Олимпиадага әзерләнәбез

Рус телендә урта гомуми белем бирү оешмаларының рус төркемендә укучы балалар  өчен татар теленнән үткәрелә торган олимпиаданың муниципаль тур  биремнәре

( 2016/2017 нче уку елы)

4 нче сыйныф

Үткәрү вакыты - 90 минут                                           Максималь  балл – 64

        I  Устная часть (20 баллов)

Назовите рисунок. Охарактеризуйте каждое животное (5 баллов)

Составьте диалог на одну из предложенных тем (работа в парах):

(15 баллов)

Диалог маленькой девочки с матерью о волке.

Разговор мамы со своими дочерями о зоопарке.

Диалог маленькой девочки со львом.

Диалог льва и зебры.

          II  Письменная часть

1. Напиши, что объединяет эти предметы. (4 балла)

Образец: автобус, йөк машинасы, троллейбус – транспорт.

1) песи, эт, ат, сыер - ... ;

2) Казан, Мәскәү, Лондон, Түбән Кама - ... ;

3) суган, кишер, бәрәңге, кыяр  - ... ;

4) алма, чия, груша, виноград - ... .

2. Составь словосочетания.  (4 балла)

кызу                                     утыра

авыр                                     йоклый

тыныч                                  бара

туры                                     аңлый

3. Найди прилагательное в превосходной  степени. (1 балл)

1) белемле

2) бик белемле

3) белемлерәк

4) белемсез

4. Как называют человека, который ... ? (4 балла)

Образец: Очучы – самолет йөртә.

1)  ... – поезд йөртә.

2) ...  – балалар укыта.

3) ...  – йортлар төзи.

4)  ... – кешеләрне дәвалый.

5.  Найди продолжение предложения. (1 балл)

Мин юл аркылы чыктым, чөнки ... .

1) анда машиналар күп.

2) анда кешеләр йөри.

3)  светофорда ут янды.

4) светофорда яшел ут янды.

6. Верни слово (послелог) саен в предложение. (1 балл)

1) Абыем әтием ... тырыш.

2)  Яздан ... яңгыр юк.

3) Көн ... дәү әниемә шалтыратам.

4) Дусларым ... музейга бардык.

7. Найди лишнее слово. (1 балл)

1) тамаша

2) зал

3) сәяхәт

4) сәхнә

8.  В какой последовательности нужно расставить предложения, чтобы получился текст? (4 балла)

А. Ул ап-ак, колаклары гына кара.

Ә. Без аның белән бик дус,  ул мине көн саен  мәктәпкә озата.

Б. Мин аны бик яратам, чөнки ул акыллы, җитез.

В. Минем этем бар.

1) А, Б, В, Ә.

2) Ә, Б, В. А.

3) Б, А, В, Ә.

4) В, А, Б, Ә.

9. Переведи. (8 баллов)

Сегодня какая погода? Сегодня ясная, холодная погода. Книга где? На столе. Автобус куда едет? В Москву. Ты  что делаешь? Дедушка что делал?

10. Напиши рассказ из 6-8 предложений о зимних играх. (16 баллов)

Рус телендә урта гомуми белем бирү оешмаларының рус төркемендә укучы балалар  өчен татар теленнән үткәрелә торган олимпиаданың муниципаль тур  биремнәре

( 2016/2017 нче уку елы)

5 нче сыйныф

Үткәрү вакыты - 90 минут                                           Максималь  балл – 79

I. Устная часть     (15 баллов)

(Нужно организовать условия для прослушивания каждого участника)

Составь рассказ о  семье, назови свой рассказ

II Письменная часть.

1. Соедини вопрос из левой колонки с соответствующим ответом из правой, ответ пиши цифрами, напр.: 1 – 4                                  (8 баллов)

1) Китап күпме тора?                   1) Апамныкы.

2) Автобус кайчан китә?              2) Йөз илле сум.

3) Сиңа нәрсә эшләргә кирәк?     3)15 минуттан.

4) Бу кемнең урыны?                   4) Дәрес хәзерләргә.

2. Напиши 4 предложения о том, что ты хочешь  сделать в выходные.                                                                                              

(8 баллов)

1. ___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4. ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Выбери корни от которых можно образовать новое слова аффиксами –даш//-дәш, -таш//-тәш и образуй. Составь предложения.

                                                                                                 (6 баллов)

1)  район

2)  салкын

3)  озын

4)  сыйныф

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4. Верни слово (послелог) шикелле в предложение.                         (2 балла)

1) Быел көз яз ... .

2)  Дәрестән ... өйгә кайттым.

3) Апам әнием ... матур.

4)  Атна ... бакчага барабыз.

 5.Составь предложения из данных слов                                   (8 баллов)

1) Мин/ авыл/  сабантуй/  кайт.

2) Без/ гаилә/ биш/ кеше.

3) Мәктәп/ Чыршы/ бәйрәм/ кызыклы/ бул.

4) Без/ кыш / уен/ бик/ ярат.

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6. В каком предложении глагол стоит в прошедшем  времени?    (2 балла)

1) Марат дусларын туган көненә чакыра.

2) Марат дусларын туган көненә чакырмый.

3)  Марат дусларын туган көненә чакырамы?

4) Марат дусларын туган көненә чакырды?

7. Найди правильный перевод предложения:                                    (2 балла)

Балалар монда көн саен кошларны ашатырга киләләр.

1)  Дети там весь день птиц кормят.

2)  Дети там каждый день кормили птиц.

3) Дети сюда каждый день приходят кормить птиц.

4)  Дети сюда каждый день ходили кормить птиц.

8. Найди слово, отвечающее на вопрос кая?                                      (2 балла)

1)  кунакта;

2)  кешегә;

3)  агачта;

4)  мәктәпкә.

9. Переведи текст                                                                                (10 баллов)

1) Татарстанның башкаласы – Казан. 2) Казан – тарихи шәһәр. 3) Анда күп  милләт кешеләре дус яши. 4)  Казанга төрле илләрдән туристлар килә.  5) Казан Кремле бик борынгы архитектура һәйкәле.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

10. Напиши середину текста (6 -8 предложений)                           (16 баллов)

 Җәйге каникул өч ай була.___________________________________    

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Беренче сентябрьдә мәктәптә укулар башлана.

Рус телендә урта гомуми белем бирү оешмаларының рус төркемендә укучы балалар  өчен татар теленнән үткәрелә торган олимпиаданың муниципаль тур  биремнәре

( 2016/2017 нче уку елы)

6 нчы сыйныф

Үткәрү вакыты - 90 минут                                           Максималь  балл – 80

1. Устная часть (15 баллов)

Составь рассказ  и расскажи.

II Письменная часть

1. В каком слове не пишется[ө]?                                                      (1 балл)

          1)   т...ньяк;

2)  й...рәк;

3)  с..ңел;

4)  с...лге.

2.  Собери слова, соединив части столбиков. Напиши перевод.  (8 баллов)

1) ак                                1) як

2) кулъ                             2) юлы

3) берь                              3) бур

4) көнь                              4) яулык

_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3.  Напиши, что объединяет эти предметы, названия.                   (4 балла)

Образец: чәйнек, кашык, тәлинкә – савытлар.

1) бүре, аю, төлке - ...;

2) 1, 20, 100 - ...;

3) дүшәмбе, чәршәмбе, җомга - ... ;

4) табиб, эшче, укытучы - ... .

4.   Соедини слова в высказывания.                                             (8 баллов)

Образец: чәй, күзлек, гәҗит – Бабай чәй эчте, күзлеген алды һәм гәҗит укыды.

1) мәктәп, дус, өй эшләре;

2)  укытучы, укучы, диктант;

3)  әни, табиб, дару;

4)  урам, тукталыш, трамвай.

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. К явлению природы допиши возможное действие, процесс.  (4 балла)

Образец: томан  төшә

1) җил    ...

2) яңгыр ...

3) боз ...

4) кар ...

6.  В каком предложении глагол стоит в неопределенном (неконкретном) прошедшем  времени?                                                                       (2 балла)

1) Көн саен иртән без кибеткә сөткә барабыз.

2)  Апам театрга билетлар алган.

3) Ярышлар ял көне сәгать унда  башланырга тиеш.

4) Сабантуйда уйнаган уеннар безгә бик ошады.

7.   Раскрой скобки, ставь в нужном падеже                                    (4 балла)     

( Дустым) бик акыллы эте бар.

(Җылы як) кошлар кайта.

Мин (бакча) чәчәкләр утырттым.

(Мин) чаңгы шуарга ярамый.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

8.  Напиши 5 правил на каждый день: что нужно делать         (10 баллов)  

1)

2)

3)

4)

5)

9.   Переведи стихотворние в свободной форме                             (12 баллов)

Я люблю, когда при встрече

Мы знакомым и родным:

“С добрым утром”, “ Добрый вечер”,

“Доброй ночи” – говорим.

Это  теплое, с любовью

Пожелание здоровья,

Пожелание добра.

                                (А. Яшин)

10.   Напиши другу (подруге) приглашение на день рождение (4-6 предложений).                                                                                       (12 баллов)                                

Рус телендә урта гомуми белем бирү оешмаларының рус төркемендә укучы балалар  өчен татар теленнән үткәрелә торган олимпиаданың муниципаль тур  биремнәре

( 2016/2017 нче уку елы)

7 нче сыйныф

Үткәрү вакыты – 3 сәгать                                           Максималь  балл – 105

I. Устная часть   (18 баллов)

Составьте рассказ по картине. Назовите. (6-8  предложений)

II. Письменная часть.

1. Допиши характеризующие месяц фразы.                             (10 баллов)

Образец: Октябрь ае – көз башлана.

Февраль ае – ... .

Декабрь ае – ... .

Сентябрь ае – ... .

Ноябрь ае – ... .

Май ае – ... .

2.  Составь предложения.                                                              (10 баллов)     

1) тешләреңне,  көнгә, мәртәбә, чистарт ике.  2) тарарга, яхшылап, чәчеңне, онытма. 3)  чиста, тиеш, киемең, булырга, аяк киемең. 4) онытма, ешрак, сабынлап, юарга, кулларыңны. 5)  өстәл, туры, артында, утыр.

3. Дай другу советы, запиши:                                                      (10 баллов)

заниматься спортом; поливать цветы; дружить с одноклассниками; читать книги; вовремя готовить уроки.

4. Переведи на татарский язык и запиши:                                     (8 баллов)

мне хочется петь; к сожалению, не читал(а); придя в школу узнал; не хочется писать.               

5. Найди подходящие ответы на вопросы.                                  (10 баллов)

Образец: - Сез ничек яшисез?      - Рәхмәт, әйбәт.

1) – Гафу итегез, сез кайда тугансыз?          1) – Кинога барырга телим.

2) – Сезнең иртәгә  планнарыгыз нинди?       2) – Мин Ренатның апасы булам.

3) – Бу кем эше булырга мөмкин?               3) – Себердә туганмын.

4) – Сез нәрсә белән шөгыльләнәсез?          4) – Минемчә, Саша эшедер.

5) – Гафу итегез, мин кем белән сөйләшәм.  5) – Мин институтта укытам.

6. Напиши на татарском языке.                                                  (10 баллов) 

1) Скажи учительнице, что в школу не пришел из-за болезни. 2) Скажи папе, что в ваш класс пришли 2 новых ученика.  3) Скажи другу о том, что учитель объяснил правило, написав на доске. 4) Пригласи своих гостей за стол.         5) Посоветуй брату аккуратно писать в тетради.

7.    Напиши антонимы:  намуслы, ялкау, быел, яхшы, озын.      (5 баллов)                                               

8. Образуй отрицательные формы глаголов: сөйләшә беләм, сөйлисе килә, килгәч сөйли, аңларга тиеш, барып кайт. Составь предложения.

                                                                                                            (10 баллов)

9. Напиши  эквиваленты следующих поговорок на татарском языке.  

(4 балла)

Гостя по одёжке встречают, по разуму провожают.

Гостям дважды радуются: встречая и провожая.

10. Напиши правила дорожного движения (3-5 правил)           (10 баллов)

Рус телендә урта гомуми белем бирү оешмаларының рус төркемендә укучы балалар  өчен татар теленнән үткәрелә торган олимпиаданың муниципаль тур  биремнәре

(2016/2017 нче уку елы)

8 нче сыйныф

Үткәрү вакыты – 3 сәгать                                           Максималь  балл – 105

1. Устная  часть.

Составь рассказ (10 – 12 предложений).  Назови.                            (24 балла)

2. Письменная часть.

1. Соедини слова правой и левой колонки и напиши с ними предложения.                                                                                   (10 баллов)

укытучы                 хастаханә

сатучы                    балалар бакчасы

тәрбияче                 мәктәп

төзүче                     кибет

табиб                      төзелеш

2. Напиши названия дней недели на татарском языке и планы на каждый день.                                                                                        (21 балл)

Образец: Дүшәмбе көнне мин дусларым белән кинога барам.

3. Допиши буквы, образуй новые слова.                                  (4 балла)

4. Слова верни на свои места.                                                          (8 баллов)

1.Акчаң, дустың.  Йөз сум  _______    булганчы, йөз _______  булсачы.

2. Көмеш, алтын. Әйтмәгән сүз –                  , әйткән сүз –                     .

3.Бер, мең.  Батыр _____     үләр,  куркак_________  үләр.

4. Акыл, матурлык.  ___________  туйда кирәк,  ____________ көн дә кирәк.

5.  Напиши  антонимы                                                                            (4 балла)

1)  дус –  ...                                                  3)  якын  –  ...

2)  чиста –  ...                                              4)  якты – ...

6. Составь  предложения, расставив слова в нужном порядке.    (8 баллов)

 1. Уңышка, өчен, кирәк, ирешү, нәрсә, синеңчә, эшләргә?

  2.  Китәләр, кошлар, якларга, көзен, җылы, һәр, ел.

  3. Укучылар, кыш, җимлек, ясап, җиткәч, куйдылар.

  4. Баргач, уйнадык, без, дустыма, компьютерда, уеннар, яңа.

7. О чем пословица?                                                                          (2 балла)

Эш сөйгәнне ил сөйгән.

  1) сәламәтлек

  2)  белем

  3) тыйнаклык

   4) хезмәт

8. Найди грамматически правильное начало предложения.       (2 балла)

..., игътибарлы булыгыз.

1. Укучылар дәрестә ...
2. Укучылар, дәресләрдә ...
3. Укучыларның дәресләре ...
4. Дәрестәге укучыларны ...

9. Найди правильный перевод.                                                       (2 балла)

     сөйлиселәре килә -

1. рассказал бы
2. пересказали бы
3.  рассказали
4. им хочется рассказать

10. Напишите продолжение рассказа (8 -10 предложений).         (20 баллов)

    Казан шәһәре соңгы елларда чын спорт үзәгенә әйләнде.  ...

Рус телендә урта гомуми белем бирү оешмаларының рус төркемендә укучы балалар  өчен татар теленнән үткәрелә торган олимпиаданың муниципаль тур  биремнәре

( 2016/2017 нче уку елы)

9 нчы сыйныф

Үткәрү вакыты – 3 сәгать                                           Максималь  балл – 110

1. Устная часть                                                                (20 баллов)

Составь и проведи экскурсию по теме “Казань музыкальная” – “Музыкаль Казан” (12 -15 предложений)

(Устный рассказ, члены комиссии  задают 3-4 вопроса).

2. Письменная часть.

1. Прочитайте рассказ.                                                                    

   Рахманның теләге – сәяхәтче булу. Сәяхәт турында китаплар укыды ул, илебез картасын биш бармагы кебек белә. Рахман үз илебездә генә сәяхәт итәчәк. Безнең илебез бөтенесенә дә бик бай. Рахман, сәяхәтләрдә йөреп, моңарчы билгеле булмаган байлыкларны кешелеккә бүләк итәр.

   Туктагыз әле, нәрсә соң ул байлык? Беркөнне ул әтисеннән:

• Байлык нәрсә була ул, әти? – дип сорады.
• Кешегә кирәкле барлык нәрсә – байлык, улым. Менә бу өстәл дә, синең китапларың да – байлык. Ә төп байлык ул – икмәк. Әмма кешенең әле бернәрсә белән дә алмаштырмас (алыштырып булмас) байлыгы була. Беләсең киләме шуны?
• Беләсем килә! Нәрсә соң ул алыштырып булмас байлык?
•  ... .

1. Напиши ответы на вопросы.                                       (8 баллов)

1. Рахман илебез картасын яхшы беләме? Автор шул турыда нинди сүзләр белән язган?  Табып, тәрҗемә ит.
2. Рахман кайсы илләргә сәяхәт итәргә тели?
3. Аның ни өчен сәяхәт итәсе килә?
4. Әтисе Рахманга байлык турында нәрсәләр әйтә?

2. Напиши продолжение текста.  (2-4 предложения)    (8 баллов)

Синеңчә, нәрсә ул алыштырмас байлык? Шул турыда фикерләреңне белдереп, хикәяне дәвам ит.

2. Допиши окончания слов в предложениях.                                  (6 баллов)

3. Переведи слова на татарский язык и составь с ними предложения.                                                                                  (16 баллов)

Сотни людей, много детей, по пять книг, без пяти минут четыре.

4. Верни пропущенные слова в предложения.                          (8 баллов)

1. Һәр кеше ... әкиятләр тыңларга ... . 2) Һәр ... үзенең әкиятләре бар.

3) Бөтен  әкиятләрдә дә халыклар үзләренең ... чагылдырганнар. 4) Әкиятләр безне ... алып кайта, ... дөньясында йөртә. 5) Шуңа күрә ... балалар әкият геройларына ...  тырышалар

Сүзләр:

ярата,  маҗаралар, күп кенә,  кечкенәдән, халыкның, охшарга, хыялларын, балачакка  

5. Переведи на татарский язык.                                                      (10 баллов)

1) У каждого народа, у каждой страны есть своя главная река.2) Судьба России связана с Волгой, самой большой рекой в Европе. 3)  Река была когда-то торговой дорогой между Севером и Югом, Западом и Востоком                  4) Сегодня по Волге везут хлеб, автомобили, соль, рыбу, овощи, фрукты.         5) У великой реки живут несколько миллионов людей: русские, татары, удмурты, калмыки и многие другие народы.

                                                                                (В.Песков)

6. От корня сүз с помощью аффиксов образуй слова (не менее 5).

(5 баллов) 

сүз +... = ... ,

7. Допиши пословицы.                                                                      (9 баллов)

8. Что должен сказать Наил в следующих ситуациях.                     (10 баллов)

1. Мәрьям әби ике сумка күтәреп кибеттән кайтып килә, аңа Наил очырый. Ул Мәрьям әбигә:

-  ... , - диде.

    2. Наил ашханәгә керде, анда иптәшләре төшке аш ашыйлар, ул аларга:

       -   ..., - диде.

    3. Наил ялгыш иптәшенең китабын төшереп җибәрде, ул аңа:

       - ... , - диде.

    4. Наилнең сыйныфташының туган көне, ул аңа шалтыратты һәм:

        -  ... , - диде.

     5. Наилнең дусты авырып китте, ул аның хәлен белергә килде. Киткәндә ул дустына:

       - ... , - диде.

9. Напиши на татарском языке 5 правил поведения в театре.     (10 баллов)