"ДYЛЭТЭ ЖЭЛНYYДЭЙ ДУРАСХААЛДА"

Дүлэтэ  жэлнүүдэй дурасхаалда…

      Дайн гээшэмнай хэсүүхэн лэ үйлэ хэрэг гээшэ даа. Гай тодхорынь гэжэ, хэлэхын аргагүй ехэ. Ямар олон айл бүлэдэ уйдхар гашуудал асарааб, зобоогоо зүдэрөөгөөб?Тооложо барахагүйш.

     Хүшэр хүндэ дайнай үеын шэрүүн жэлнүүд хаанашье, ямаршье гүрэндэ, ямаршье арадта, ямаршье гэр бүлэдэ hайн нүлөө  үзүүлээ бэшэ, ямар ехэ уйдхар  гашуудал, хёмороо үзүүлээ гээшэб!

     Хархис дайсадаа Эхэ ороноо хамгаалхын тула манай үбгэ эсэгэнэр мордоhон байна. Энэ аюулта шуhата дайн хүн бүхэнэй гэр бүлые тойрожо гараагүй. Миниишье үбгэн эсэгэ Шигин Н.В. Эсэгэ ороноо хамгаалгын  дайнда хабаадаhан юм.

                      Минии түрэлхидэй хөөрөөнhөө.

     Минии үбгэн баабай Шигин Виктор Никитович  өөрынгөө  эсэгэ Шигин Никита Владимирович тухай иигэжэ хөөрэhэн байдаг.

Шигин Никита Владимирович 1916 оной октябриин 11-дэ Загарайн аймагай Ташалан нютагта түрэhэн юм, бүлэдөө хоёрдохи үринь байгаа. Ташаланайнгаа hургуулиин  3- дахи класс дүүргээд, 18- тай байхадаа сэрэгэй албанда мордоhон юм.1941 ( мянга юhэн зуун дүшэн ) оной 29 hөө эхилээд, 1945  оной майн  9 болотор, дүрбэн жэлэй турша соо эрэлхэг зоригтойгоор Эсэгэ ороноо хамгаалаа..Тагнуулшан ябаhан.

    Младше сержантааа эхилhэн аад, автоматчигуудай  отделениин командир болоhoн юм. Эхэ ороноо эрэлхэг зоригтойгоор хамгаaлжа, Баруун, Брянска,Сталинградска, Воронежско фронтонуудта дайлалдаhан.

    Курска дугаагай шанга тулалдаан соогуур хүндөөр шархатаhaншье  hаа Илалта хүрэтэр дайнда ябаhан. 1946 ондо дайнhаа түрэл нютаг Ташаланаа  бусаhан юм. Сельсоведэй түрүүлэгшээр хүдэлhэн, Зинаида Семёновнатай айл бүлэ боложо, 35 жэл сугтаа  hуугаа, 6 үхибүүдые хүлынь дүрөөдэ, гарынь ганзагада хүргэhэн.

 2004 ондо  наhа бараhан.

    Манай гэр бүлын архив соо  олон фото зурагууд бии. Нэгэ  багахан фото зураг минии hонирхол татадаг. Улаан сэрэгэй армида байхадаа 1935  ондо буулгуулhан фото зураг. Тиихэдэ 19  наhатай ябаа, залуухан  үндэр гоё бэетэй, сэрэгэй хубсаhатай, малгайдань табан хущуун яларна. Шэрүүн хурса харасатай үбгэ эсэгэмни, 19- тэй гэхээр бэшээр харагдана.

    Фото зурагуудhаа ондоо олон шагналнуудайнь гэршэнүүд бии. Дайнай дүлэн соогуур ябана,  олон  баатаршалгануудые туйлаhанайнгаа түлөө орден медальнуудта хүртэhэн. Нэгэдэхи шатын Эсэгэ ороноо хамгаалгын Орден, Улаан Одоной орден,медаль « Баатаршалга гаргаhанай түлөө», медаль « За Победу над Германией», медаль Жукова энээнээ гадна Росси гүрэнэй  ба Буряад Республикын грамотанууд ба баярай бэшэгүүдтэй. Би хадаа ехэ шэннэлгын ажал ябуулна, hонин барилтануудые мэдэхэ болооб.

   « Подвиг народа в Великой Отечественной войне 1941-1945гг»  электронно документнуудай данса соо, иимэ hонирхолтой  ушар олооб. Рысино тосхониие сүлөөлхын түлөө сентябриин 28 –да аргагүй ехэ тулалдаан боложо Шигин улаан гараараа 6 немец солдадуудые ба офицерые алаhан байна. Энэ ушарай hүүлээр медаль « За боевые заслуги» абаhан.

    Үшөө  нэгэ hонирхолтой тулалдаан болоhон. Моховая тосхониие сүлөөлжэ байхадаа, командирайнгаа шархатахада, дээрээ командирай уялга абажа, плендэ нэгэ немец унтер офицерые амидыгаар барихын түлөө, хажууда  ябаhан офицер солдат хоёрые hалгааhан байна. 1943 оной ноябриин 25 –да баатаршалга гаргажа гар пулемёдоор арбаад немецүүдые буудажа  hалгааhан  гэршэнүүдтэй.

   Энэ шэннэлгын ажал хэхэдээ, үбгэн баабайнгаа сүлөөлэн хотонуудые карта дээрэ тэмдэглээб.(Луганск, Ростов на Дону, гэхэ мэтэ)

   Минни hанахада , минии  үбгэн баабай Шигин Никита Владимирович ёhотой герой. Би омогорхоноб, тэрэнэй үнэн сэхэ ябадал, баатаршалганууд намда жэшээ боложo үгэнэ. Мүнөөдэрэй сэсэгтэ дайдаар манай амгалан гэшхэлхын  түлөө оролдоо. Аюулта дайнда ами наhаа үгэhэн хүбүүдэй баатаршалганууд hүлдэ болон мүнхэрөө.