В исследовательской работе ученики дают определение мастей лошади, ее разновидностей.
Вложение | Размер |
---|---|
![]() | 48.5 КБ |
![]() | 35.5 КБ |
Пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан муниципаллă бюджетлǎ вĕренÿ учрежденийĕ «Чǎваш Республикин Шǎмǎршǎ районĕнчи Анат Чаткасри пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан тĕп шкул»
СЕКЦИЯ - НАЧАЛЬНЫЕ КЛАССЫ
«Естествознание»
П Р О Е К Т
«Лашасем. /ё выль=х\ ёеё-и?»
Ĕёе пурнăёлаканĕсем:
4 класра вĕренекен
Григорьев Василийпе
Матвеев Александр
Ертъёи: Нянина Л. П.
2013 ёул
Проект тěллевě:
Лашасен этем пурн=ё\нчи выр=н\пе паллашасси.
Проект задачисем:
* Лашасен т\с\сене (масть) уй=рма в\ренесси.
* Лашасен х=й тыткалар=ш\сене =нланма в\ренесси.
Т\пчев мел\сем:
1. Килти лашана с=насси;
2.Ват=сем каласа панине =са хывасси;
3.Лашасем ёинчен ёырн= к\некесене тишкересси.
Актуалл=х\:
Лашасем яланах ёынсен пурн=ё\нче пыс=к выр=н йыш=нн=.
Содержанийě:
Ум\н калани.
Эп\ лашасене пит\ юратат=п. Ёак м=наёл= та тъс\мл\ ч\р чунсем мана х=йсем патне асамл= в=йпа ил\ртеёё\. Х=ш п\р арёын ача лаша ёыв=хне те пыма х=рать. Лаши те ун пек ачана ёыв=ха ямасть. Х=равё=рах пулн=ш=н юратмасть пулмалла.
Т\п пай\.
Пир\н килте те лаша пур. Эпир =на Малинка тесе ч\нетп\р. В=л х=м=ртарах х\рл\ т\сл\.
П\рре х\ллехи кун пир\н лаша хытах чирлесе ъкр\. Эрнене ях=н апат ёимер\, шыв \ёмер\. Тем те туса п=хр=м=р. Тухт=ра та ч\нтерт\м\р. Пит\ п=ш=рхант=м=р.
Ёав в=х=тра эп\ лашасен пурн=ё\ ёинчен ытларах п\лме шутлар=м. Каярах вара м\н п\лнине пухса т\пчев \ё\ тур=м. Ман=н т\пчев \ё\ «Лашасем. /ё выль=х\ ёеё-и?» ятл=.
Хам=н \ёре эп\ уйр=мах лашасен пурн=ё\пе тыткалар=шне п\лес тер\м.
П\лъ пухма мана интернет тата ват=сем каласа пани пул=шр\.
Хальхи в=х=тра лашасен 7 т\сне уй=раёё\ иккен. В\сен шутне зебр=сем, ашак, Пржевальски лаши тата килти лаша к\реёё\. Чи анл= сар=лни-кил лаши. Кил лашисем ё\р ч=м=р\н пур к\тес\нче те пур=наёё\. В\сем п\р-п\ринчен =р=в\пе, пыс=кк=шпе, формисемпе уйр=лса т=раёё\.
Этем лашана 5-6 пин ёул каялла алла х=н=хтарн=.
Малтанхи в=х=тра этем лаша ёине сунара ёърен\. Ун=н тир\пе ё=м\нчен тум ё\лен\, с\тне суса \ён\, юнне юхтарса \ён\. П\ч\кк\н алла х=н=хтарма тыт=нн=. Эсир х=в=р та ас=рхан= \нт\-х=йне юратса п=хакан ёын ёумне лаша пит\ иленет. Этем часах лашапа инёе ёул к\скетме, йыв=р ё\кл\ме турттарма меллине туйса илет. Эп\ вуласа п\лн\ т=р=х чи малтан лаша ёине чирл\ е в=ёс=р ват=сене лартн= та кирл\ ё\ре илсе ёитерн\.
Лашасенне 4 т\се (масть) уй=раёё\. Т\сне лашан ё=мне, ътне тата ёилхине, хърин т\сне п=хса пал=ртаёё\.
1. Тур лаша -гнедая. В=л х\рл\ т\сл\. Ёилхипе хъри вара хура т\сл\
2. Ёърен лаша -рыжая. Урисем те, уч\ те хърисем те х\рл\ т\сл\.
3. К=вак е с=р= т\сл\-серая.
4. Й=м-хура- вороная.
/л\к, трактор –машина пулман в=х=тра, лаша кашни килтех пыс=к в=й пулн=. П\т\м йыв=р \ёсене лашапа \ёлен\: ё\р сухалан=, тыр= акн=, вырн=, ёапн=, тыр= турттарн=, лаша в=й\пе армансем \ёлен\. Кунс=р пуёне инёе ёула та лашапа тухн=.
М\н \л\кренех лашасем в=рё=сенче пыс=к в=й пулн=. Юланутё=сем ёап=ёура малтан-мала ытк=нн=. Е тата кълн\ лашасем пушк=сене, ёар хат\р\сене, апат-ёим\ёсене е аманн= салтаксене турттарн=.
Хальхи в=х=тра та лашасене \ёре ус= кураёё\. Анчах та унчченхи пекех йыв=р пурн=ёпа пур=нмаёё\ лашасем. М\нш\н тесен йыв=р \ёсене машин=сем пурн=ёлаёё\. Хулари пыс=к центрсенче чирл\, утайми ачасене лашасемпе сыватмалли методика шутласа к=ларн=. Лаша чирл\ ачана туять, =на ас=рханулл= яр=нтарса ёърет. Ача х=йне канл\, л=пк= туять. Ёак= =на сывалма пул=шать.
Теп\р т\л\нмелле япала та п\лт\м. Лаша юн\нчен тун= темиёе т\сл\ эмел-имёам пин-пин-ёын пурн=ёне ё=лать иккен.
Лашасем пит\ пыс=к х=в=ртл=хпа чупма пултараёё\. Ёав=нпа та лашасем чуптаракан =м=ртусем те чылай хал=ха пуётараёё\. Пир\н те Ш=м=рш=ра лашасем =м=ртакан ипподром пур. Ш=м=рш= район\нчи лашасем те Рассейре ирттерекен =м=ртусенче п\рре мар малти выр=нсене йыш=нн=.
Лашасем п\р чар=нми ёиме пултараёё\. Тал=кра 25-100 кг апат ёиеёё\, 30-60 литр шыв \ёеёё\. В\сем ура ёинчех ёыв=раёё\. Лашан х=лхисем пит\ ёив\ч. В=л ёын уй=рса илеймен сас=сене те илтет. Х=рушл=ха туять, хуёине систерет. Ун пек чухне в=л хартлатма пуёлать. Инкекрен х=т=лас тесе - кайри урипе хытт=н тапма пултарать. Анчах пит\ пыс=к х=рушл=х тухса т=рсан ёеё тапать.
Лаша ним\нле ёил-т=манра та ёула аташтармасть. Аташнине сиссен, хуёин тилхепине пушатса, лаша ёине шанмалла. Лаша х=й\н сис\м-туй=м\пе т\р\с ёула тупать. Кирл\ ё\ре илсе ёитерет.
Лаша й\ри-таврине п\т\мпех курать-умрине те, хыёрине те-360ґ. Ытти ч\рчунсем шур=па хура т\се ёеё уй=раёё\ пулсан, лаша т\нче ёине т\рл\ т\спе п=хать. Анчах та х\рл\пе к=вак т\се уй=раймасть.
Лаша в\лле хурч\сенчен пит\ х=рать. В\сем с=хнипе вилсе те кайма пултарать.
Лаша м\нле т=нине е м\нле тыткаланине кура ун=н к=м=л-сипетне сисме пулать:
1.Х=лхисене малалла тытсан-пит\ тимл\ итлет;
2. П\р х=лхи малалла, тепри-каялла-лаша икк\ленет;
3. Х=лхисене хыёалалла вырттарн= пулсан-ёиленет е х=рать;
4.Их\рет пулсан-ыттисене х=рушл=х ёинчен систерет;
Хът\ленн\ е ытти лашасемпе ёап=ён= чухне ч\вен т=рать, малти урисемпе ёапать. Час-часах ик\ лаша п\р-п\рин ёум\нче ёыпё=нса т=нине курма пулать-в\сем п\р-п\рин ё=мне тасатаёё\ е п\р-п\ринпе ёыв=храх паллашаёё\. Ът-тирне тасатас тесен лаша ё\р ёине выртса й=валанать.
П\т\млетъ.
Ёапла вара, т\пчев \ё\нче лашасен пурн=ё\пе х=йсене тыткалар=ш\ ёинчен сахал мар п\лт\м. Ёаксене п\лн\ хыёё=н эп\ лаша ёине кирл\-кирл\ марш=нах ч=п=ркка ё\клеме п=рахр=м. +на хыт=рах юратса, тутл=рах ёитерме т=р=шат=п.
Пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан муниципаллă бюджетлǎ вĕренÿ учрежденийĕ «Чǎваш Республикин Шǎмǎршǎ районĕнчи Анат Чаткасри пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан тĕп шкул»
П Р О Е К Т
Ялти палл= ёынсем:
Молодцигина Валентина Александровна
Ĕ=е пурнă=лаканĕ:
3 класра вĕренекен
Степанов Дмитрий
Ерт\=и: Нянина Л? П?
2013 =ул
Тупмалли
Т\ллев\
Молодцигина Валентина Александровна пурн=ё\пе -\ё-х\лне т\пчесе п\лесси
Т\пчев мел\сем
I . Умсёмах.
Ё\р ёинчи кашни ёынн=н х=й\н тымар\сене лай=х п\лмелле. Ёемье историне п\лменни-пыс=к ай=п. Кун пек ай=п манра та пур.
Каё пулсан, \ёсене в\ёлесен пир\н ёемье телевизор умне ларать. Тем\н те к=тартаёё\ унта. Анчах та ман=н асанне ч=ваш артисч\сем вылякан спктакльсене курма юратать. Час-часах мана: «Валя аппу выляканнине яр-ха»-тет. Киленсе п=хать вара асанне спектаклье.
«Аван та вылять ёав Валя аппу. Пурн=ёри пекех»-текелесе те илет. В=л хутран-ситрен.
Валя аппа ёинчен п\ч\кренех п\лет\п-ха эп\. Анчах та тар=нн=н, т\пл\н п\рре те интересленмен. Ун ёинчен п\лес тесе ёине т=рсах ёак проектпа \ёлер\м. +авёнпа та эп. кука=ей.н пурнё=. =инчен т.пл.нрех т.пчесе п.лме т.ллев лартрём. Малтанах вёл ё=та тата м.нле =емьере =урални кёсёклантарч.. Ё=та .=лен.. Кам пулса .=лен..
Т.пчев .=нче эп. кукамай, анне каласа панисене т.пе хутём, кука=ее п.лекен =ынсемпе кала=рём. Куккасемпе аппасем, йыснасем кука=ей =инчен нумай ырё сёмах калар.=. Т.пчев .=.нче кука=ей =ырса хёварнё ал=ырёв.сем те пулёшр.=.
II.Т\п пай\.
Туктаров Петр Николаевич 1929 =улта мартён
Земля на ладонях. Фантастический рассказ
Как нарисовать небо акварелью
Валентин Берестов. Аист и соловей
Рисуем ветку берёзы сухой пастелью
Ночная стрельба