбатыш диалектының үзенчәлекләре.
Көнбатыш диалектының нинди сөйләмнәрдән торуы турында. Мишәр диалектында каты къ, гъ авазларының булмавы; ч, җ авазларының тч, дҗ кушык тартыкларына якынайтып әйтелүе, һ.б. үзенчәлекләре турында.
- Көнчыгыш диалектының үзенчәлекләре.
Көнчыгыш диалектының нинди сөйләмнәрдән торуы турында.
- Җирле сөйләмебезнең лексик диалектизмнары.
1)Саф лексик диалектизмнар: - күптән түгел, болдыр – баскыч, тустыган – чүмеч һ.б.
2)Амоним диалектизмнар:сыптыру – урлау, килешү – ярәшү һ.б.
3)Лексик – морфологик диалектизмнар: акшар – акбур, төн ката – төн буе, быяк – бу як һ.б.
4)Лексик – фонетик диалектизмнар: нәстә-нәрсә, иләшү- ияләшү, келәү-теләү һ.б.
- Диалектларны туплау һәм өйрәнү
Материалларны анализлау, эшкәртү, төрләрен билгеләү.
- Проект эше: диалектларны һәм сөйләмнәрнең үзенчәлеген өйрәнүнең әһәмияте
Иптәшләре алдында сәенгатьле итеп сөйләргә өйрәнү.
III. Сөйләм культурасы
1.Инсафлының теле саф.
Тел чисталыгы, сөйләмдә әдәпсез һәм бозык сүзләр куллануның халык тәрбиясендә гаепләнүе турында
2.Әдәби сөйләм стиле.
Стиль. Әдәби сөйләм. Язма һәм сөйләмә формалары. Телдәге стильләрне һәм аларга хас тел-стиль чараларны өйрәтщ торган фән-стилистика.
3.Сөйләүченең фикерләү культурасы
Сөйләүченең үзен тотышындагы иреклеге, тәэсирлеге. Чыгышының психологик үзенчәлекләре. Чыгышта көтелмәгән мизгелләр. Чит фикерне кире кагу. Килешмәүчәнлектә итәгатьлелек.
4.Сәнгатьле сөйләм күнекмәләре.
Лекция, доклад, әңгәмә үткәргәндә җанлы сөйләм һәм әдәби телнең кулланылышы. Чыгышта осталык һәм стереотип. Чыгышта термин кулланылышы. Халыкара һәм чит телдән кергән сүзләр. Интонация һәм аның сөйләмдәге роле
5.Ораторлык сәнгатенең тормышта әһәмияте.
Тыңлаганда, телдән һәм язма сөйләмдә, укуда.
Сөйләүче холкының тыңлаучыга тәэсире.
6.Аралашуда коммуникатив хаталар
Төрле ситуацияләрне анализлау, аралашуны кыенлаштыручы сәбәпләрне күрсәтү.
7.Орфоэпия өстендә эшләү
Сузык авазларны күнектерү. Тартык авазларны күнектерү. Тавыш һәм дикциягә күнегүләр.
8.Паузалар һәм аларның төрләре.
Пауза төрләре белән таныштыру.
Тиешсез урында ясалган паузаларның мәгънәне бозулары турында нәтиҗә ясау. Әдәби әсәрләрдән, паузаларны дөрес куеп, өзекләр уку күнегүләре.
9.Сөйләм темпы.
Сөйләм тизлегенә йогынты ясаучы күренешләрне анализлау. Төрле стиль жанрда булган текстларның укылышын чагыштыру.
10.Басым һәм аларның төрләре.
Сүзне оештыручы иҗек басымы, урыны, басымны үзенә алмый торган кушымчалар. Логик басым кагыйдәләре. Фразадагы әһәмиятле сүзләрне билгеләүгә ярдәм итүче кагыйдәләр һәм бәйләнешләрне күрсәтү. Мәгънә аеручы басым. Текстлардан өзекләр уку.
11.Хәрәкәтләр, мимика һәм гәүдә тотышы.
Рәсем сәнгате һәм сынлы сәнгать әсәрләрен күзәтү. Мимика белән музыка астында төрле хис-кичерешләрне тасвирлап күрсәтүгә күнегүләр. Чыгыш ясаганда, аралашуда кешенең гәүдәсен тотышы, мимикасының роле.
12.Интервью.
Интервьюга билгеләмә. “Ялкын” журналыннан интервьюлар уку.Рольле уен. Интервьюлар алу. Иң оста сорау бирүчене билгеләү.
13.Репортажның темасы – кызыклы вакыйга
Репортажга билгеләмә. Репортаж төрләре. Репортаж язу.
14.Мәкалә төрләре турында мәгълүмат.
Махсус чаралар – риторик сорау, укучыга мөрәҗәгать итү, антитеза, анафора, эпифора, синтаксис параллелизм һ.б.
15. Мәгълүмат.
Мәгълүмат дип нәрсәне атыйбыз? Нәрсә ул лид?Аның белән эшләү юллары.
16. Проект эше: реклама
Рекламалы текст. Реклама текстының теле, структурасы, кирәк һәм кимчелекле яклары. Реклама язу.
IV. Сүзләр илендә
1.Лексика. Синонимнар, антонимнар, омонимнар. Лексика турында гомуми мәгълүмат.Сүзнең лексик мәгьнәсе. Килеп чыгышы ягыннан татар теленең сүзлек составы.Кулланылышы ягыннан татар теленең сүзлек составы. 2.Мавыктыргыч фразеологизмнар 1) фразеологик әйтелмәләрне табарга, мәгънәләрен билгеләргә, сүзлекләр белән эшләргә өйрәтү, гаилә темасына карата фикер алышу; 2) Фразеологик әйтелмәләрне сөйләмдә аңлап, куллану, күнекмәләре булдыру, сөйләм телләрен үстерү һәм баету; 3.Күпмәгънәле сүзләр Күп мәгънәле сүзләр турындагы белемнәрне тулыландыру, күп мәгънәле сүзләрнең төп һәм күчерелмә мәгънәсен аера белергә өйрәтү. Укучыларның сүз байлыгын баету, фикер йөртә белү сәләтләрен үстерүне дәвам итү. 4.Шарадалар, анаграмм, логориф һәм метаграммалар Шарадалар, анаграмм, логориф һәм метаграммалар турында төшенчә бирү,мәгънәләрен ачыклау, аларны чишү. Шарада- табышмак. Табышмак итеп алынган сүзнең һәр кисәге мөстәкыйль сүз була ала.Метаграмма- табышмакның бер төре. Анда табышмак итеп бирелгән сүз, бер хәрефен үзгәртү белән , башка сүзгә әйләнә.Анаграмма- сүздәге хәрефләрнең урыннарын алмаштырып, бүтән сүз китереп чыгару.Логогриф- табышмак ителгән сүздәге иҗекләрне, хәрефләрне икенче бер иҗек һәм хәрефләр белән алыштыру аркасында яки сүз эчендә урыннарын күчереп кую нәтиҗәсендә бүтән сүз килеп чыга. 5.Тел шомарткычлар.Фонетик күнегүләр Тел шомарткычлар турында гомуми мәгълүмат, аларны уку, тыңлау. Тел шомарткычлар язып карау. 6.Тизәйткечләр Тизәйткечләрне икенче төрле тел бутагычлары дип йөртәләр, үзләренең эчтәлекләре белән тирән мәгънәле булмый.Ләкин алардагы авазларның катлаулы чиратлашуы телнең һәм иреннәрнең яхшы күнегүенә уңай йогынты ясаганга аны һәрвакыт биреп барабыз. Тизәйткечләр өйрәнү.
Серле сүзләр.( Серле сүзләр турында хикәяләр, табышмаклар, әкиятләр тыңлау) Сүзләр илендә. Беренче очрашулар.(Табышмаклар чишү, “Эстафета” уены) Сүзләр Иленең байлыклары.( Башваткыч “Күпме туганнар, дуслар?”.Аңлатмалы сүзлек белән танышу. Уеннар:”Кем күбрәк?”, “Сүзләр чылбыры”) Сүзләрнең гаҗәеп әверелешләре. (Уеннар:”Күңелле хәрефләр”, “Югалган сүз”) Алфавитның кулланылышын аңлау күнекмәсе формалаштыру. Орфографик сүзлекләр белән эшләргә өйрәтү. ХаталарКорольлегендә”.(Уен “ Сихерлеалмагач”. Ситуацияләрне чишү күнегүләре) һ.б. | ||
V. Яхшы сүз-җан азыгы 1.Аталар сүзе-акылның үзе. Көчле чагыштырулар, үтемле кисәтүләр ярдәмендә хасил ителгән аталар сүзенең асыл-мәгънәсе турында сөйләү . Сүз турында мәкальләр, әйтемнәр . 2.Каюм Насыйриның “Китаб-әт-тәрбия” китабы (64 нче, 89 нчы тәрбия) Китап белән таныштыру. Уку һәм фикер алышу. 3.Исемнәр тарихы Татар халкының исем кушуга бәйле гореф-гадәтләре һәм йолалары.Татар исемнәре сүзлеге: сүзлекнең төзелеш принцибы, шартлы кыскартмалар, сүзлек белән эшләү принцибы. 4.Ир-ат исемнәре Татарча язылышы һәм генезисы (кайсы тел сүзе булуы); исемнең мәгънәсе, нәрсә аңлатуы; русча язылышы. 5.Хатын-кыз исемнәре Татарча язылышы һәм кайсы телдән килеп чыгуы; исемнең мәгънәсе, нәрсә аңлатуы; русча язылышы. 6. Әйтер сүзем бар 1)Иҗади эш төрләре белән таныштыру.2) Халык авыз иҗаты төрләре турында фикер алышу. 7. Шигырь, такмак язу Шигырьнең күңел дөньясына тәэсире турында сөйләшү, “илһам” төшенчәсе турында фикер алышу, шигырь төзелеше турында аңлату, шигырь язып карау, укучыларда дәрт уяту. 8.Котлау текстлары төзү Укучыны мөстәкыйль уйлап, фикерен эзлекле рәвештә, сурәтләп әйтеп бирергә өйрәтү, рухи дөньясын баету. 9.Хат алышу төрләре. Хат язу. Хат язу. Хат төрләре белән таныштыру. Иҗади эш белән шөгыльләнү. 10.Сүзнең кеше тормышында тоткан роле. Проект эшләре.. Проект эше. Чыгышлар тыңлау. Үз фикереңне дәлилли белү.Иҗади эшләр белән таныштыру. VI. Халкымның милли бизәкләре
Тел ул – кешеләр һәм кешелек буыннары арасында аралашу коралы. Һәр кеше, тормыш алып бару очен, башкалар белән аралаша һәм үзеннән сон килгән буынга тормыш тәҗрибәсен тел аркылы өйрәтеп биреп калдыра. Шуның белән бергә жәмгыять тә үсә бара. Бу, үз чиратында, аралашуда төп корал булган телнең дә иҗтимагый тормышта торган саен күбрәк куллануына, үсә баруына китерә. Телне тарихи ядкяр буларак өйрәнмичә торып, халыкның чын, дөрес тарихын, бигрәк тә аның борынгы чорын нигезле итеп белеп булмый. Ә тарихын белмәгән милләт үзен саклау, яшәтү, үстерү юлларын билгели алмый.
Укучыларны халкыбызның йөрәк түреннән шытып чыккан җәүһәрләре – бишек җырлары белән таныштыру, бу җырларның эчтәлеген һәм тәрбияви үзенчәлекләрен ачыклау, әти - әнигә, әби-бабайларыбызга һәм моңлы бишек җырларына мәхәббәт тәрбияләү. Мөнәҗәтләр турында гомуми мәгълүмат бирү.Мөнәҗәтләрне тыңлау.
Укучыларны милли рухта тәрбияләү, үткәннәрне онытмаска, ихтирам итәргә өйрәтү, уйлау, фикерләү сәләтләрен үстерү, милли бәйрәм һәм йолаларны белүләренә ирешү. 4.Карга боткасы, Нәүрүз бәйрәме... Ислам дине бәйрәмнәре Карга боткасы, Нәүрүз бәйрәме... Ислам дине бәйрәмнәре турында мәгълүмат бирү. укучыларны милли рухта тәрбияләү, үткәннәрне онытмаска, ихтирам итәргә өйрәтү, уйлау, фикерләү сәләтләрен үстерү, милли бәйрәм һәм йолаларны белүләренә ирешү. Халык йолаларын фәндә икегә бүлеп өйрәнү кабул ителгән: гаилә йолалары һәм ел фасылларына караган йолалар. Гаилә йолаларына туй, бала туу, үлгән кешене күмү, искә алу йолалары керә, ә язгы чәчү, сабан йолалары, нардуган, раштуа, кызыл йомырка бәйрәме, аулак өйләр, кич утырулар, өмәләр, корбан чалу, яңгыр сорау, түгәрәк уеннар һ.б.ел фасылларына караган йолаларга керәләр.Рамазан бәйрәме. (ураза). Игеннәр амбарларга кереп тулгач үткәрелә. (Сөмбелә). Кызлар осталыкта сынала торган бәйрәм. (каз өмәсе).Сабантуй бәйрәмендә халыктан җыела. (бирнә). Июнь аеның беренче җомгасында үткәрелә торган дини бәйрәм. (әләшә). 25 декабрьдән алып 5 январьга кадәрге чорда үткәрелгән бәйрәм. Бәйрәмнең төп мизгелләре түбәндәгеләр: кеше танымаслык итеп киенеп, йорттан йортка керү, йөзек салып багу, кызларның язмышы турында, кияү булачак кеше турында төрлечә багулар.(Нардуган) һ.б. бәйрәмнәр турында сөйләшү. 5.Кырык тартма - серле тартма, Күңелне үзенә тарта”. Халык уеннары белән таныштыру 6.Мин халык җырларын яратам Җыр турында төшенчә. Халыкның рухи тормышында җырның роле. Аның көй белән бергә яшәве. Көйләрдә моңның әһәмияте..Борынгы һәм хәзерге җырлар. Халык җырларын тыңлау 11.Өмә - матур йола Өмәләр, аларныңүткәрелүтәртипләре белән таныштыру. Өмәпоэзиясе, аларныоештыруһәмүткәрүтәртипләре. 12.Көмеш телле гармун сөйли. Гармуннар тарихы белән таныштыру 13.Халыкның киләчәге аның бай рухи мирасын саклауга, үстерүгә, шул мирасны буыннан-буынга тапшыра баруга бәйле Тезисның асыл мәгънәсенә төшенү. Рухи мирас чылбырындагы туган телнең саклануыннан, халыкның киләчәге бәйле булуын исбатлау | ||
7.Мәкаль һәм әйтемнәр Мәкаль һәм әйтемнәр өйрәнү . Мәкаль һәм әйтемнәр – халык педагогикасының кыска һәм тирән мәгънәле әдәплелек кагыйдәләре
8.Бәетләр һәм монәҗәтләр. Бәетләр,мөнәҗәтләр турында мәгълүмат бирү. “Синең биш асылың”мөнәҗәтендәге мәртәбәле сыйфатларны ачыклау
9.Халкыбыз мәзәкләре Мәзәк турында төшенчә. 10..Уен коралларының сихри дөньясы Татар халкының уен кораллары белән таныштыру. Татарстан Республикасы халык уен кораллары дәүләт оркестры турында белешмә. Уен коралларын тыңлау. |
VII. Йомгаклау дәрес.
1.Укучыларның проектларын тыңлау һәм аларга анализ.
5.Календарно-учебный график
№ | Наименование раздела | Тема занятия | Дата проведения занятия | Кол-во часов | Форма занятия | Форма контроля | |||
по плану | по факту | ||||||||
1 | “Күңелле татар теле” 2 сәг. | Кереш. “Күңелле татар теле” түгәрәгенең эчтәлеге белән танышу. | 02.09 | 02.09 | 2 | лекция | анкетирование | ||
2 | Телебез – тарихи ядкарь 36 сәг. | Тел – халыкнын рухы. Язмышы ул.. Тел вә холык турында халык гыйлеменең К.Насыйри иҗатында чагылышы | 05.09 07.09 | 05.09 07.09 | 4 | групповая | беседа | ||
Татар халкы, этнонимы һәм теле | 09.12. 12.09 | 09.12. 12.09 | 4 | лекция | опрос | ||||
Сөйләм сәнгатендә сүз | 14.09 16.09 | 14.09 16.09 | 4 | интерактивный урок | эссе | ||||
Карл Фуксның “Казан татарлары” хезмәте | 19.09 21.09 | 19.09 21.09 | 4 | семинар | беседа | ||||
Көнбатыш диалектының үзенчәлекләре | 23.09 26.09 | 23.09 26.09 | 4 | лекция | опрос | ||||
Көнчыгыш диалектының үзенчәлекләре | 28.09 30.09 | 28.09 30.09 | 4 | лекция | опрос | ||||
Җирле сөйләмебезнең лексик диалектизмнары | 03.10 05.10 | 03.10 05.10 | 4 | групповая | реферат | ||||
Диалектларны туплау һәм өйрәнү | 07.10 10.10 | 07.10 10.10 | 4 | пресс-конференция | наблюдение | ||||
Проект эше: диалектларны һәм сөйләмнәрнең үзенчәлеген өйрәнүнең әһәмияте | 12.10 14.10 | 12.10 14.10 | 4 | групповая | зачет | ||||
3 | Сөйләм культурасы 58 сәг. | Инсафлының теле саф. | 17.10 19.10 | 17.10 19.10 | 4 | семинар | беседа | ||
Әдәби сөйләм стиле | 21.10 24.10 | 21.10 24.10 | 4 | лекция | беседа | ||||
Сөйләүченең фикерләү культурасы | 26.10 28.10 | 26.10 28.10 | 4 | лекция | опрос | ||||
Сәнгатьле сөйләм күнекмәләре. | 31.10 02.11 | 31.10 02.11 | 4 | ролевые игры | интерьюирование | ||||
Ораторлык сәнгатенең тормышта әһәмияте. | 07.11 | 07.11 | 2 | тренинги | интерьюирование | ||||
Аралашуда коммуникатив хаталар | 09.11 11.11 | 09.11 11.11 | 4 | тренинги | интерьюирование | ||||
Орфоэпия өстендә эшләү | 14.11 18.11 | 14.11 18.11 | 4 | групповая | тест | ||||
Паузалар һәм аларның төрләре. | 18.11 21.11 | 18.11 21.11 | 4 | лекция | опрос | ||||
Сөйләм темпы | 23.11 25.11 | 23.11 25.11 | 4 | лекция | беседа | ||||
Басым һәм аларның төрләре. | 28.11 30.11 | 28.11 30.11 | 4 | групповая | тест | ||||
Хәрәкәтләр, мимика һәм гәүдә тотышы | 02.12 05.12 | 02.12 05.12 | 4 | тренинги | беседа | ||||
Интервью. Рәсми шәхесләр белән интервью | 07.12 09.12 | 07.12 09.12 | 4 | групповая | интерьюирование | ||||
Репортажның темасы – кызыклы вакыйга | 12.12 14.12 | 12.12 14.12 | 4 | групповая | интерьюирование | ||||
Мәкалә төрләре турында мәгълүмат. | 16.12 19.12 | 16.12 19.12 | 4 | лекция | опрос | ||||
Мәгълүмат | 21.12 | 21.12 | 2 | пресс-конференция | беседа | ||||
Проект эше: реклама | 23.12 | 23.12 | 2 | ролевые игры, проект | зачет | ||||
4 | Сүзләр илендә 30 сәг. | Лексика. Синонимнар, антонимнар, омонимнар | 26.12 28.12 | 26.12 28.12 | 4 | лекция | опрос, практич. задания | ||
Театрга экскурсия | 30.12 | 30.12 | 2 | экскурсия | спектакль карау | ||||
Мавыктыргыч фразеологизмнар | 09.01 11.01 | 09.01 11.01 | 4 | ролевые игры | опрос, практич. задания, беседа | ||||
Күпмәгънәле сүзләр | 13.01 16.01 | 13.01 16.01 | 4 | лекция | опрос, практич. задания, тест | ||||
Шарадалар һәм метаграммалар | 18.01 20.01 | 18.01 20.01 | 4 | ролевые игры | опрос, практич. задания, кроссворд | ||||
Тел шомарткычлар.Фонетик күнегүләр | 23.01 25.01 | 23.01 25.01 | 4 | тренинги | опрос, практич. задания, тест | ||||
Тизәйткечләр | 27.01 30.01 | 27.01 30.01 | 4 | тренинги | опрос, практич. задания, наблюдение | ||||
Викторина “Сүзләр илендә” | 01.02 03.02 | 01.02 03.02 | 4 | конкурс | викторина,конкурс | ||||
Яхшы сүз-җан азыгы 40 сәг. | Аталар сүзе-акылның үзе. Көчле чагыштырулар, үтемле кисәтүләр ярдәмендә хасил ителгән аталар сүзенең асыл-мәгънәсе турында сөйләү . Сүз турында мәкальләр, әйтемнәр | 06.02 08.02 | 06.02 08.02 | 4 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | |||
Каюм Насыйриның “Китаб-әт-тәрбия” китабы (64 нче, 89 нчы тәрбия) | 10.02 13.02 | 10.02 13.02 | 4 | лекция | Опрос, практич. задания, беседа | ||||
Исемнәр тарихы | 15.02 17.02 | 15.02 17.02 | 4 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | ||||
Ир-ат исемнәре | 20.02 22.02 | 20.02 22.02 | 4 | лекция | опрос, практич. задания | ||||
Хатын-кыз исемнәре | 24.02 27.02 | 24.02 27.02 | 4 | лекция | опрос, практич. задания | ||||
Әйтер сүзем бар | 01.03 03.03 | 01.03 03.03 | 4 | конкурсы | опрос, практич. задания, наблюдение | ||||
Шигырь, такмак язу | 06.03 10.03 | 06.03 10.03 | 4 | групповая | опрос, практич. задания, конкурс | ||||
Котлау текстлары төзү | 13.03 15.03 | 13.03 15.03 | 4 | групповая | опрос, практич. задания, конкурс творческих работ | ||||
Хат алышу төрләре. Хат язу. | 17.03 20.03 | 17.03 20.03 | 4 | консультации | опрос, практич. задания, эссе | ||||
Сүзнең кеше тормышында тоткан роле. Проект эшләре | 22.03 24.03 | 22.03 24.03 | 4 | групповая | защита проектов | ||||
6 | Халкымның милли бизәкләре 48 сәг. | “Үзенең үткәнен оныткан халыкның киләчәге юк” (Ш. Мәрҗәни) | 27.03 29.03 | 27.03 29.03 | 4 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | ||
Бишек җырлары – тәрбиянең бик борынгы чарасы. Мөнәҗәтләр | 31.03 03.04 | 31.03 03.04 | 4 | ролевые игры | опрос, практич. задания, наблюдение | ||||
Җыенда... бәйрәм һәм йолалар | 05.04 07.04 | 05.04 07.04 | 4 | лекция | опрос, практич. задания, беседа | ||||
Карга боткасы, Нәүрүз бәйрәме... Ислам дине бәйрәмнәре. | 10.04 12.04 | 10.04 12.04 | 4 | ролевые игры | опрос, практич. задания, конкурс | ||||
Кырык тартма - серле тартма, Күңелне үзенә тарта”. Халык уеннары белән таныштыру | 14.04 17.04 | 14.04 17.04 | 4 | ролевые игры | опрос, практич. задания, опрос | ||||
Мин халык җырларын яратам | 19.04 21.04 | 19.04 21.04 | 4 | групповая | опрос, практич. задания, беседа | ||||
Мәкаль һәм әйтемнәр – халык педагогикасының кыска һәм тирән мәгънәле әдәплелек кагыйдәләре | 24.04 26.04 | 24.04 26.04 | 4 | лекция | опрос, практич. задания | ||||
Бәетләр һәм мөнәҗәтләр | 28.04 03.05 | 28.04 03.05 | 4 | лекция | опрос, практич. задания | ||||
Халкыбыз мәзәкләре | 05.05 08.05 | 05.05 08.05 | 4 | конкурсы | опрос, практич. задания, конкурс творческих работ | ||||
Уен коралларының сихри дөньясы | 10.05 12.05 | 10.05 12.05 | 4 | лекция | опрос, практич. задания | ||||
Көмеш телле гармун сөйли. Гармуннар тарихы белән таныштыру | 15.05 17.05 | 15.05 17.05 | 4 | групповая | опрос, практич. задания | ||||
Халыкның киләчәге аның бай рухи мирасын саклауга, үстерүгә, шул мирасны буыннан-буынга тапшыра баруга бәйле | 19.05 22.05 | 19.05 22.05 | 4 | интерактивный урок | конкурс творческих работ, ТЕСТ | ||||
7. | Йомгаклау 2 сәг. | Проектлар яклау. | 24.05 26.05 | 24.05 26.05 | 2 | лекция | опрос, практич. задания |
VI.Диагностический инструментарий для оценки результативности программы
Для определения уровня освоения программы и овладения умениями и навыками используется диагностика, состоящая из трёх этапов.
1. Первичная диагностика. Проводится в сентябре.
Определяются, какие знания, умения и навыки есть у ребёнка, насколько развита культура труда, опыт сотрудничества. А также планируется индивидуальная работа по развитию способностей детей.
2. Промежуточная диагностика.Проводится в конце учебного года (апрель -май).
Её цель –определить степень освоения образовательной программы, скорректировать степень её сложности с учётом индивидуальных особенностей детей. Оценивается динамика умения организоватьсвой труд, оценивать и корректировать результат своего труда, развитость общения. Выявляются наиболее способные дети, планируется индивидуальная работа с ними.
3.Итоговая диагностика. Проводится вконце учебного года (апрель -май) по окончании реализации программы. Определяется уровень освоения программы, результативностьобразовательного процесса.
По результатам диагностики определяются следующие уровни:
В–высокий: ребёнок самостоятельно выполняет работу, полностью владеет полученными знаниями, умениями, навыками. Трудовые навыки находятсяна высоком уровне (самостоятельно планирует результат своей работы, способы его достижения). Коммуникативные навыки высоко развиты (охотно вступает в общение, вежливо общается со взрослыми, умеет слушать и договариваться с другими детьми, имеет опытсотрудничества и соотворчества);
С–средний: ребёнок выполняет работу с помощью педагога, частично владеет полученными знаниями, умениями, навыками. Коммуникативные навыки развиты частично. Трудовые навыки находятся на среднем уровне (планирует работуи способ её выполнения припомощи педагога).
Н –низкий: ребёнок не владеет приёмами работы, знаниями, умениями, навыками. Трудовые навыки находятся на низком уровне (постоянно нуждается в помощи и консультации педагога).
Карта самооценки и оценки педагогом компетентности учащегося
Ребёнку предлагается оценить по пятибалльной шкале полученные в процессе обучения знания и умения. Выдаётся бланк карты со следующими вопросами:
1.Освоил теоретический материал по разделам и темам программы (могу ответить на вопросы педагога).
2.Знаю специальные термины, используемые на занятиях.
3.Научился использовать полученные на занятиях знания в практическойдеятельности.
4.Умею выполнить практические задания.
5.Научился самостоятельно выполнять творческие задания.
6.Умею воплощать свои творческие замыслы.
7.Могу научить других тому, чему научился сам на занятиях.
8.Научился сотрудничать с ребятами в решении поставленных задач.
9.Научился получать информацию из различных источников.
10.Мои достижения в результате занятий.
Карта самооценки учащегося по итогам учебного года
Подведём итоги за _______ учебный год
Ф.И. учащегося_______________________________________________
1. Моё самое большое дело за учебный год________________________
2. В чём я изменился за год______________________________________
3. Мой самый большой успех_____________________________________
4. Моя самая большая трудность
5. Что у меня раньше не получалось, а теперь получается_______________
6. Чему я лучше всего научил(ась)ся
Темы проектов
1.Очей очарованье
2.История татарского национального костюма
3.Династия Апанаевых
4 Грани мастерства
5.Туфан Миңнуллинның драма әсәрләрендә “Туй” концепты
6.Матур әдәбият әсәрләренең халык авыз иҗаты һәм мифология белән бәйләнеше
7. Туфан Миңнуллинның “Шәҗәрә” драмасында тел үзенчәлекләре
8.Викинги в Среднем Поволжье 9. Гамил Афзал – заманыбызның Тукай рухлы иң көчле сатиригы
10.Габдулла Шамуков – мәсәлләр остасы
11. Рус һәм татар халык җырларында хатын-кыз образының бирелеше
12. Роль золотопромышленников в жизни народов России на примере династии Рамиевых.
13. “Татар драматургиясендә мифологик мотивлар чагылышы”
14.Татар телендә “Сабырлык” лексемасының лексик-семантик кыры15. Фәнис Яруллин – хикәя остасы
16.Татар телендә оят лексемасы
17. Репортажда авторның катнашын белдерүче чаралар
VII.Методическое обеспечение программы
Освоения доминирующими методами обучения являются: для продвинутого уровня: частично-поисковые методы обучения. Участие учащихся в коллективном поиске, решение поставленной задачи совместно с педагогом; исследовательские методы обучения: овладение обучающимися методами научного познания, самостоятельной творческой работы.
Характеристика деятельности по освоению предметного содержания
образовательной программы
Название уровня | Продвинутый |
Способ выполнения деятельности | творческий |
Метод исполнения деятельности | исследовательский |
Основные предметные умения | -креативность при выполнении практических заданий; -осмысленное и правильное использование специальной терминологии; -умение поиска и фильтрации информации из сети; -умение правильно использовать специальной терминологии -умение создавать проект, применяя творческий подход -применение полученных знаний из разных областей ИТК при проектировании компьютерных продуктов; |
Деятельность учащегося | -восприятие знаний и осознание проблемы; -внимание к последовательности и контролю над степенью реализации задания; -самостоятельная разработка и выполнение творческих проектов (умение выполнить и грамотно оформить проект, умение привлечь помощников, презентовать работу и т.п.) |
Деятельность педагога | - создание условий для выявления, реализаций и осмысления познавательного интереса к информационно-коммуникационным технологиям, образовательной мотивации, построения и реализации индивидуальных образовательных маршрутов; -составление и предъявление заданий познавательного и практического характера на выполнение работ; -сотворчество педагога, учащегосяи родителей. |
- Условия реализации программы
Данная программа предусматривает вариативные формы обучения. Программа объединения рассчитана на учащихся 5 – 11 классов и предусматривают приобретение ими основных знаний по родному языку, о своем крае, ведения краеведческих наблюдений и исследований,
Принципы организации самодеятельности объединения (группы) для успешной реализации программы:
- обеспечение общественно полезной, нравственно-ценной и личностно-значимой для обучающихся направленности туристско-краеведческой и специальной деятельности;
- насыщение деятельности детей элементами творчества и инициативы, основой которых становится последовательное переключение с воспроизводящих на активные творческие, поисковые виды деятельности;
- дифференциация и индивидуализация учебного процесса, что помогает подросткам выступать в наиболее благоприятной для него роли, находить наилучшее применение своим способностям, полнее раскрывать и выражать индивидуальность;
Материально-техническая база лицея соответствует санитарным и противопожарным нормам, нормам охраны труда. Школа соблюдает своевременные сроки текущего и капитального ремонта учебных помещений.
IX Список информационных ресурсов
Кулланылган әдәбият
- Анвар Хайри. Повествование о путешествии Ахмеда Ибн Фадлана, написаннаое во время поездки в 921-922 годах в Булгарское государство.- Казань: издательство “Слово”, 2013-512 стр.
- Г.Г.Габдуллин, Җ.Г. Нигъматов, Ә.Н.Хуҗиәхмәтов. Мәктәп педагогикасы. Казан. “Мәгариф”. 2012
- Ә.Н. Хуҗиәхмәтов “Тәрбия – мәңгелек фәлсәфә”. Казан “Мәгариф” нәшрияты, 2013.
- Көч һәм рух тамырлары. Казан “Мәгариф” нәшрияты, 2012
- Г.Х. Әхәтов.Хәзерге татар теленең лексикологиясе. Казан, 2014
- “Шатлыгым, кайгым минем...”. Әдипләребез тел культурасы турында./Төзүче: А.М.Вәлиева.-Казан: Мәгариф, 2012.
- Ф.Ф.Харисов “Милли мәдәниятнең белем бирү белән интеграцияләнүе” Казан “Мәгариф” нәшрияты, 2013.
9.Ф.С.Сафиуллина, Г.Б.Ибраһимов “Хикмәтле дә, бизәкле дә Туган тел”. Казан “Мәгариф” нәшрияты, 2013.
- Халиф Курбатов. Сүз сәнгате. Татар теленең лингвистик стилистикасы һәм поэтикасы. Казан. “Мәгариф” нәшрияты, 2012.
11. Хәзерге татар әдәби теле Ф.С.Сафиуллина, М.З.Зәкиев. – Казан, “Мәгариф”, 2013.
12. Урта мәктәп һәм гимназияләрдә татар телен укыту методикасы. Ф.С.Вәлиева, Г.Ф.Саттаров.-Казан:”Раннур”, 2012.
13. Хәзерге татар әдәби теле синтаксисы һәм пунктуациясе. М.З.Зәкиев. Казан, “Татарстан китап нәшрияты”,2014.
14. Татар теле грамматикасы. Фонетика һәм морфология. Казан, “Татарстан китап нәшрияты”, 2013
15. Татар теле. Анализ үрнәкләре. Ч.М.Харисова. Казан, “Мәгариф” нәшрияты, 2013.
16. Татар телендә тыныш билгеләре. Ф.С.Сафиуллина, С.М.Ибраһимов. Казан: Мәгариф, 2012
17. Урта мәктәптә татар теле укыту. Кушма җөмлә синтаксисы. Н.В.Максимов, З.В.Шәйхразиева. Казан, Мәгариф, 2014