Презентацияләр
..
Скачать:
| Вложение | Размер |
|---|---|
 Г.Әпсәләмов | 2.81 МБ |
| Кышкы уеннар | 2.15 МБ |
| Хат язу | 245.1 КБ |
| Киемнәр(1 нче сыйныф) | 1.84 МБ |
| Г.Ибраһимов | 698.5 КБ |
| Һ.Такташ | 1.06 МБ |
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
Фильм « Татарстан Республикасы телләрен саклау дәүләт программасы (2020 елга кадәр ) » кысаларында Татарстанның фән һәм мәгариф министрлыгы ярдәме белән «Татарстан - Яңа Гасыр » студиясендә төшерелә . 12.03.2018 2 Татар әдәбиятында иң авыр елларда Әпсәләмов берүзе ун ел буена татар халкын татар теле янында тотып торды . Хәсән Туфан
Сугыш тематикасына багышланган романнары “Алтын Йолдыз” (1948) “Газинур”(1950) “Мәңгелек кеше”(1960) “Агыла болыт”(1977) Хезмәт тематикасына багышланган романнары 1. “Сүнмәс утлар”(1958) 2 .“Ак чәчәкләр”(1966) 3. “Яшел яр”(1967)
12.03.2018 5
12.03.2018 6
Габдрахман Әпсәләмов 1960 нчы еллар әдәбиятында Г.Әпсәләмовның “Ак чәчәкләр” романы аның иҗатындагы үзгәрешләрнең хәбәрчесе буларак дөньяга чыга. Аның иҗатының гына түгел, чор әдәбиятының да гәүһәр ташы булган әлеге роман популярлыгы белән дә, образларның сәнгатьчә эшләнеше, әсәрнең әдәби камиллеге ягыннан да аерым урын тота. Әсәрнең лирик исеме дә шуны аңлата : тереклек һәм бәхет билгесе булган ак чәчәкләр! Романда ак халатлы кешеләр –меди цина хезмәткәрләре дөньясы һәм аларга өмет , ышаныч , хөрмәт белән караучы авырулар дөньясы ачыла . Бу романда табибларның халык каршында җаваплылыгы , рухи гүзәлл еге турында сөйләнә. 12.03.2018 7
Ак чәчәкләр кебек ап-ак булып , c аф күңелле каласы иде … 12.03.2018 8
12.03.2018 9 « … Тереләм дигән кеше генә терелә бит . Әле борынгы заманда бер көнчыгыш табибы бер авыруга болай дигән, без өчәү : син , мин һәм чир . Әгәр без синең белән икәү берьяклы булсак , бер чирне ничек тә җиңәрбез … » ( Әбүзәр Таһиров )
12.03.2018 10
Кеше көрәш һәм сабырлык аша гына үз бәхетенә ирешә ала.... Уңай геройлар - Гөлшәһидә, Мансур, профессор Әбүзәр Таһиров, Диләфрүз, Юматша Тискәре геройлар - Фазылҗан Яңгура, Илһамия, Сәлах Саматов, Клавдия Сергеевна 12.03.2018 11
Әдипнең кешене мәңгелек кыйммәт югарылыгына күтәргән«Газинур» , медицина хезмәткәрләре тормышын гәүдәләндереп, бүгенгәчә популяр булган «Ак чәчәкләр» (1966), мәктәп, укытучылар тормышын һәм хезмәтен мәхәббәт, әхлак проблемалары белән бәйләнештә сурәтләгән «Яшел яр» (1968) һ.б. романнары ХХ гасыр тормышының иҗади елъязмасы булып укыла һәм әдәби мирасның бер хәзинәсен тәшкил итә.
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
КЫШ БИЛГЕЛӘРЕ
РЕБУС ЧИШҮ КЫ 10 НАР Е
Урамда ... ява. Балалар ...... ясыйлар. Кызлар ... , ... шуалар. Малайлар ... уйныйлар. чана чаңгы кар хоккей кар бабай СҮЗЛӘРНЕҢ УРЫНЫ КАЙДА?
Чана ,буран,хоккей уйный, чаңгы шуа,тимераяк, кыш,кар бабай ясый,җил,кәшәкә,чана шуа, кар, чаңгы,кар атыша,тауда шуа чана чаңгы тимераяк кәшәкә кар җил буран кыш хоккей уйный чаңгы шуа кар бабай ясый чана шуа кар атыша тауда шуа
Малай тауда шуа. Малай таудан кайта. Малай тауга бара.
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
Аягы юк − китәр, Җибәргән җиргә җитәр, Кушкан йомышны (просьбу) үтәр. (Хат) Теле юк, теләсә кем белән сөйләшә, Гәүдәсе юк, кәгазьдән күлмәк кия. (Хат)
Хат – тормышта бик еш очрый торган эш кәгазьләренең берсе. Ул – учреждениеләр, оешмалар, аерым шәхесләр арасында аралашу чарасы һәм мәгълүмат алмашуның киң таралган юлы. Ул текстны тапшыру ысулы белән аерылып тора, ягъни почта аша җибәрелә . Хат
р әсми хатлар – официальные письма шәхси хатлар – личные п исьма мәхәббәт хатлары – любовные письма дуслык хатлары – дружеские письма кө теп ал ынган хатлар – долгожданные письма җавап хаты – ответное письмо фронт хатлары – фронтовые письма электрон хатлар – электронные письма Хат төрләре
Хат формасында язылган әдәби әсәрләр дә була. Мәсәлән, Ф.Кәримнең “Пионерка Гөлчәчәккә хат” («Письмо пионерке Гульчечек ») , Һ.Такташның “Киләчәккә хатлар” («Письма в грядущее») поэмалары , Г.Кутуйның “Тапшырылмаган хатлар” (« Неотосланные письма») повесте .
Шәхси хат си уртасы ахыры Исән-ләшү Рәхмәт белде-рү Хәллә-рен сорау Мин нишлә-дем Минем планна-рым Сау-бул-лашу Хат язучы турында мәгълү-мат, дата башы
1.Башы. Сәламләү өлеше, мөрәҗәгать итү . “Исәнме, якын дустым Ирек !” Ә бу хатны кем яза? Шул турыда язу . “Сиңа күп сәламнәр белән дустың Марат хат яза” Хат башында, хатны алгач дустыңа рәхмәт белдерү. “Ирек, мин синең хатыңны алдым, бик зур рәхмәт. Хатың бик кызыклы булды. Мин аны рәхәтләнеп укыдым. Сине конкурста җиңүең белән котлыйм. ”
2 . Төп өлеш . Үз тормышындагы вакыйгалар , кызыклы һәм әһәмиятле очракларны язу.(Алдагы планнарың турында язарга мөмкин.) “Мин исән-сау. Әйбәт кенә укыйм. Мәктәптә бик күңелле: дәресләр кызык үтә, түгәрәкләр һәм кичәләр була. Күптән түгел генә “Ак яулыклы әбием ” дигән әдәби-музыкаль кичә үткәрдек. Тамашачылар бик ошаттылар.” “Беренче чирек ахырында “Көзге бал” булачак. Мин балда чыгыш ясарга әзерләнәм.”
3.Ахыры . (Йомгаклау өлеше, саубуллашу.) Хатны алырга тиешле кешенең хәлләре, сәламәтлекләре, үзеңне кызыксындырган мәсьәләләр турында сорашу. Исемеңне, хатның язылу датасын кую. Хәлләрегез ничек? Исән-сау гына яшисезме? Сездә нинди яңалыклар, үзгәрешләр бар? Шулар турында хат яз. Сау бул! Синнән хат көтеп, дустың Айрат. 19 нчы октябрь,2016 нчы ел.
Шәхси хат язуга кайбер киңәшләр: ♦ Язуыгыз ачык, аңлаешлы, пөхтә булырга тиеш. «Ашыгып язам, шуңа күрә язуым ямьсез» дигән сүзләр килешле булмас . ♦ Орфографик хаталар белән язылган хатны җибәрү бер дә матур булмас. Шуңа күрә сүзлек белән эш итәргә кирәк. ♦ Кәефегез начар булса, хат язудан тыелып торыгыз. ♦ Шәхси хат компьютерда бастырылган булса да, имзаны үз кулың белән куярга кирәк.
Хатның адресын язуга таләпләр: - адресатның фамилиясе, инициаллары; -урам исеме, йорт, фатирның тәртип саны; -торак пункт атамасы (шәһәр, бистә һ.б.); -өлкә, край, республика исеме; -почта индексы.
Хат үрнәге Исәнме, дустым Марат! Сиңа күп сәламнәр белән дустың Айрат хат яза. Әти-әниеңә, апаңа, дусларыңа миннән сәлам әйт. Дустым, мин синең хатыңны алдым, бик зур рәхмәт сиңа! Сине йөзү ярышында беренче урын алуың белән котлыйм! Син молодец! Мин дә спортны яратам. Миңа йөзү, чаңгыда шуу, волейбол, баскетбол уйнау бик ошый. Ике ел баскетбол секциясенә йөрдем. Безнең мәктәпнең баскетбол командасы Республика күләмендә икенче урынны алды. Бу – безнең өчен зур уңыш, әлбәттә. Кызганычка каршы, бу уку елында минем вакытым бик аз, шуңа күрә мин хәзер баскетбол белән шөгыльләнмим. Имтиханнарга әзерләнәм. Марат, синең хәлләрен ничек? Син имтиханнарга ничек әзерләнәсең? Нинди әзерлек курсларына йөрисең? Сездә нинди яңалыклар, үзгәрешләр бар? Шулар турында хат яз. Синнән хат көтеп, дустың Айрат. 19 нчы октябрь,2016 нчы ел.
Игътибарыгыз өчен рәхмәт!
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
пәлтә
КҮЛМӘК
КҮЛМӘК
ИТӘК
ИТ Е К
ЧАЛБАР
КОСТЮМ
ТУН
БАШЛЫК
БҮРЕК
БИЯЛӘЙ
ОЕКБАШ
Аю, төлке, бүре, куян Физзарядка ясыйлар. Аю тыраклап китә, Төлке чәбәкәй итә, Бүре йөгерә, Ә куян сикер-сикерә, Колакларын селкетә. Белозёрова Татьяна Владимировна
Нәрсә артык?
Нәрсә артык?
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
Галимҗан Ибраһимовның “Тирән тамырлар” романында фразеологизмнар
Фразеология - каләм оста-лары яратып куллана торган сүз-сурәт. Икенче төрле әйткәндә , фразеология, бербөтен мәгънә бел-дерүче, чынбарлыктагы күренеш-ләрне тәэсирле, сурәтле итеп чаг-ылдыручы, синтаксик яктан тар-калмый торган сүзләр тезмәсе.
Максат :Г.Ибраһимовның «Тирән тамырлар» романындагы фразеологизмнарны барлау һәм өйрәнү.
Бурычлар: 1. Г.Ибраһимовның «Тирән тамырлар» романында фразеологизмнарны табу. 2. Аларны куллану ысулларын тикшерү. 3. Романдагы фразеологизмнарга грамматик,синтаксик анализ ясау.
“ Тирән тамырлар”дан күренешләр
Антоним фразеологизнар: Балавыз сыгу-баш күккә тию Буран куптару-үлем тынлыгы Сүз киселү-сүз куерту Тел ачылу- тел югалту Кул кушыру-кырыкка ярылу Җеп очын табу-җеп очын югалту
Синоним фразеологизмнар: Йөрәк кысылу, ялкын эчендә утыру, җан өшү, ике ут эчендә калу, башны кайгыга салу Курку килү, кот очу, йөрәк кубу, йөрәк ярылу, агарынып кату, йөрәкне алу Күз ташлау, күз алмау, күз терәлү Җил-буран куптару, гайрәт чәчү, давыл куптару
Грамматик яктан фразео-логизмнар: исем+фигыл ь: тел ачылу , теш кайрау, авыз пешү, тын кисел ү, колак салу.һ.б. сыйфат+исем: кара уй, хәерче эт, кара кан, үткен күз, канлы күз һ.б. алмашлык+ фигыль: үзен- үзе бетерү, үзен югалту һ.б.
Т өзелешләре буенча фразеологизмнар икедән алып дүрт-биш сүздән торырга мөмкин. Мәсәлән: кара уй,авыз ачып утыру, йөрәккә әрнү дулкыны барып кагылу, җепнең очын муенга бәйлә ү
Предварительный просмотр:
Подписи к слайдам:
Һади Такташ иҗаты – бай, өйрәнүне сорый торган күпкырлы иҗат. Аның тормыш һәм иҗат юлы әдәби тәнкыйт ь тә инде шактый өйрәнелгән дә. Һ.Такташның тәнкыйт ь эшчәнлеге әлегә кадәр аерым алып,тулы итеп тикшерелмәгән,ә ул тәнкыйт ь че буларак гаят ь кызыклы,үзенчәлекле.
Һ.Такташ- мәкаләләрендә булсын, поэзиясендә булсын, әдәбиятта халыкчанлыкны үстергән, халык тормышын, уй-тойгыларын чагылдырган әдәбият өчен көрәшкән шагыйрь. Ул халык арасыннан яшь әдәби көчләрне тәрбияләү турында даими кайгыртып тора. Талантлы яшьләргә ул үзенең киңәшләре, туры сүзе белән ярдәм итә. Һ.Такташ тәнкыйтендә, гадәттә, иптәшлек хисе сизелеп тора, ул эшкә дәртләндерә.
Һ.Такташның проза һәм драма әсәрләренә тәнкыйтенә килгәндә ул үз чоры әдәбияты, аның аерым вәкилләре турында фикер йөртү белән бергә үзенең мәка-ләләрендә театрлар репертуарындагы аерым кимчелекләрне күрсәтә һәм дра-матургларны тормыш дөреслеген чагылдырырга чакыра.
Йомгаклап шуны әйтәсе килә: әдәби тәнкыйт ь белән шөгыл ь ләнүе Һ.Такташның бөтен әдәбиятыбыз өчен җаваплы итеп сизүен күрсәтүче фактлар булып тора. Шулай ук ул күтәргән проблемалар бүгенге көндә дә гаят ь актуал ь яңгырыйлар.