Эхэ хэлэн - манай баялиг

Найруулга – бодомжолго «Эхэ хэлэн – манай баялиг»

          Эртэ урда сагһаа хойшо хүнүүд өөрынгөө һанал бодолнуудые, досоохи
байдалайнгаа мэдэрэл ганса зангалгаар бэшэ, мүн хэлэнэй аргаар дамжуулдаг
гээшэ. Ганса хүн уншажа, бэшэжэ шадаха ха юм. Энээгээрээл амитадһаа
илгарнабди. Ганса хэлэлгын хүсөөр бидэ бодомжолнобди, саашань бодожо
үзэнэбди.
          Арад бүхэндэ өөрын түрэл хэлэн бии юм ааб даа.
Буряад арадни эртэ урда сагһаа баян түүхэтэй, жэнхэни түрэл хэлэтэй,
үндэһэн соёл болбосоролтой, һайн һайхан ёһо заншалтай элбэг, баян арад юм.
Эхэ хэлэеэ бидэ үшөө эхынгээ умай соо байхаһаа эхилээд шагнанабди.
Нялха нарай байхадамни, эжымни намаяа бүүбэйлэн, буряад арадайнгаа, мүн
авторскашье дуунуудые дуулажа, унтуулдаг байгаа. Хэлэндэ ороходомни,
тоолуурнуудые, багахан шүлэгүүдые, үхибүүдтэ зорюулһан дуунуудые заажа үгөө һэн. Мүнөөшье болотор би тэрэнииень һанан, һанан хөөрэдэгби.
          Түрэл хэлэмни баян даа... нютаг хэлэнүүдээрээ, оньһон, хошоо
үгэнүүдээрээ, уянгата һайхан дуунуудаараа.
Буряад ороноймни суута уран зохёолшод Хоца Намсараев, Намжил
Балдано, Чимит Цыдендамбаев, Дондок Улзытуев гэгшэд ямар ураар, һайханаар шүлэгүүдые, уран зохёолнуудые бэшээ гээшэб. Тэрэ зохёолнуудыень эхэ хэлэн
дээрээ уншаад, ойлгоод, хөөрэжэ шадахаб гэжэ би ехэ омогорхоноб.
           Минии эжы, абын үүринэр ород яһанайшье һаа, буряадаар ехэ ульгамаар
хөөрэдэг. Бага наһанһаа буряад нютагта байһан хадаа, шал буряадаар дуугарна,
хөөрэнэ, үшөө үхибүүдээ буряадаар һургана. Иимэ зоной байгаа сагта, түрэл
хэлэмни хосорхогүй гэжэ би найданаб.
            Эхэ хэлэмнай – манай уг дамжаха зөөри.
Буряад хэлээрээ хөөрэлдэхэдөө, минии досоо ехэ гоё болодог. Бидэ гэртээ
ото буряадаар хөөрэлдэдэгбди, буряад дуунуудаа дуулаха дуратайбди. Эхэ хэлэн
дээрээ гэр бүлэдөө нэн түрүүн хөөрэлдэжэл байха хэрэгтэй гэжэ би ойлгоноб.

Лыгденов Галсан, Доодо-Ивалгын
юрэнхы дунда һургуулиин
11-дэхи ангиин һурагша