Школьная газета "Полсотка" - #полсоткагYнзэгыудхатайдэбисхэр

Министерство образования и науки Республики Бурятия

Администрация г. Улан-Удэ

Комитет по образованию

Муниципальное казенное учреждение

Центр мониторинга и развития образования

Фестиваль педагогических идей

«Я хочу поделиться с вами…»

Вид: Медиапроект  

(внеурочная деятельность по бурятскому языку)

Название: Школьная газета «Полсотка»

#Полсоткагүнзэгы удхатайдэбисхэр

                                                 Разработчик: Баяртуева Ирина Батуевна,

                                                учитель бурятского языка

                                                МАОУ СОШ №50 г. Улан-Удэ

г. Улан-Удэ

Оролто γгэ

Мγнөө сагай ФГОС-ой еhоор, юрэнхы дунда hургуулинуудта классhаа гадуур хγдэлмэридэ ехэ анхарал хандуулагдана. Буряад хэлэнэй багшанар классhаа гадуур хγдэлмэри ябуулхадаа, hурагшадай ажабайдалые hонин, γрэ дγнтэй болгохоео оролдоно гэжэ hанагдана.

Тγрэл буряад хэлэндээ анхарал хандуулжа, hурагшадые hонирхуулжа, тэдэнэй мэдэсэ, хэлэ хγгжөөлгэ, hанал бодолыень γргэдхэжэ, γхибγγдые хγмγγжγγлхэ гэhэн тγсэбтэй 50-дахи дунда hургуулидамнай «Полсотка» гэhэн сонин-газетэ 2018 онhоо хэблэгдэжэ гарадаг болонхой.

Медиапроектын зорилго:

1. Һурагшадай эрдэм мэдэсэ γргэдхэхэ, хэлыень хγгжөөхэ, буряад ород хэлэндэ hонирхол татуулха, тγрэл хэлэнγγд дээрэ статьянуудые уншаха, еhо заншалнуудые мэдэжэ абаха, тγрэл hургуулидаа дурлал тγрγγлхэ, хэжэ байhан ажалдаа сэгнэлтэ γгэжэ шадаха дадал хγгжөөхэ.

2. Суг хамтаа hуража байhан γхибγγдэйнгээ ажалдань сэгнэлтэ γгэжэ шадаха, SOFT SKILLS гэхэ мэтэ шэнэ онол аргануудые хэрэглэн, газетэдэ статьянуудые бэшэхэ, фотозураг бэлдэхэ, интервью абажа hураха болоно.

3. Команда соо хγдэлжэ шадаха, hонирхолтой материал суглуулжа, γгэеэ хэлсэжэ hураха мγнөө сагта гол шухала hуури эзэлнэ юм гэhэн эрилтэнγγдые хγгжөөхэ.

Методическа арганууд: анализ, синтез, интервью, статьягай алдуу заhалга (корректировка), шэнжэлгын, бэдэрэлгын, шγγмжэлгын методγγд, бэшээшэдэй шэнжэлэлгын ажал.

Хγлеэгдэhэн дγнгγγд: ажабайдалдаа абьяастай, буряадшье, ородшье хэлэнγγдые мэдэдэг hурагшад хγмγγжэхэ; hурагшадай эрдэм мэдэсэ γргэдхэхэ, хэлэлгэнь урин, тодо болохо.

Редакционно коллеги: hургуулиин дарга Р.В.Дамбуев, М.Н.Дружинина, ород хэлэнэй багша, И. Б. Баяртуева, буряад хэлэнэй багша.

Медиапроектын хγтэлэгшэ: Р.Д. Очирова, психолог

Редактор: А. Гавришев, 8 кл. hурагша, Д. Эрдынеева, 7 кл. hурагша.

Газетын эдир журналистнууд: hургуулиин эдэбхитэй hурагшад.

Верстка, дизайн: А. Востротина, уран зурааша, зохеолшо, оюутан, ВЕБ-дизайнер.

Гол хуби

Газетэдэ статья бэшэхэ гээшэ тиимэ бэлэн хэрэг бэшэ, илангаяа ургажа ябаа залуушуулда, hурагшадта. Тиигэбэшье, урагшаа hанаатай, өөрын онсо бодолтой, гоеор хөөрэдэг, зурадаг, творческо шэглэлтэй γхибγγд ямаршье hургуулида олдохол байха. Тиимэ γхибγγдые шэлэн абажа, тэдэнэй hонирхол татуулжа, алтан гуурhа гартань барюулжа, тγрэл hургуули тухай шэнэ маягтай, онсо өөрын тγхэлтэй газетэ-сонин манай hургуулида нэбтэрγγлэгдэжэ эхилhэн юм.

Манай hургуулиин психолог Р. Д. Очирова (анхандаа ород хэлэнэй багшаар хγдэлhэн) «#Полсоткагүнзэгыудхатайдэбисхэр» гэhэн медиапроект зохеожо, горитойхон ажал ябуулжа байна.

        Эгээл тγрγγшын намарай дугаар 2018 оной сентябрь hарада гараhан намтартай. Минии hурагша, Арья Цыдыпов, тγрγγшын редактор байhан. Тус медиапроект hургуулиин сайт, VKcom талмай дээрэ олон уншагшадай, гэртэхинэй, hурагшадай hонирхол мγнөөшье болотор татажал байдаг. Хорин табан дугаарнуудтай hургуулиин сайт дээрэ уншагшаднай танилсаха аргатай. Нэгэдэхи дугаарнай А3 форматтай, долоон хуудаhатай гараhан, харин мγнөөдэртөө сониномнай хуудаhануудынь олон болонхой, гое γнгэтэ зурагууд, фотозурагуудаар шэмэглэгдэнхэй, харахада, уншахада ехэ зохид, hонирхолтой юм. Тγрγγшын дγрбэн дугаарнуудаа «Фотошоп» гэhэн программа хэрэглэжэ, hургуулиингаа томо γнгэтэ принтер дээрэ хэблээ hэмди.

Һурагшаднай статьянуудаа бэшэхэдээ, иимэ эрилтэнγγдые хэрэглэхэ аргатай:

• Нэгэ ухаан hайн – хэдэн ухаан γшөөшье hайн!
• Нэгэ бодол – нэгэ мэдγγлэл;
• Богони мэдγγлэлнγγдые зохеогты!
• Нэгэ сагай γйлэ γгэнγγдые хэрэглэхэ;
• Yлγγ, удхагγй γгэнγγдые бγ оруулагты;
• Терминγγдые тааруу найруулгануудта хэрэглэхэ;
• Тодо γгγγлэлнγγдые, цитатануудые бэшэгты;
• Статьянууд hонирхолтой, хамааралтай (актуальна) байха еhотой;
• Өөрын хештэг, ассоциацинуудые, хγхюун хошиг hануулга баримталха;
• Yнгэтэ, гое, тодо дизайн хэрэглэхэ.

Эдир зохеолшодой заршам:

• Хамтын ажал эбтэйгээр бэелγγлхэ, бэе бэедээ туhа хγргэхэ, харилсаа холбоотой команда соо хамтаран ажаллаха.

Статьягай хэб ехэнхидээ иимэрхγγ тγхэлтэй (структура) байдаг:

Статья гээшэ журналистикын нэгэ хуби болоно. Бэшээшэ статья соогоо ажабайдалай γйлэнγγдые, оршон тойронхи байдал, hонирхол татама ушарнуудые юрэнхылγγлжэ, сэгнэлтэ γгэжэ, уридшалан мэдээ зохеоно.

        Нэн тγрγγн эдир журналист юун тухай бэшэхэмни гээшэб  гэжэ ойлгохо еhотой. Сэдэбээ шэлэжэ абаад, статья бэшэхэ эрилтэнγγдые хараадаа абан, ажалаа ябуулха. Текстын лид богони, мэргэн удхатай байха еhотой. Һурагшад тγсэб зохеоходоо, hанал бодолоо хγдэлгэжэ, шухалынь шухала юумыень бэшэнhээнь илгаруулжа hурахадаа, удхын, уран найруулгын талаар тγшэглэхэ элдэб аргануудые хэрэглэхэ болоно.  

Иимэ харюусалгатай ажал ябуулхадаа, hурагшад багшадаа хандажа, тус статьягаа шалгуулха, алдуунуудаа өөрөө заhажа hураха юм. Харин багша хадаа дутуу дутагдалнуудыень ажаглажа, усадхажа γгэхэ болоно.  Редакторта бγтээhэн ажалаа харуулжа, полиграфиин тγб хэблэлгэдэ абаашажа, гаргуулха. Найруулгынгаа гол хубида анхаралаа хандуулжа, уншагшадай hонирхомоор статья бэшэхэ гэжэ саашадаа оролдохо юм.

«Буряад Yнэн» («Информ-Полис» г. м.) газетын статьянуудые жэшээтэ болгон, ажалаа ябуулхада тон урагшатай гэжэ hанамаар. Юундэб гэхэдэ, hурагшад ород-буряад хэлэн дээрэ уншана, шγγмжэлжэ hурана, обеорон мэдэрэлгэ дэмжэнэ, ухаагаа гγйлгэнэ.  

«#Полсоткагүнзэгы удхатайдэбисхэр» гэhэн газетын рубриканууд:

1. #редакторай колонко – удхатай дэбисхэр γγсхэлгэ
2. Интервью абалга
3. #hγγлшын hонинууд
4. Ухаан бодол
5. #басагадай hургуули – энээниие мэдэхэ хэрэгтэй!
6. #элγγр энхэ байдал
7. Тγγхын хуудаhанууд
8. Сагаалган
9. Буряад хэлэнэй γдэрнγγд
10. Сагаан γнгэ, сагаан сэдьхэл
11. #фотогалерея
12. #манай выпускнигууд
13. #хγбγγдэй hургуули – энээниие мэдэхэ хэрэгтэй!
14. #манай творческо бγтээлнγγд
15. #хэшээлhээ репортажууд
16. #Танилсагты! Манай эдир уран зохеолшо
17. #замай хуудаhанууд
18. #hургуулиин хγтэлэгшэд
19. #манай багшанар
20. #буряад хэлэн тухай шухала мэдээн
21. #багшын ажал – буянтай ажал
22. #фотозурагууд
23. #шухала асуудал
24. #hонирхолтой мэдээнγγд
25. #Танилсагты! Эрхим hурагшад
26. #Юун? Хаана? Хэзээ?
27. #hуралсалай хэмжээ ябуулганууд
28. #Багшын hайндэр

Газетын хуудаhанууд соо арадай аман зохеолой дээжэ болохо оньhон γгэнγγд тааруу, зохид лик боложо γгтэнхэй. Жэшээнь,

Дэгэл захатай, хγн ахатай – багшанар тухай статья;

«А» γзэг – эрдэмэй дээжэ, аяга сай – эдеэнэй дээжэ – буряад хэлэн тухай шухала мэдээн;

Нэрэ олохо –наhанай, нэрэеэ хухалха – γдэрэй – эрхим hурагшад тухай;

Ургасын ехэ – ажалhаа, ухаанай ехэ – эрдэмhээ – хэшээлhээ репортажууд;

Һайн ябаха – hанаанай, hайхан ябаха – заяанай – хγмγγжγγлгын удхатай статьянууд;

Золтой хγнэй зосоо дγγрэн, хонитой хγнэй хото садхалан – Буряад драмын залуу артист Булат Самбиловтай интервью;

Дурлаhан мэлхэй далайе гаталха – hонирхолтой мэдээсэл;

Һунажа ута болохо, hуража сэсэн болохо –«Буряад ороноор аяншалга» кроссворд.

Тэрээнhээ гадуур, эдир журналистнууд hургуулиингаа багшын ажалай ветерануудаар уулзажа, интервью абадаг.  Манай hургуулида олон жэлнγγд соо тγγхын хэшээл эрхимээр зааhан Цыбжит Николаевна Батуева өөрынгөө ажабайдал, багшын ажал тухайгаа хөөрэжэ γгэhэн. Буряад хэлэнэй хγгжэлтын саашанхи байдал, ургажа ябаа залуушуулые зγб мγрөөр хγмγγжγγлхэ гэhэн удхатай хөөрэлдөө А. Слепнева буулгажа абаhан.  Комушка hууринай ажалай ветеран Д. Д. Батомункуева намарай дугаарта буряад хэлэн тухай hонирхолтой статья бэшэhэн байна.  (Приложени 1) 

Табан жэлэй туршада хотымнай мэдээжэ хγнγγдhээ интервью абагдаhан байна. Нэрлэбэл, М. А. Баданов, Арадай Хуралай депутат; Л. Л. Алексеева, медицинын доктор; шэрээтэ лама Е. Очиров; Т. Г. Митрофанова, Улаан-Yдэ хотын hуралсалай хорооной тγрγγлэгшэ; Буряад Уласай экоблогер, КВН ябадалай ударидагша Ч. А. Болотов; Буряад драмын залуу артист Б. Самбилов г. м. (Приложени 2) 

Тγгэсхэл

        Манай медиапроект «#Полсоткагүнзэгы удхатайдэбисхэр» олон конкурс, фестивальнуудта хабаадажа, γндэр сэгнэлтэнγγдтэ хγртэнхэй. Жэшээнь, Буряад Республикын эдир журналистнуудай «Алтан гуурhан» гэhэн мγрысөөндэ I шатын Дипломдо хγртэhэн, 2021 ондо хотын hургуулинуудай эдир журналистнуудай, блогернуудай томо мγрысөөндэ хабаадажа, баhал

I шатын Дипломдо хγртэhэн намтартай. 2019 ондо манайда хотын hургуулинуудай дарганарай орлогшод ерэжэ, бγхы газетымнай дугаарнуудые уншажа, хуудаhануудынь иража, ехэ hонирхоhон юм.  (Приложени 3)

        Танай анхаралда медиапроектын зарим газетэнγγд. (Приложени 4). 

        Тоогой бγридхэл (2023 оной мартын 31-дэ):

• 25 дугаар
• 53 hурагшад хабаадаа
• 19 багшанар
• 18 тγрэлхид
• 15 мэдээжэ зон, сэхээтэд
• 8 «Спецвыпуск»
• I шатын Дипломууд

Урдамнай γшөө олон зорилгонууд, γшөө олон бэшэгдээгγй статьянууд, Буряад ороноймнай эрхим, мэдээжэ хγнγγдээр уулзалганууд, интервьюнууд, hонин шэнэ тγсэлнγγд.

Урагшаа, манай сонин-газетэ! Урагшаа, бэрхэ hурагшад, ерээдγй мэргэн журналистнууд!