Районный конкурс сочинений на бурятском языке «Алтан гуурһан - Хүйһөөрөө холбоотой тоонтомни».

На районный  конкурс сочинений на бурятском языке

 «Алтан гуурһан - Хүйһөөрөө холбоотой тоонтомни»

«Таабайм захяа»

«Нангин буусаяа ходо эрьежэ байха хэрэгтэй. Угаа дамжуулха хүбүүн түрэһэн хадаа, наһанайнгаа олон харгынуудаар ябаашье һаа, нютагаа дурсажа, һанажа ябаха», - гээд Бата-Сэрэн таабаймни нэгэтэ бэшэ хэлэдэг байгаа. Таабайнгаа мэндэ байхада би һүүл мэтэ дахаад ябагша байгааб. «Энэ хүбүүн намай һайханаар харана, һаядаа яахашьегүйб», - гээд таабай энеэбхилээд, тэбэрихэ. Бэшэнһээнь нюужа байгаад амтатай юумэ һарбайха.

Таабаймни бурханай болоһоор арбаад жэл үнгэрбэ. Аша хүбүүдынь Сагаан-Морин нютагайнгаа баруун талада оршодог Хужар буусадаа шэнэ гэр барижа, түбхинэнхэй. Жэлэй дүрбэн сагта эбэртэ бодо малаа ажаллаад, амгалан мэндэ ажаһуудаг. Нангин сэргэ бодхоожо, хүлэг моридоо уядаг. Жэл бүхэндэ, шииг нойто, бороотой гү, али халуун наратай байбашье Хужартамнай үбһэ ногоон ехээр ургадаг. Одоол тэрэнээ хатаажа абахань ажалтай даа. Үдхэн ногоон унашаха, техникын хүсөөр урдань орохош. Харин анхан сагта улаан гарайнгаа холотор гар хажуураа баряад сабшахаш, худхаха, һэлихэш, - гэжэ таабай хөөрэгшэ һэн.

Дайнай һүүлэй жэлнүүдтэ багахан байһан таабаймни эсэтэрээ бухал шэрэдэг байгаа. Һажаад, моринһоонь унашахаш. Морин айхагүй, хажуудашни хүлеэгээд байха. Харанхы болотор сомоо сомохош. Хара бараанда бухалаа тойроноб гэжэ һанаад, бургааһа тойроод, «Ерыт, бухалаа оруулыт», - гэжэ һүхирхэш.  Нэгэтэ тээбиимни бухалаа оруулаад, аргамжаяа татанаб гэжэ, могой татажа бухал дороһоо гаргажархёо юм. Томо хорхой баруун гарыень хазаа. Таабай дүтэхэнэ байһан хадаа, тээбиигээ гарһаань хүтэлөөд, горхон тээшэ гүйбэ. Ушар юуб гэхэдэ, могойдо хадхуулаа һаа, тэрэнһээнь урид уһа руу хазуулһан гар хүлөө хэхэ шухала. Могой мүн лэ хүнэй хородо диилдэхэ гэжэ байгаа. Түрүүн сэбэр уһанда хүртэһэниинь амиды үлэхэ удхатай - гэжэ таабай хөөрэгшэ һэн.

Һонин ушарнуудые таабаймни хөөрэхэһөө гадна, ёһо заншалаа сахиха, ахатаниие хүндэлхэ, аляа багашуулые энхэрхэ, - гэжэ болон бусадшье юумэ хэлэдэг байгаа. Ехэжээл болоходоо эдэ бүгэдыень һанаандаа ходо оруулжа ябанаб.

Ринчин Рампилов,

Сотниковын дунда һургуулиин һурагша.