Подготовка к ГИА по татарскому языку

   1нче билет

1. Әйтик, сезнең шәхси китапханәгез бар. Сораулар ярдәмендә китапханәгез турында сөйләгез.

1. Шәхси китапханәгә синең карашың нинди? Шәхси китапханәгез бармы?
2. Китапханәгездә нинди китаплар бар? Алар нинди өлкәләргә карый?
3. Укыган китаплар турында сез кемнәр белән сөйләшәсез?
4. Интернет-китапханә белән сез дусмы?

2. Тәрҗемә ит.

Библиотека закрыта, библиотека открыта, можно записаться, находится далеко, приключенческие книги, книги о войне; писатель пишет рассказы, повести, романы; поэт сочиняет стихотворения, поэмы.

3. Җөмләгә тыныш билгесен куегыз, җөмлә кисәкләрен билгеләгез. Мәкальнең эчтәлеген аңлатыгыз, русча эквивалентын әйтегез.

Китап белем чишмәсе.

4. Шигырьне яттан сөйләгез. Исемнәрнең тартым кушымчаларын билгеләгез.

Китап – киңәшчең синең,

Дустың, ярдәмчең синең.

Ул хөрмәткә бик хаклы,

Кадерлә син китапны.

Почмакларын бөкләмә,

Битләрен дә ертма син,

Керле кул белән аны

Беркайчан да тотма син.

                      Х. Шабанов

       5.   Сообщите другу о том, что:

        - вы сегодня идёте в библиотеку;

        - вам нужна книга об истории Казани для написания реферата;

        - вы любите читать книги об истории;

        - вы не нашли книгу об истории вашего города;

        - вы потеряли книгу.

2нче билет

1. Тәрҗемә итегез.

Старательно  учиться, своевременно выполнять, решать задачу, быть внимательным, ленивый, старательный, забывчивый, любимые предметы, некоторые предметы, списывать у соседа, сила воли.

2. Сез бүгенге көндә нинди китаплар, газета-журналлар укуны кирәк, ә кайсылары гомерне әрәм итү генә дип саныйсыз? Фикерләрегезне языгыз.

3. Диалогка төшеп калган репликаларны өстәгез.

• ...  
• Әйе, минем өйдә китапханә бар.
• ....
• Минем маҗаралы китапларым күп.
• ...
• Безнең өйдә әти дә, әни дә, мин дә китап укырга яратабыз.
• ...
• Мин быел 4 китап укыдым.
• ...
• Әлбәттә, мин еш кына шәһәр китапханәсенә йөрим.

4. Спросите удруга:

• каким уроком будет английский язык, математика;
• в каком кабинете будет проходить урок татарского языка;
• сколько уроков будет завтра;
• будет ли у вас сегодня урок;
• раздали ли вам новые учебники.

5. Яхшы уку өчен нинди кагыйдәләр үтәргә кирәк? Фикерләрегезне языгыз.

3нче билет

1. Тәрҗемә итегез.

Искусство, творчество, художник, танцор, певец, зритель, аплодисменты, татарский балет, музыкальное произведение, известный певец, государственная премия, театр оперы и балета, музыкальное искусство, изобразительное искусство.

2. Как скажите о том, что:

– автором первого татарского балета «Шурале» является Фарид Яруллин;

- автором балета «Су анасы» является Анвар Бакиров;

- в Казани проводится фестиваль балета имени Рудольфа Нуриева;

- в 1939 году был открыт татарский театр оперы и балета.

3.   Бирелгән сүзтезмәләрдән сыйфат фигыльләрне аерып, таблицага урнаштырыгыз.

Җырлаучы кыз, бии торган егет, яраткан музыка, кул чабучы апа, сөйләүче шагыйрь,

Киткән кеше, барачак юл, әйтер сүз, сатылачак билет, карыйсы фильм, эшлисе эш, көлә торган бала, җырлаячак романс, ятлыйсы шигырь.

4. Спросите у друга:

- какую музыку он любит слушать;

- какие песни он любит слушать;

- какую музыкальную группу он часто слушает;

- какую музыку любят его родители;

- любит ли он сам петь песни;

- знает ли он татарских певцов и татарские музыкальные группы.

5.  Текстның эчтәлеген сөйләгез.

Зилә Сөнгатуллина – бөек шәхес.

   Зилә Сөнгатуллина – татар халкының бөек талантлы шәхесе. Ул – опера җырчысы, ул – эстрада җырчысы, ул – җыр профессоры. Ул ттар сәхнәндә генә түгел, башка илләрдә дә тамашачы ихтирамын казанды.

   Зилә Сөнгатуллина Европа илләрендә, Америка Кашма Штатларында классик опера арияләрен башкара. Гострольләрдә Зилә Сөнгатуллина операсын, татар халык җырларын онытмый. Швецариядә ул алты телдә җырлый. Төп җырлар, әлбәттә, татарныкы.

4нче билет

1. Сәнгать кешеләрен искә төшерегез, таблицаны тутырыгыз.

Александр Ключарёв, Илһам Шакиров, Әлфия Авзалова, Харис Якупов, Шәүкәт Биктимеров, Салих Сәйдәшев, Нәҗибә Ихсанова, Җәүдәт Фәйзи, Ренат Ибраһимов, Сара Садыйкова, Бакый Урманче, Рөстәм Яхин, Хәйдәр Бигичев, Мансур Мозаффаров, Алсу Гайнуллина, Илдар Зарипов, Лотфулла Фәттахов, Зәйнәп Фәрхетдинова, Зөфәр Билалов, Гөлнара Тимерҗанова, Луиза Батыр-Болгари, Салават Фәрхетдинов, Зилә Сөнгатуллина, Равил Шәрәфиев.

2. Диалогка кирәкле җөмләләрне куегыз.

• ...
• Ә нинди театрга барабыз?
• ...
• Минем Камал театрында да, тинчурин театрына да барасым килә.
• Ә синең нинди спектакль карыйсың килә?
• ...
• Минем аны караганым бар.
• ...
• Искиткеч. Ләкин, әйдә бүген башка театрга барыйк.
• ... .

3. а)  позвоните в справочное бюро театра и спросите:

• какое представление идёт в театре;
• во сколько начинается представление;
• есть ли билеты;
• сколько стоят билеты.

          б)  попросите оставить вам билеты, сообщите, сколько вас человек и когда вы      

                 пойдёте.

4. Фигыльләрне таблицага урнаштырыгыз, кушымчаларын билгеләгез.

Фигыльләр: җырлый, укыды,чакырыр, сөйләячәк, кайткан, керәчәк, сокланам, башланган, катнашырмын, әйткән, бии, китә, әйтер, катнашты, сөйләде, язар, эзләр. килгән, төште, бара, китә, биегән, барачак, җырлаячак.

5. Әйтик курчак театрында Шарль Перроның “Кызыл калфак” әкияте була. Афиша языгыз.

5нче билет

1. Тәрҗемә итегез.

Выбор профессии, желание, возможность, нужный, полезный, популярный, одарённый, работает продавцом, он – врач, аптека, специалист, историк, научный работник, ответственная работа, нефтяник, кем ты хочешь быть, окончил школу.

2. Как скажешь о том, что:

- Анатолий Петрович – очень хороший педагог;

- Коля – ответственный ученик;

- Коля закончил школу на золотую медаль;

- Ты думаешь поступить в профессионально-техническое училище?

3. Спроси у друга:

              - какой предмет ему трудно даётся;

             - ходит ли он к репетитору;

             - куда он собирается после окончания 9-го класса;

             - какие рабочие профессии ему нравятся;

             - есть ли у него компьютер.

4.   Астына сызылган фигыльләрнең төркемчәләрен билгеләгез, кушымчаларын аерыгыз.

1) Оля эштән караңгы төшкәч кайтты. 2) Оля эштән арып, туңып кайтты. 3) Алар сөйләшә-сөйләшә чәй эчтеләр. 4) Оля эштән кайтканчы, апасы аны көтеп торды.

5.    Диалогка төшеп калган репликаларны өстәгез.

-  ... ?

- Әйе, миңа күбрәк эшче профессияләре ошый.

- ... ?

- Әлбәттә, укырга телим.

- ... ?

- Кичке мәктәптә дәвам итәм.

6нчы билет

1. Текстны укыгыз, эчтәлеген сөйләгез.

Җир йөзендә нинди генә һөнәрләр юк: укытучы, табиб, эшче, сатучы, официант, юрист, бухгалтер, очучы һәм башкалар. Хәзер яңа һөнәрләр барлыкка килде: брокер, эшмәкәр, маркетолог, менеджер. Кирәкле һөнәрне генә сайлый белергә кирәк.

2. Схема буенча диалог төзегез.

• сорау;
• каршы сорау;
• аңлату;
• килешү.

Тема: табиб һөнәрен сайлау.

3. Тәрҗемә ит.

1. Я хочу купить ноутбук. 2) Он не хочет учиться, а хочет работать. 3) Мы хотим

идти в лес. 4) А вы хотите с нами идти? 5) Они тоже хотят идти в лес.

4. Һәрбер һөнәрнең авыр яклары бар. Бу һөнәрләр турында нәрсә әйтә аласыз?

1. Эшче һөнәре.
2. Шофер һөнәре.
3. Очучы һөнәре.
4. Төзүче һөнәре.

5. Допустим, ты навещаешь больного. Спроси, какая у него температура, позвонил ли он в больницу, узнал ли он время работы участкового врача, пил ли он лекарство. Посоветуй ему не выходить на улицу, выпит горячий чай с мёдом, с малиновым вареньем.

7нче билет

1. Текстны укыгыз, эчтәлеген сөйләгез.

Нинди һөнәр сайларга?

   Безнең сыйныфта 23 укучы укый. “Нинди һөнәр сайларга?” дигән кичә үткәрдек. Кичәгә әтиләр һәм әниләр килде, һәм алар үзләренең һөнәрләре турында сөйләделәр.

   Валяның әнисе ашханәдә официант булып эшли. Бу ашханәдә татар халкының милли ашларын бик тәмле пешерәләр икән. Әтисе елга портында эшли, ул – капитан.

   Костяның әнисе балалар бакчасында тәрбияче булып эшли. Әтисе – спортчы.

   Раяның әнисе генә бар. Ул институтта химия фәнен укыта.

   Безгә әтиләр, әниләр үз һөнәрләре турында сөйләделәр. Һөнәрне сайлау бик җаваплы, бик әһәмиятле икән.

                                                                                        Ф.С. Сафиуллиндан

2. Әйтик сез эшкә керергә килдегез. Сезнең белән эшкә алучы арасында нинди                    

             сөйләшү булыр? Эш урыннары (үзегез сайлап алыгыз): мәктәп, банк, завод,      

             ресторан.

3. Тезмә фигыльләрне тәрҗемә итегез, 3-4 сорау җөмлә төзегез.

Йөгереп килә, китеп бара, алып кайта, алып килә, җавап бирә, сорау бирә, очып керә.

4. Үзегезгә ошаган шигырьне яттан сөйләгез.

5. Тәрҗемә итегез:

1. Бакчадан саф һава керсен өчен, тәрәзәләрне ачыгыз.
2. Чәчәкләр сулмасын өчен,кич белән су сибәргә кирәк.
3. Мы составили план для того, чтобы садовник правильно расположил грядки.
4. У бордюров посадили цветы, чтобы было красиво.

8нче билет

1. Теркәгечләрне таблицага урнаштырыгыз.

Теркәгечләр: я, һәм, ләкин, әмма, да, дә, әллә, бәлки, яки.

2. Текстны укыгыз, эчтәлеген сөйләгез.

Профессор Асиягә сораулар бтрде.

• Балачакта малайлар белән уйнадыгызмы?
• Әлбәттә.
• Кем дип үртиләр иде?
• Чеби Асия...
• А мороженое яратасыңмы? – дип елмайды профессор.
• Аны кем яратмый?
• Ә тамак авыртамы?
• Авырта, әни кайнар сөт эчерә.
• Димәк ангина белән еш авырыйсың. Ә театрга еш йөрисеңме?
• Театрны бик яратам.
• Әлбәттә, кыш көне капрон оек киеп. Аякларың авыртамы?
• Авырта.

3. Шигырьнең эчтәлеген сөйләгез, теләгән өлешен ятлагыз.

Әни кирәк

Көннәр якты булсын өчен,

Йокы татлы булсын өчен,

Әни кирәк, әни кирәк.

Йокы татлы булсын өчен,

Әни кирәк. Әни кирәк.

Җил-яңгырдан саклар өчен,

Усаллардан яклар өчен

Әни кирәк.

Ашлар тәмле былсын өчен,

Дөнья ямьле булсын өчен

Гөлләр чәчәк атсын өчен,

Бәхет-шатлык артсын өчен,

Әни кирәк, әни кирәк.

Иң кадерле  кеше җирдә –          

Әни димәк.

               Р. Миңнуллин

4. Кушма җөмләләрне тәрҗемә итегез, төрен билгеләгез.

1. Когда я пришёл домой, мама сидела у окна.
2. Когда вы будете готовы, тогда я вас послушаю.
3. Балалар музейга кергәч, аларны экскурсовод каршылады.
4. Имтиханнар беткәч, безгә аттестлар тапшылдылар.

5. Как скажешь другу о том, что:

- ты пойдёшь на дискотеку, если разрешит мама;

- если он хочет, ты поможешь решить задачу;

- если к вам придут гости, то не пойдёшь кататься на лыжах.

9нчы билет

1. Саннарны дөрес итеп укыгыз.

1918, 10 000 000, 78, 101, 8,12,40, 387,49.

2. Тәрҗемә итегез, 4-5 җөмлә төзегез.

После болезни, кроме яблок, с доктором, для раненых, каждый час, через окно, как родной, о жизни, к палате, несмотря на боль, против ветра.

3. Әниегез сезгә эш куша һәм тиз эшләп бетерү шартын (условие) куя. Сез бу хакта иптәшләрегезгә әйтәсез, алар сезгә булышырга теләк белдерә. Нинди сөйләшү булыр:

а) әниегез белән сезнең арада;

ә) яшьтәшләрегез белән сезнең арада.

4. Бу мәкальне ничек аңлыйсыз? Фикерегезне языгыз.

Ата-ананы тыңлаган адәм булган,

Тыңламаган әрәм булган (пропал).

5. Как скажешь о том, что:

•  надо уступать место старшим, женщине с ребёнком, дедушкам, бабушкам;
• грубость, невоспитанность не украшают людей;
• застенчивость – не всегда положительная черта характера;
• нельзя смеяться над недостатками людей.

10нчы билет

1. Сүзләрнең антоним парларын әйтегез.

эшчән               мактанчык

батыр                саран

тәрбияле           әдәпсез

ихтирамлы       тәрбиясез

әдәпле              куркак

әйбәт                 ялкау

тыйнак              начар

юмарт               ихтирамсыз

2. Фигыльләрне үзгәртеп, таблицага тутырыгыз.

Ояла, алдаша, кызара, үтенә, җиңелә, ялгыша, аралаша, горурлана, кызыксына, тәнкыйтьли.

3. Тәрҗемә итегез.

1. Уважению к людям и этикету общения должны учить в семье.
2. Если уважению к людям не научить в семье, то уроки этикета не помогут
3. Мы в первую очередь должны уважать своих родителей.

4. Кушма җөмләләрне тәрҗемә итегез, төрен билгеләгез.

1. Әгәр телисең икән, мин сиңа булыша алам.
2. Җәй эссе булса, кыш салкын булыр.
3. Если ты не хочешь, то не пойдём в гости.
4. Если будет холодно, то не пойдём купаться.

5. Посоветуйте другу:

- не проводить впустую время;

- не гулять допоздна;

- не хвастаться плохими поступками.

11нче билет

1. Бәйлек һәм бәйлек сүзләр белән 3-4 җөмлә төзегез, тәрҗемә итегез.

Белән, кебек, шикелле, өчен, хәтле. Кадәр,аркылы, буенча, сәбәпле.

2. Шигырьнең эчтәлеген сөйләгез.

Ә ни өчен?

Үпкәләшми яшәп була                       Алдашмый да яшәп була

Төрткәләшми яшәп була                 Елашмый да яшәп була

Була да бит, яшәмибез.                      Була да бит, яшәмибез.  

Ә ни өчен?                                           Ә ни өчен?

Әрепләшми яшәп була                        Тату гына яшәп була

Әләкләшми яшәп була                       Матур гына яшәп була

Була да бит, яшәмибез.                      Була да бит, яшәмибез.                      

 Ә ни өчен?                                           Ә ни өчен?

Ялкаулашмый яшәп була,                   Синең эшең,

Һәм шаулашмый яшәп була.              Югыйсә ул

Була да бит, яшәмибез.                       Минем эшем!

Ә ни өчен?

                                                                     Р. Миңнуллин

3. Тәрҗемә итегез.  

1. Берничә көн томан булу аркасында, самолетлар оча алмады.
2. Яктылык җитмәгәнлектән, гөлләр начар үсәләр.
3. Табигатьне яратырга кирәк, чөнки ул күңелләрне дәвалый.

4. Как скажете, если:

- вы часто общаетесь с друзьями в интернете;

- и среди девочек, и среди мальчиков у вас есть хорошие друзья;

- вы любите проводить свободное время с друзьями;

- ваш друг – отзывчивый человек;

- в интернете вы нашли старых друзей?

5. “Дуслар белән аралашу һәрвакыт күңелле” дигән темага сөйләргә әзерләнегез.

12нче билет

1. Схеманы файдаланып, “Минем дустым” темасы буенча сөйләргә әзерләнегез.

2. Текстны укыгыз. Күрше апа соравына сез ничек җавап бирерсез?

Эштән кайтканда, мине күрше апа туктатты. Эскәмиядә яшьләр тәмәке тартып утыралар иде. Күрше апа болай диде: “Менә бу малайлар көнозын шушында утыралар, тәмәке тарталар, кычкырып-кычкырып көләләр, тирә-якка төкерәләр. Аларның эшләре юкмы әллә? Күпме вакытлары тәмәке тартып кына уза. Минемчә, бу бер дә әйбәт түгел, ә синеңчә?”

3. Диалогка төшеп калган репликаларны өстәгез.

• Саша, син Оля белән кайда дуслаштың?
• ... .
• ... ?
• Әлбәттә, мин аңа хат язачакмын.

4. Кушма җөмләләрне тәрҗемә итегез, төрләрен билгеләгез.

1. Минем фикерем шундый: без татар телен яхшы белергә тиешбез.
2. Әйтәсе килгән сүзем шул: үз сүзеңдә торырга кирәк.
3. Проблема такова: не хватает книг.
4. Мой совет таков: здоровье надо беречь с малых лет.

5. Как ты скажешь о том, что:

а) – у тебя есть друг;

- он к тебе внимателен;

- он справедлив;

б) спроси у друга о том, разрешила ли ему мама:

- пойти в гости к подруге;

- сходить на рыбалку.

13нче билет

1. Тәрҗемә итегез, 2-3 җөмлә төзегез.

Отношения, ошибаться, он прав, каждый, обида, обижаться, равнодушный, ругаться, жить дружно, драться, извиняться.

2. Как ты скажешь о том, что, возможно, завтра:

- вы сходите в гости (в библиотеку, к друзьям);

- вы поедете в деревню (в спортивный лагерь);

- он приготовит завтрак (ужин, обед);

- вы напишете письмо бабушке?

3. Как скажете о том, что:

- если хорошо выучишь урок, то получишь пятерку;

- если долго будешь смотреть телевизор, испортишь глаза;

- если подготовишься к урокам, то будешь чувствовать себя спокойно;

- если будешь списывать у товарища, то сам никогда не научишься решать задачи?

4. Дуслык турында фразеологизмның эчтәлеген аңлатыгыз.

Араларыннан җил дә үтми.

5. Предложите другу (подруге):

- встретиться возле школы;

- послушать любимую музыку;

- вместе сфотографироваться;

- участвовать в конкурсе «Зажги звезду».

14нче билет

1. Сыйфатларны тәрҗемә итегез.

Трудолюбивый, скромный, умный, серьёзный, грубый, старательный, трусливый, отзывчивый, ленивый, спокойный, гордый, невнимательный, внимательный, честный.

2. Бирелгән сүзләрне таблицага урнаштырыгыз.

Сүзләр: дусларыма, туган көненә, иптәшеңнең, авырлыкларга. Күзләремнең, дусларыма, китапханәсеннән, көндәлекләрне, балаларга, түгәрәкләрдән, эшемдә, бакчаларының, мәктәбемне, бияләйләремне, чаңгың, мәктәбебез.

3. Җөмләләрне дәвам итегез, эчтәлеген сөйләгез.

1. Минем дусларым ... .
2. Дусларымның дуслары ... .
3. Мин еш кына дусларыма ... .
4. Кичә дусларымны ... .
5. Яңа гына дусларымнан ... .
6. Дусларымда музыка ... .

4. Әйтик, сезне дискотекда биергә чакырдылар. Төшеп калган репликаларны өстәп, диалогны күчереп языгыз.

• Гафу ит, ... .
• Алинә. Ә синең?
• Сергей. ... ?
• Әйдә. Мин биергә яратам.
• ... .
• Бу минем яраткан музыкам.

5. Как вы скажите в следующих ситуациях?

1.  К вам пришли ваши друзья. Пригласите их за стол.
2. Поблагодарите гостей за подарки.
3. Пригласите друзей потанцевать.

15 нче билет

1. Выразите желание вместе с другом (подругой):

• пойти на дискотеку;
• погулять на улице;
• отдыхать в лагере.

2. Как скажешь о том, что:

• твой друг лучше тебя;
• тебе с ним интересно;
• Он умнее, порядочнее.

3. Әйтик, сезнең дустыгыз авырып киткән. Аның башы авырта, температурасы югары, мәктәпкә йөри алмый. Телефоннан дустыгыз белән нинди сөйләшү булыр?

4. Бирелгән сораулар буенча дустыгыз турында языгыз.

1. Сезнең якын дустыгыз кем? Нигә сез аны якын дус дип уйлыйсыз?
2. Сезгә дустыгызның нинди сыйфатлары ошый?
3. Ул сезгә укуда, тормышта ничек булыша?
4. Дуслыкны саклау өчен нинди сыйфатлар кирәк дип уйлыйсыз?

5. Төрләнешне дәвам ит.

Минем дусларым

Синең ...

Аның ...

Безнең ...

Сезнең ...

Аларның ...

16 нчы билет

1. Тәрҗемә итегез.

Здоровье, здоровый, полезный, правильное питание, свежий воздух,вредные привычки, курение, утренняя зарядка.

2. Сәламәт яшәү кагыйдәләрен языгыз.

                                                                                           ... .

           Сәламәт булу өчен,                                                 ... .

                                                                                              ... .

3. Алмашлыкларны тәрҗемә итегез, 3-4 җөмлә төзегез.

Он, у него, ему, его, ее, от нее, у нее.

4. Как скажите, если:

• по вторникам, средам и субботам вы ходите в спортивный кружок;
• танцами занимаетесь 5 лет;
• в свободное время вы с папой играете в шахматы;
• часто болеете;
• у вас сильно болит горло?

5. Вы хотите узнать:

• Какие кружки в вашей школе;
• Какой вид спорта нравится вашему другу;
• Что у вашего друга болит;
• Кто занял первое место в соревнованиях по волейболу.

17нче билет

1. Текстны укыгыз, эчтәлеген сөйләгез.

Син – табигать баласы. Табигать – синең әйләнә-тирәң ул. Кояш, болыт, су, ком,

таш, хайваннар һәм үсемлекләр барысы бергә табигать дип атала. Кеше үзенә кирәк әйберләрне табигатьтән ала. Иген, яшелчә һәм җиләк-җимешләр үстерә, терлек үрчетә.

   Җир астыннан казылма байлыклар чыгаралар. Елга һәм күлләрдән балык тоталар. Урман-кырлардан гөмбә һәм җиләк җыялар.

   Табигать бай, ләкин аны сакларга кирәк.

2. Бу нинди иярчен җөмлә?

Абыем бу яңалыкныәйтсә, әнием бик шатланаячак.

а) иярчен сәбәп;

ә) иярчен вакыт;

б)иярчен шарт.

3. Как скажите, если:

- любите отдыхать на природе;

- часто ходите в лес по грибы и ягоды;

- в лесу много лечебныхтрав;

- бабушка часто заваривает чай с травами?

4. Какие вопросы зададите, чтобы выяснить:

- были ли летом в Татарстане пожары;

- кто оставил мусор под деревом;

-кто играет с огнём?

5. Бу очракларда син нинди киңәшләр бирер идең?

1. Урамда бер малай агач сындыра.
2. Бер кыз конфет кәгазен җиргә ташлый.
3. Бер бала клумбадан чәчәкләр өзә.

18 нче билет

1. “Татарстанның табигате” дигән таблицаны тутыр.

2. Кушма җөмләләрне тәрҗемә итегез, төрләрен билгеләге.

1. Минем фикерем шундый: без татар телен яхшы белергә тиеш.
2. Әйтәсе килгән сүзем шул: үз сүзеңдә торырга кирәк.
3. Проблема такова: не хватает книг.
4. Мой совет таков: здоровье надо беречь с малых лет.

3. Г. Тукайның үзегез яраткан бер шигырен яттан сөйләгез.

4. Какие вопросы вы зададите, если хотите узнать:

• сколько километров до Казани;
• какие писатели и поэты жили в татарстане;
• знает ли ваш друг столицу Татарстана;
• есть ли в библиотеке татарские газеты и журналы;
• был ли ваш друг в татарском театре?

5. Предложите другу:

• поехать в казань и посмотреть исторические места;
• побывать в Кремле, посмотреть башню Сююмбике, мечеть Кул Шариф.

19 нчы билет

1. Татарстан республикасының символикасы турында сөйләгез.

2. Текстның эчтәлеген сөйләгез.

Казан – тарихи башкала

   Шәһәрләрнең зурлары, кечкенәләре, яңалары, борынгалары бар.

   Башкалабыз Казан – бай тарихлы зур шәһәр.  Күптән түгел Казан шәһәренең меңьеллыгын бәйрәм иттек.

   Казан кремле – иң истәлекле урын. Ул Казансу елгасы буена салынган. Кремльнең төп биналарының берсе – Спас башнясы. Аның биеклеге – 46 метр.

   Сөембикә манарасы – борынгы архитектура истәлеге. Ул кызыл кирпечтән җиде катлы итеп төзелгән. Аның биеклеге – 58 метр. Манара очында алтын ай балкый.

   Кол Шәриф мәчете – башкалабыз горурлыгы. Аңа сокланмаган кеше юк. Кайсы яктан карасаң да, 4 манарасы балкып тора.

   Мәчетнең исеме атаклы шәхес кол Шәриф белән бәйле. Ул күренекле дин башлыгы, шагыйрь, илче булган.

3. Сообщите другу о том, что:

- Татарстан – суверенное государство;

- Татарстан имеет собственную символику;

- в Татарстане развиты машиностроительная,  лёгкая,  химическая и пищевая промышленность.

4. Кушма җөмләләрне тәрҗемә итегез. Төрләрен билгеләгез.

1. Була шундый вакыт: кулдан бар эш төшә.
2. Кем дуслыкны хөрмәт итә, шулкеше чын дус була.
3. Автобус, на котором ты поедешь, ещё не подъехал.
4. Девушка, которую я люблю, умеет ценить дружбу.

5. Спроси у друга:

• в какой республике мы живём;
• кто является президентом республики Татарстан;
• какой город расположен на берегу Волги;
• какие национальности живут в Татарстане.

20. нче билет

1. Үзегез яраткан татар язучысының яки шагыйрьнең иҗаты турында сөйләгез.

2. Тәрҗемә итегез.

Сабантуй

Сабантуй – самый большой праздник в Татарстане.

   В программе праздника очень много народных игр и соревнований, также выступления профессиональных и самодеятельных артистов. Самое главное событие Сабантуя – национальная борьба. Соревнование начинается с борьбы мальчишек. Главный приз Сабантуя получает батыр.

   На этом весёлом народном празднике бывают и другие состязания.Например, это – бег в мешках, кто воды больше принесёт, разбивание горшка и другие.

   Сабантуй – радостный и весёлый праздник! А ты бываешь на сабантуе? Тебе нравится этот праздник?

                                                                                                        По Ф.С. Сафиуллиной

3. Түбәндәге план буенча үзегез караган спектакль яисә кинофильм турында сөйләргә әзерләнегез.

1. Фильмның исеме ничек?
2. Вакыйгалар кайда бара?
3. Фильмның төп геройлары кемнәр?
4. Филҗмның кыскача сюжеты нинди?

4. Зат алмашлыкларының килеш белән төрләнеш сөйләгез, мисаллар белән аңлатыгыз.

5. Допустим, твой друг отказывается идти на праздник Сабантуй. Убеди его, что это общенациональный праздник и  бывает там очень интересно.

В өлешен эшләргә өйрәнгәндә (2)

В өлешен эшләргә өйрәнгәндә