Э.Х.Галшиевай « Бэлигүүн толи» («Зерцало мудрости») гэhэн шүлэглэмэл зохёолой удхаар классhаа гадуур уншалгын нээмэл хэшээл.

Муниципальное общеобразовательное учреждение

«Баянгольская средняя общеобразовательная школа»

671616 Республика Бурятия Баргузинский район с. Баянгол  ул. Ленина, 69

Тел. 8 (301 31) 98-335;  факс 8 (301 31) 98-374; e-mail: bayangol@mail.ru

                               Э.Х.Галшиевай

 « Бэлигүүн толи»         («Зерцало мудрости»)

              гэhэн шүлэглэмэл  зохёолой удхаар

                     классhаа гадуур уншалгын нээмэл хэшээл.

Выполнила: Бадмаева Д.В

                                                                                                          Учитель бурятского языка и

                                                                                                             литературы.

Темэ: Эрдэни –Хайбзун Галшиевай « Бэлигүн толи» ( Зерцало мудрости») гэhэн шулэглэмэл захёолой hургалаалай үгэнуудтэй танисалга.

Хэшээлэй ябаса:

        1. Э.Х. Галшиевтай танисалга.

 2.Э.Х.Галшиевай «Бэлигүн толи» сооhоо 3 шүлэг абаад, проект зохёожо , удхыень тайлбарилха.

        3.Бүлгэмэй  хүн бүхэн проектнүүдээ хамгаалха

             4. « Буряад хубсаhан» гэhэн темээр электронно номhоо бүлгэмэй дунда «Хэр зэргэ ёhо заншалаа мэдэнэбта?-гэhэн  мүрысоон үнгэргэхэ.

     . «Арадай хэлэhэн үгэнүүд  соо

Алтанай дуhалнууд байдаг юм гэhэн оньhон үгэ дээрэ хоорэлдэхэ , тобшолол хэхэ.

Хэшээлдээ  хэрэглэгдэхэ зүйлнүүд:

1.Компьютер, проектор, экран,электронно ном «Буряад хэлэн»,

        2. Э.Х.Галшиевай дүрэ

        3.Экран дээрэ ородоор ба буряадаар бэшэгдэhэн субхашидууд,                                                       Э.Х.Галшиевай  «Бэлигүүн  толи» гэжэ ном.

           4.Үхибүүдэй проектнууд , таблицанууд.

Хэшээлэй hургалгын заршамууд:

1. Багшын уншалга , үхибүүдэй ураар уншалга. Үхибүүд бүлэг бүлэгоороо хүдэлжэ, ооhэдоо шадабарияа дээшэлүүлжэ, мэдэсэеэ үргэдхэжэ, хүн бүхэн проект зохёожо, тэрэнээ хамгаалжа hургалга, мүн хамтадаа хүдэлжэ, хүсэ hанаагаа нэгэдэхэ hуралга.

Хэшээлэй хүгжэлгын заршам.

Буряад хэлэнэйнгээ баялигаарнь омогорхол; Э.Х.Галшиевай сэсэн , мэргэн hургаалтай  гүнзэгыгоор  танилсалга; литературна хэлэн дээрэ  хэлэжэ hуралга, холбоо хэлэлгэ хүгжоолгэ; үгын сан баяжуулга, компьютер дээрэ бэеэ туршалга болоно.

Хэшээлэй хүмүүжүүлгын заршам:

Хүн зониие зүб мүроор ябуулха, хүмүүжүүлхэ гэжэ Э.Х.Галшиев hургаалай үгэнүүдые (субхашидуудые) бэшэhэн байна.

Хэшээлэй ямар аргаар бэелүүлэгдэнэб?

Компьютер хэрэглэжэ , проктнэ аргаар  бэелүүлхэ.

Хэшээлэй ябаса:

1. Эмхидхэлэй үе.

Э.Х.Галшиевай намтартай танилсая.Урда гараад, тобшохоноор нэгэ hурагша хоорэнэ. Экран дээрэ Э.Х.Галшиевай дүрэ гарана.  Словарна ажал (экран дээрэ)

Ii Шэнэ темэ гаралга.

Класс 3 бүлгэм боложо ,оорынгоо абаhан даабаринуудаа проект болгоод, хамгаална.

Экран дээрэ 3 субхашид буряадаар, ородоор бэшээтэй.Хэшээлдэ hууhан багшанарые амаршалаад, жюридэ орожо туhалхыень гуйнабди.

 i-хи команда урияа!

Нэгэдэхи команда даабари субхашидаа уншана:

« Оорынгоо багахан  хүүгэдтэйшье

Зүб ба бурууе, абаха орхихыень ойлгуула

nэрэ хадаа абаха, орхихые мэдээ  hаа ,ухаатайшье болбол hохор мэтэ хүн .»

Манай бүлгэм «Ая Ганга»

Девиз: Хүн болохо багаhаа , хүлэг болохо унаганhаа». Манай дуун  «Ая гангын хангал үнэроор анхилагдажа, аажам  буряад дайдам мэндэ амар»!Аятай зохидоор энхэрэн, энхэрэн тэжээгшэ эжы баабай хоёр мэндэ амар!

1 проект 2 бүлгэм «Бэрхэшүүл»» Хүн болохо багаhаа  хүлэг болохо унаганhаа

         2.Сэсэн мэргэн арадай hургаалнууд.

3.Хүбүүдэй hургаал: 1.Эрын 7 эрдэм ороно ,2.Эсэгын 5 журам. 3 Эсэгын 8 харюул.

5.Басагадай hургаал (Эхэнэр хунэй 9 эрдэм, басагадые хүмүүжүүлгэ)

6.Аха заха зондо хандалга

7. «Багаhаа ажал хэжэ hуралга.

Асуудалнууд: 1.Наhатай зондо ямар 3 зоолэн хэрэгтэйб? (унтариин, үгын, эдеэнэй).

Багаhаа зүб hургаалтай хүнүүд ямар хүнууд болодог бэ? Багаhаа ажал хэжэ , дүй         дүршэлтэй болохо.

2-булгэм «Бэрхэшүүл» 

Девиз «Бэрхэшүүл бэрхэнүүд, бэрхэшүүл сэсэнүүд, бэрхэшүүл гоё!

Дуун:                     Аляа хүхын дуун урин дуудаад

                              Аяар холоhоо ерээб шамдаа

                              Анхан турэhэн талам шэнээр  

                             Аршан сүршэжэ бэем жэгнээл  

Даабари:Олон зүйлэй эдеэ холижо,шэнэшэлэнгүй бү эди,

Амтан ба шадалаараа золдохогүйе найруулаа hаа, элишье хорон болохо.

1.Сагаан эдеэнүүд тухай.

2.Мяхаар хэгдэhэн эдеэнүүд

3.Убшэнуудые аргалдаг эдеэнүүд.

4.Жэмэсээр хэгдэдэг эдеэнүүд

5.Эм домдо ородог ургамалнууд (лекарств. растения.)

6.Нютагаймнай аршан булагууд

7. Муноо үеын эдеэ хоолнуудые урданай эдеэнүүдээр сасуулга.

Асуудалнууд: ! Масаглаха-гээшые   юун гэжэ ойлгонот?

    2.Бүхэлеэр мяхан юундэ hайн бэ?

    3.Ямар эдеэнүүдые эдихэ ёhотойб?

3- бүлгэм «Энхэрэл»

Девиз «Би гэhэн гансаараа

           Бидэ гэhэн олоороо».

                         Дуун: Эльгэ зүрхэнэймни оёорто

                                     Эрдэни мэтээр бадардаг

                                     Энхэргэн hайхан дуунуудни

                                     Эжы абамни таанадаа .

Даабари:                        «Ашата эсэгэ эхэ хоёроо

                                          Номой ёhоор хүндэлэн яба

                                          Энэ наhандаа амиды

                                          бурхан гэжэ юртэмсын зон хэлсэдэг.

1 проект; Эхэ эсэгээ хүндэлхэ.

2.Эхэ эсэгэ тухай .

3. «Эхэ тухай дуун.

4.Абаяа хүндэлэлгэ, абын hургаал.

5.эхэ эсэгэеэ хүндэлхэ 5 буян.

6.Эхэнэрэй дүй дүршэл.

Асуудалнууд:1. Эдеэ шанахадаа эдеэнэй дээжэ эсэгэдээ хэхэ.2 Бидэ эхэ эсэгынгээ урда ямар габьятай байха ёhотойбди?

Iiшата Компьютер дээрэ «Буряад арадай хубсаhан» бүлэг бүлэгоороо hуугаад харюусаха

Тобшолол:1 Эдеэн ба элүүр энхэ  ямар хоёр холбоотойб?

2. Энэ проектнууд танда ажабайдалда хэрэгтэй гү?
3. Проект зохёоходо хэр таатай, хэрэгтэй байнаб?
4. Ямар  материалнуудые , номуудые хэрэглээбта?

5. Дүн гаралга.
6. 6.Сэгнэлтэ.
7. Жюриин дн гаралга.
8. Гэрэй даабари:Танай даабарида удхаараа адли субхашидуудые түүжэ бэшэхэ, тайлбарилха.