"Ана" хикәясенә лексик-грамматик материал. 9 нчы сыйныф рус төркеме өчен.
презентация к уроку по теме

Слайд 1

77 нче дәрес Учитель: Попова Гөлниса Гаяновна г. Набережные Челны 2010 г.

Слайд 2

1нче кү y егү: Сүзләрне һәм сүзтезмәләрне дөрес итеп укыгыз, транскрипция билгеләре белән языгыз, тәрҗемә итегез. Ишек төбе, култыклап, сукыр, җитәкләде, аптырашта калдырып, кочагына кысты, сискәндереп җибәрде, саф, бер-бер артлы, тумыштан, хәбәрсез-нисез, ваз кичеп, баш тарткан, лаек.

Слайд 3

Җаваплар Ишек төбе – рядом с двер ью Култыклап [ қултықлап ] –под руки Сукыр – [ суқыр ] слепой Житәкләде - взял за руку Аптырашта калдырып – озадачив, смутив Кочагына кысты – крепко обнял Сискәндереп җибәрде – заставило вздрогнуть(от неожиданности) Саф - чистый, свежий Бер-бер артлы - один за другим Тумыштан - от рождения, от роду Хәбәрсез-нисез – без вести, бесследно, в невидении Ваз кичеп - отрекшись Баш тарткан - отказался Лаек - достойный

Слайд 4

2 нче күнегү: Тәрҗемә итегез. Ишек төбенә ук китереп туктатты; егетне култыклап алып чыкты; аптырашта калдырып; кочагына кысты; безне сискәндереп җибәрде; аңлатма бирүне кирәк тапты; хәбәрсез-нисез кайтып төшсен; үз балаларыннан ваз кичәләр.

Слайд 5

Җаваплар Ишек төбенә ук китереп туктатты – остановился около двери Егетне култыклап алып чыкты – взяв под руки парня Аптырашта калдырып - озадачив Кочагына кысты – крепко обнял Безне сискәндереп җибәрде – нас заставило вздрогнуть Аңлатма бирүне кирәк тапты – просил объяснения Хәбәрсез-нисез кайтып төшсен – пришел без предупреждения Үз балаларыннан ваз кичәләр – отрекся от своих детей

Слайд 6

3 нче күнегү: Терҗемә итеп языгыз. Потому что, но, и, еще, только, или, хоть, будто, однако, словно, если, а, что, то есть.

Слайд 7

Җаваплар Потому что - чөнки Но - ләкин И - һәм Еще - әле Только - генә Или - яки Хоть - ичмаса Будто - кебек Однако - әмма Словно - шикелле Если - әгәр А - ә Что - нәрсә То есть - ягъни

Слайд 8

Теркәгечләр(Союзы) Тезүче(сочинительные) һәм ияртүче( подчинительные ) теркәгечләр була. Тезүче теркәгечләр 1) җыючы( собирательные ): һәм, да-дә, та-тә, янә, ни һ.б. 2) каршы куючы(противительные): ләкин, ә, тик, әмма һ.б. 3) бүлүче(разделительные): я, яки, яисә, эле, әллә һ.б. Ияртүче теркәгечләр Чөнки, әгәр, гүя, яг ъни , ки, гәрчә һ.б.

Слайд 9

4нче кү н егү: 4нче күнегүдә тәрҗемә ителгән теркәгечләрне таблицага урнаштырыгыз. Тезүче теркәгечләр И яртүче теркәгечләр Җыючы Каршы куючы Бүлүче Чөнки, ләкин, һәм, әле, генә, яки, ичмаса, кебек, әмма, шикелле,әгәр, ә, нәрсә, ягъни

Слайд 10

Җаваплар Тезүче теркәгечләр И яртүче теркәгечләр Җыючы Каршы куючы Бүлүче Һәм, ә Ләкин, генә Яки, әле, әмма Чөнки, ичмаса, кебек, шикелле, әгәр, нәрсә , ягъни

Слайд 11

5нче күнегү: Җөмләләрне тәрҗемә итегез, теркәгеч һәм кисәкчәләрне табыгыз. 1) Шофер автобусын вокзалның ишек төбенә ук китереп туктатты да кереп китте . 2) Арткы рәтләрнең берсендә утырган апа сукырны җитәкләде һәм үз янына алып килеп утыртты . 3) Егет , барыбызны да аптырашта калдырып : “Әнием,исәнме,әнием!” – дип,апаны кочагына кысты . 4) Безнең йөрәкләр өзелеп төштемени ! 5) Без ана белән баланың күз яш ь ләрен һәм бәхетле йөзләрен курдек .

Слайд 12

Җаваплар 1) Шофер остановил автобус около двери и вошел в дом. 2)Женщина посадила возле себя слепого, который сидел на задних рядах. 3) Парень, всех нас озадачив: «Мама, здравствуй, мама!» - сказав, крепко обнял тетю. 4)Это тронуло наши сердца. 5) Мы видели слезы и счастливые улыбки на глазах матери и ребенка.

Слайд 13

Табышмаклар Шәукәт Галиев: Көзме, кышмы , язмы , җәйме, Тыңламый, нишләтәсең — Кар-буранда , җил-яңгырда Салмый ул эшләпәсен. ( Кадак .) Сакаллы булып туган ул , Сакаллы сабый булган . Парикмахерга кермәгән, Сакалын кистермәгән. (Кәҗә. )

Слайд 14

Табышмаклар Бик күп телләрне белсә дә Сөйләшми бер телдә дә. Өйрәним дисәң өйрәтә, Карышмый беркемгә дә. (Сүзлек. ) Бар җирне кызылга буяр , Әмма канга буямас . Кайчан гына атса да ул , Беркем куркып уянмас . (Таң. )