Татар теле дәресенә карточкалар

Махмутова Гузель Фанисовна

Төрле  биремнәр белән карточкалар

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл kartochka_suz_torkemnre.docx11.13 КБ
Файл kartochkalar.docx19.71 КБ

Предварительный просмотр:

Сүз төркемнәрен билгеләгез:

Җәй, ява, зәңгәр, җылы, күк, яшел, иртән, без, ялт-йолт, монда, тиз, эшләгән, кемдер, белән, һәм, яңгыр, үсәләр, кем, әмма, мин, яшәргә, минеке, йөгереп.

Сүз төркемнәрен билгеләгез:

Җәй, явып, зәңгәррәк, җылымса, күкрәде, яшел, иртән, без, ялт-йолт, монда, тиз, эшлә, кемдер, белән, һәм, яңгыр, үсәләр, кем, әмма, мин, яшәргә, минеке, йөгереп.

Теркәгечләрне табыгыз, төрен билгеләгез:

Җәй, ява, зәңгәр, җылы, ләкин, күк, яшел, иртән, без, ялт-йолт, чөнки, монда, тиз, эшләгән, кемдер, яки, белән, һәм, яңгыр, үсәләр, кем, әмма, мин, яшәргә, минеке, йөгереп.

Теркәгечләрне табыгыз, төрен билгеләгез:

Җәй, ява, зәңгәр, җылы, ләкин, күк, яшел, иртән, без, ялт-йолт, чөнки, монда, тиз, эшләгән, кемдер, белән, һәм, яңгыр, үсәләр, кем, әмма, мин, яшәргә, минеке, йөгереп, яки.



Предварительный просмотр:

Юклыкта килгән фигыльләрнең төрләрен билгеләгез:

Бармый, барма, бармаса, бармыйм (әле); бармаучы, бармый торган, бармыйча, бармау, бармаска.

Фигыльләрнең юнәлешләрен билгеләгез:

1.Малай сөлге белән сөртенде.-Малай ташка сөртенде.

2.Бу хат озак язылды.- Әлфия газетага язылды.

3.Малай алмага сузылды.- Утырыш озакка сузылды.

4.Бабай үз алдына сөйләнә.- Аудиториядә доклад сөйләнә.

5.Студент имтиханда бутала.- Ботка кашык белән буталды.

Күп нокталар урынына мәгънәсе буенча туры килгән сүзләр уйлап языгыз:

  1. ... исә. 2) ... ява. 3) ... укый. 4) ... җитте. 5) ... ага. 6) ... ташый. 7) ... элә. 8) ... сүндерә. 9) ... яба. 10) ... елмая.

Фигыльләрнең төркемчәләрен билгеләгез:

Киенгәлә, киенгәләсә, киенгәләде, киенгәләмәкче, киенгәләүче, киенгәли торган, киенгәләгән, киенгәләр (кеше), киенгәләгәч, киенгәләү, киенгәләргә.

Фигыльләрнең юнәлешләрен һәм дәрәҗәләрен билгеләгез:

Карангалау, сөйләтә башлау, укыткалау, эшләнеп бетү, күренеп тору, яздыргалау, кайтарып җибәрә, юындырып алу, әйтеп ташлау, әйтеп салу, агызып тору.

Сыйфатларның дәрәҗәләрен билгеләгез:

1.Бу зур күлгә миңа балачактан ук йөрергә туры килә иде. 2.Ялкаурак иптәшләр авыл янындагы инешкә барырга өндиләр. 3.Зур урманлы тау астында ташлары өскә аварга торган бик биек яр бар. 4.Күлгә килеп җиткәч, тагы рәхәтрәк, тагы кызыграк тоелды. 5.Бик зур балык көткәндә, буш кармак чыксын әле! Бу миңа шундый авыр һәм яман булды.

Сыйфатларны табыгыз :

1.Бу зур күлгә миңа балачактан ук йөрергә туры килә иде. 2.Ялкаурак иптәшләр авыл янындагы инешкә барырга өндиләр. 3.Зур урманлы тау астында ташлары өскә аварга торган бик биек яр бар. 4.Күлгә килеп җиткәч, тагы рәхәтрәк, тагы кызыграк тоелды. 5.Бик зур балык көткәндә, буш кармак чыксын әле! Бу миңа шундый авыр һәм яман булды.

Сыйфатларны төркемчәләргә бүлеп языгыз:

Җәйге, зур, шәхси, киң, тар, сүзчән, элекке, акыллы, бердәм, агымдагы, таза, физик, куркыныч, калын, зәгыйфь, кушма, фәнни, әдәби, төзек, күңелле, чыдам, юмарт, каты, тыйнак, тәрбияле, хәйләкәр, кораллы, уйлы.

Сыйфатларны төркемчәләргә бүлеп языгыз:

Кискен, рухи, аваздаш, эстетик, ваемсыз, атналык, тышкы, ватык, дөньяви, фонетик, китаплы, күчмә, начар, даими, кызганыч, тәмле, тиңдәш, җыйнак, үткен. басынкы, язма, традицион, гомуми, кунакчыл.

Сыйфатларны төркемчәләргә бүлеп языгыз:

Җәйге, зур, шәхси, киң, тар, сүзчән, элекке, акыллы, бердәм, агымдагы, таза, физик, куркыныч, калын, зәгыйфь, кушма, фәнни, әдәби, төзек, күңелле, чыдам, юмарт, каты, тыйнак, тәрбияле, хәйләкәр, кораллы, уйлы, кискен, рухи, аваздаш, эстетик, ваемсыз, атналык, тышкы, ватык, дөньяви, фонетик, китаплы, күчмә, начар, даими, кызганыч, тәмле, тиңдәш, җыйнак, үткен. басынкы, язма, традицион, гомуми, кунакчыл.

Сүзләрне укыгыз һәм баганалап языгыз:

Карт аю, алтын, ат, басма, картаю, ал тын, ат, карта, ат, җәя, тозларга, ят, без, суга, басма, карта, эшләр, төш, суга, җәя, без, тозларга, эшләр, ят, төш.

саф омоним                омоформа                 омофон                   омограф

       ...        ...                               ...                              ...

Күп нокталар урынына Ь яки Ъ хәрефләренең ни өчен язылганын аңлатыгыз:

Мәг...нә, сәнгат..., дик...кат..., мәг...рифәт, ям...ле, табигат..., мәкал..., кәгаз..., тәк...дим, иг...тибар.

Сүзләрне иҗекләргә бүлеп языгыз. Сүзләрнең иҗекләре белән мәгънәле кисәкләре туры киләме?

Кешелеклелек, эшчәнлегебезнең, сөйләшмәгәннәр, укытучыларыбыздан.

Күп нокталар урынына Һ яки Х тартыкларын куегыз:

Мәр...әмәт, мә...абәт, мә...әббәт, шә...әр, шә...ес, ...олык, ...алык, ...озур, ...өнәр, а...рәт, а...әң, ил...ам, Та...ир, Зө...рә, ...әким, Фә...им, ...әсән, ...ади, ...арис, Ә...мәт, ...исап.

Бирелгән сүзләрнең нинди авазлардан торганын квадрат җәяләр эчендә күрсәтегез:

Борыч, корыч, өчен, соры, коры, төлке, төсе, болыт, болын, колын, көтеп, шомырт.

Сингармонизм законына буйсынган һәм буйсынмаган сүзләрне күрсәтегез:

Дөньяда ике могҗиза бар: берсе - чишмә, икенчесе - әлифба.

Бирелгән сүзләрнең ахыргы тартыгын яңгырау парлары белән чиратлаштырып, сүзләр языгыз.

Күп, сирәк, тыйнак, җыйнак, йөрәк, көрәк, тарак, җиләк, чиләк, чүп.

Сүзләрне алфавит тәртибендә языгыз:

Шалкан, орлык, ялкын, дала, бөрлегән, щи, цирк, чирәм, роза, һәйкәл,  йозак, үлән, нарат, каен, имән, әрекмән, гөмбә, елкы, печән, зирек, жираф, өрәңге, фил, лалә, тел, миләш, сарымсак, хәтер, ылыс, урман, юл, энҗе, алма, ватан, җиләк.

Сүзләрне иҗекләргә бүлеп языгыз, иҗек калыпларын билгеләгез:

Балалар, күбәләк, балыкчылар, түземсезлек, уналтынчы, күренекле, яшьлек, яшелчә, мәсәлән, мәсьәлә, дөнья, кулъюгыч, кулында, тәэсир, үзешчән, үзенчә, трактор.  

Сүзләрдә ничә хәреф, ничә аваз бар?

Яңа, юка, эш, кыйммәт, кәгазь, юкә, тәэмин, игълан, фидакарь, янә, сурәт, каймак, йолдыз, олыгаю, гөмбә, йөрәк.

Әйтелешендә сузыклар гармониясе сакланган сүзләрне – беренче, сузыклар гармониясе сакланмаган сүзләрне икенче баганага языгыз:

Газиз, фидакарь, табак-савыт, умарталык, табигать, гадилек, фаҗигале, гаделлек, табиб, басма, такмакчы, каракүл, кодрәт, тасма, гадәтилек, кием-салым, тасмачәчәк, гарәп, канәгать, ташбака, кеше-кара, фикердәш, кардәш.

Яңгырау тартыклардан гына, саңгырау тартыклардан гына, яңгырау һәм саңгырау тартыклардан торган кеше исемнәрен өч баганага аерып языгыз.

Мирвәли, Нәфисә, Ярулла, Кәлимулла, Солтан, Кәрим, Камилә, Госман, Исхак, Рокыя, Нәкыя, Нурания, Мансур, Әминә, Җәмилә, Саҗидә, Марат, Мөршидә, Гали, Ринат, Фәттах, Фәния, Хатыйп, Фәһимә, Гата, Гүзәл, Габдулла, Мәрьям, Зөлфия, Фәйзи, Әмирхан, Гаяз, Сафа, Ибраһим, Сәхаб, Хәким, Гөлбикә, Солтангәрәй, Әхмәтһади, Гомәр, Галимә, Наилә, Равия, Фәнис, Айрат, Харис, Харрас, Гөлсинә, Сания, Гөлсем, Гадел, Айдар.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

1)...олдыз, ...онлач, ...омычка, ...өзек, ...өткерә, ...омыш.

2) Тө...мә, ка...нар, ка...чы, та...галак, ба...лык, бә...рәм, кө... .

3) ...балак, ша...н, зы...н, бу...у, о...лу, алъ...пкыч, ...ман. ...нгын.

4) Ни...т, ө...нке, сә...хәт, хикә..., дө..., кы...фәт, кө...нтә, ...шен.

5) А..., кы..., ...ан, ...аныч, би...че, ...еш, ...ньсез, ко..., ...аш.

6) А...руча, бо...к, бо...рык, бы...л, ...лак, ко..., кы...к, са...скан, би...к, бө...к, га...пле. ө...м, тө...н, бә...т, җә...н, тө...р.

7) Яш...келт, юн...ле, җинаят..., бәгыр..., шәфкат..., шөгыл... .

8) Вәг...дә, дәг...ва, бәг...рем, әг...за, дик...кать, мәг...лүм.

9) Дәр...я, йөз...еллык, тимер...юлчы, бер...юлы, бер...яклы, ал...япкыч, ар...як, аш...яулык, сул...як, уң...як.

10) А...а, а...ыш, ...акыт, ...афат, гөрлә...ек, дә...а, да...ыл, пәрә...ез,зә...ык, тас...вир, әү...әл, һә...әс, ...азифа, я...ыз.

11) А...кый, бәрә...ге, зә...гәр, и..., ми..., ки...әш, ә...гәмә, кы...гырау, ко...гырт, ма...гай, тә...кә, са...гырау, у...айсыз, сы...ар, өрә...ге, ши...ә, се...ел, мо... .

12) А...ры, бә...ет, ма...сус, о...шый, рә...имсез, сә...нә, и...тирам, ...әйләкәр, и...тыяр, ...икмәтле, и...лас.

13) Зин...ар, зә...әр, мө...им, ба...адир, да...и, дә...шәт, ...әр, зи...ен, ил...ам, җи...аз, ка...арман, мә...абәт, ә...әмият.

14) Бол...т,  кол...н, томш...к, тон...к, шомл..., сөйк...мле, төрк...м, төт...н, өм...т, бөрл...гән.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

1)...олдыз, ...онлач, ...омычка, ...өзек, ...өткерә, ...омыш.

2) Тө...мә, ка...нар, ка...чы, та...галак, ба...лык, бә...рәм, кө... .

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

3) ...балак, ша...н, зы...н, бу...у, о...лу, алъ...пкыч, ...ман. ...нгын.

4) Ни...т, ө...нке, сә...хәт, хикә..., дө..., кы...фәт, кө...нтә, ...шен.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

5) А..., кы..., ...ан, ...аныч, би...че, ...еш, ...ньсез, ко..., ...аш.

6) А...руча, бо...к, бо...рык, бы...л, ...лак, ко..., кы...к, са...скан, би...к, бө...к, га...пле. ө...м, тө...н, бә...т, җә...н, тө...р.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

7) Яш...келт, юн...ле, җинаят..., бәгыр..., шәфкат..., шөгыл... .

8) Вәг...дә, дәг...ва, бәг...рем, әг...за, дик...кать, мәг...лүм.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

9) Дәр...я, йөз...еллык, тимер...юлчы, бер...юлы, бер...яклы, ал...япкыч, ар...як, аш...яулык, сул...як, уң...як.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

10) А...а, а...ыш, ...акыт, ...афат, гөрлә...ек, дә...а, да...ыл, пәрә...ез,зә...ык, тас...вир, әү...әл, һә...әс, ...азифа, я...ыз.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

11) А...кый, бәрә...ге, зә...гәр, и..., ми..., ки...әш, ә...гәмә, кы...гырау, ко...гырт, ма...гай, тә...кә, са...гырау, у...айсыз, сы...ар, өрә...ге, ши...ә, се...ел, мо... .

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

12) А...ры, бә...ет, ма...сус, о...шый, рә...имсез, сә...нә, и...тирам, ...әйләкәр, и...тыяр, ...икмәтле, и...лас.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

13) Зин...ар, зә...әр, мө...им, ба...адир, да...и, дә...шәт, ...әр, зи...ен, ил...ам, җи...аз, ка...арман, мә...абәт, ә...әмият.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

14) Бол...т,  кол...н, томш...к, тон...к, шомл..., сөйк...мле, төрк...м, төт...н, өм...т, бөрл...гән.

Күп нокталар урынына тиешле хәрефләрне куеп, сүзләрне күчереп языгыз.

10) А...а, а...ыш, ...акыт, ...афат, гөрлә...ек, дә...а, да...ыл, пәрә...ез,зә...ык, тас...вир, әү...әл, һә...әс, ...азифа, я...ыз.