Дунда бүлгэмэй hуралсалай тоо бодолгын үйлэнүүдэй түсэблэл

Октябрь

Дунда бүлгэмэй һуралсалай

тоо бодолгын үйлэнүүдэй түсэблэл.

Һуралсалай 6- дахи үйлэ : «5 тоо»  үзэлгэ.

Гол зорилго : Суг хамта нааданай аргаар , тоо бодолгын ойлгосо бүрилдүүлхэ.

Тодорхойлһон зорилго :

Һуралсалай :

• 5 тоо болотор тооложо һургаха, тоо, падеждэ тааруулан, тоогой нэрэ зүбөөр хэрэглэхэ.
•  Гараар баряад, тоо ойлгожо һургаха.
• Өөрын бодолоор гараһан анхарал хүгжөөхэ ( развивать произвольное внимание)

Хүгжөөлгын :

• Үхибүүдэй һанаан бодол, хэлэлгэ, ухаалдин бодолго, һанаандаа сэдьхэлгэ(воображение), юумэ мэдэхэ дура хүгжөөхэ

Хүмүүжүүлгын :

• Туһалха, туһа хэхэ, нүхэсэл, нүхэдтөө туһалха шадабари хүмүүжүүлхэ.

Харуулан һургалгын хэрэгсэл : тоогой гэшхүүр, салфетка, 4 нааданхайн  суглуулбари ( 5 – 5 нааданхай : хүүхэлдэйнүүд, машинанууд, хасууринууд, һархяагууд ), « шэдитэ мэшээг».

Хубаан үгэлгын хэрэгсэл : табаг дээрэ иимэ юумэнүүд : борбоосгойнууд, шулуунууд, ракушканууд, гүлзээргэнэ,  вишня.

Һуралсалай ябаса :

Багша :Үхибүүд, харагты, манайда айлшад ерээ, мэндэшэлэе. Үшөө нэгэ айлшан ерэбэ – баабгай Миша. Миша һаяар һургуулида ошохо, теэд тоо тооложо шадахагүй. Таанар  тоо тооложо шадахат, тиимэһээ тооложо һургахамнай гү ?

Үхибүүд : Һургая !

Багша :  Мишкада туһалха болоһондотнай, би ехэ баяртайб !.  Стулнууд дээрээ булта һууя, харин Мишка эндэ һуугаад, хараха.

Үхибүүдэй урда салфеткаар хушаатай тоогой гэшхүүр табяатай.  Дээдэ таладань – 5 хүүхэлдэй һууна, доронь – 5 машина байна.

Багша : Үхибүүд, юун тэндэ байнаб ? Үшөө хэн айлшан ерэбэ гү?

Үхибүүд таана .

Энэ юун бэ ?

Басаган аад, бархирнагүй,

Хэбтүүлхэдэш-

Унтажал байха.

Нэгэн, хоёр, табашье үдэр … ( хүүхэлдэй).

Бензин үглөөгүүр эдидэг,

Баабгай шэнги бүрхирдэг,

Мөөритэй, мотортой,

Харгыгаар тооһо гарган

Түргэн гүйдэг … ( машина).

Багша салфетка абана.

Багша : Энэ хүүхэлдэйнүүд.  Хүүхэлдэй бүхэн машинаар ерээ.  Хүүхэлдэй нүүд ба машинанууд адли гү ?

Үхибүүд : адли.

Багша :Хэды хүүхэлдэй ба машина эндэ байнаб ? тоолоё.

Багша , үхибүүд тоолоно : нэгэн, хоёр, гурба, дүрбэ, таба. Бултыень заажа, нэгэ нэгээр тоолоод, гараараа бултынь тойруулна.

Багша : Эдэ булта 5 хүүхэлдэйнүүд.

Иигэжэ баһал 5 машина тоолоно.

Багша : Хүүхэлдэйнүүд ба машинанууд адли,  таба – таба.

 Үшөө хайшан гээд тоолоо һаамнай , 5-5 гэжэ мэдэхэбди ?

 Үхибүүдэй хэлээгүй һаа, багша 1 кукла абаад, нэгэ машина дээрэ һуулгана. Һүүлээрнь үхибүүдтэ нэгэ нэгээр һуулгаха даабари үгэнэ.

Багша : Нюдөө анигты. ( хүүхэлдэй , машинануудые абаад, орондонь 5 хасуури ба һархяагууд табигдана, салфеткаар хушагдана.).

Багша : Үшөө хэн манайда айлшан ерээб ?

Таабари таагты.

Хадхууртай модон,

Ногоон, һайхан үнэртэй,

Саһанай ороходо

Саһаар хушагдадаг… ( хасуури).

Нэгэ хүлтэй Трошка,

Тэрэниие бэдэрдэг,

Тэрэ аниргүй байдаг… (һархяаг).

Багша салфетка абана.

Багша : Ой, айлшад манайда ерээгүй, харин бидэ ошохобди. Хэды эндэ хасуури ба һархяаг бэ гэжэ түрүүн бидэ тоолоёбди.

Түрүүн хасуури тоолоод, нэрлэнэ : табан хасуури.

Багша : Хасуури ба һархяагууд таба – таба.

Ондоогоор яажа тоолохоб ?

Үхибүүдтэ харуулна : нэгэ һархяаг абаад, хасуури доро табина.  Үхибүүд дабтана.

Физминутка.

Түргэн бодоод, энеэе,

Дээшээ дээшээ болоё,

Мүрөө тэгшэлэе,

Үргэе, унагаая,

Зүүлжээ, баруулжаа эрьелдээд,

Үбдэгөө бария,

Һууя ,бодоё, һууя, бодоё,

 Гүйлдэе байрадаа.

Багша : «Шэдитэ мэшээг» наадая.

Энэ табаг соо олон юумэн.  ( нэрлэнэ). Салфеткаар хаана. Үхибүүдтэ харуулангүй ,  3 адли юумэ хэнэ. Үхибүүн барижа үзөөд, хэдыб, юун бэ хэлэнэ.

Үхибүүн : 3 борбоосгойнууд

Наадан хэды дахин дабтагдана.

Багша : Үхибүүд, Мишкада тоо заахада гоё гү?  Юу хээбибди ? Юун хүндэ, юун бэлэн байгааб ? (Үхибүүдэй харюу).

Мишка баярые хүргөөд, ой руугаа ябахань : баяртай !

Бидэ мүнөө 5 тоо дабтаабди,

Багша : Үхибүүд, тоо заажа үгэһэндэмнай баярлаад, Мишка таанарта бэлэг орхёол.

Һуралсалай 7 –дохи үйлэ : « Космосто аяншалга».

Программын удха :

Һуралсалай зорилго :

-  5 тоо сэхэ ба гэдэргэнь тоолохо шадабари бэхижүүлхэ ;

-  юумэнэй тоо  5 тоотой нэгэдүүлхэ шадабари бэхижүүлхэ;

- геометриин түхэлэй нэрэнүүдые бэхижүүлхэ.

Хүгжөөлгын зорилго :

- Хадуужа абалга, ухаалдин бодолго хүгжөөхэ ;

- Байра соо гү, али саарһан дээрэ зүб зүгөө ойлгохо шадабари хүгжөөхэ;

Хүмүүжүүлгын зорилго :

- һуралсалай үйлэнүүдтэ һонирхол түрүүлхэ, тэсэмгэй байха , эхилһэн юумэеэ дүүргэхэ шадабари хүмүүжүүлхэ;

- суг хүдэлмэриһөө баярлаха, нүхэсэлэй барисаа хүмүүжүүлхэ.

Хэлэлгын зорилго :

- хэлэлгэ баяжуулха ( метеорит, ракетэ, планетын нэрэнүүдые хадуулгаха ).

Харуулан һургалгын хэрэгсэл :

-  Наранай системын , Планетануудай зурагууд;

- тоонууд ;

- «инопланетянинһаа» бэшэг,

- фигурануудһаа хэгдэһэн ракетэ ;

- тоотой мүрнүүд ;

 Хубаан үгэлгын  хэрэгсэл :

- ракетэ хэхэ фигуранууд;

- мүшэтэй карточканууд (биледүүд)

Хэрэглэхэ арганууд :

Анхарал хандуулга, хөөрэлдөөн, эбтэй хүдэлмэри

 Һуралсалай үйлын ябаса :

1 –дэхи хуби.

Эмхидхэлэй үе.  

Хүгжэм зэдэлнэ. Үүдэ тоншоно. Бэшэгтэй комета унана.

Багша ( бэшэг уншана):  Үхибүүд, туһалыт ! Бидэ Марс планета дээрэ байдагбди.  Дайсад добтолоо.   Даабари үгөөд,  Нарымнай абаад ябаа. Таанар туһалыт, тиигээ һаатнай Нарыемнай бусааха.

Багша : Туһалхамнай гү ?

2- дохи гол хуби .

Нэгэ даабари дайсад энэ бүлгэм соомнай орхёо. Самбар дээрэ харая .  ( Самбар соо бэшэг байна : « Танай Нара  космосто нюугааб. Хайшан гэжэ космосто ошохобта ?»

-  Ракетээр.

- Зүб. Юу хэхэбди ?

- Ракетэ барихабди.

Багша бэшэг саашань уншана.

- ракетэ барихын тула чертёж хэрэгтэй.  Конверт соо чертёж байна. Үхибүүд столдо һуугаад, чертёж хараад, ракетэ хэнэ.  ( ракетын зураг )

Багша : Ямар түхэлнүүдые хэрэглэн ракетэ хэнэбта ?

Үхибүүдэй харюу.

Багша : Ракета бэлэн. Бэрхэнүүд !

Конверт соо үшөө биледүүд байна.  (биледүүд дээрэ  элдэб тоотой мүшэд зураатай, стулнүүд дээрэ тоо бэшээтэй).

- Үхибүүд, хэды мүшэн билет дээрэтнай зураатайб, тэды тоотой стул бэдэрэгты.

- Космосой корабль ниидэхэнь. Ниидэхын түлөө, бидэ 5 тоо гэдэргэнь тоолоё.

Таба, дүрбэ,гурба…( булта тоолоно)

-Метеоридой бороо ерэбэ.

Зүбөөр бодоо һаа, амиды гарахабди :

1+ 4=

2+ 1 =

3- 1=

4- 1=

- Бэрхэнүүд ! зүб!

 -Зай, космонавтнууд, саашаа  эсэхэгүйн түлөө физминутка хэе:

- 1.2.3.4-

Гараа дээшэнь, ( гараа дээшэнь )

Мүрөө  сэхээр – ( гараа хажуу тээшэнь)

1.2. 3. 4 –

Байрадаа алхалая, ( алхалха)

Мүнөө бидэ (альгаа ниилүүлээд)

Ракетаар ниидэе.( үльмы дээрээ бодоод, ниидэнэ)

Багша :  Мүнөө ракета соогоо байрадаа һууя, газарта буухамнай.

- хэнэй мүрнүүд бэ ? ( мүрнүүдэй саана тоо бэшээтэй, нэгэ конверт байна).

- Үхибүүд, үшөө бэшэг байна. Уншая. Дайсад үшөө  даабари үгөө.

Мүрнүүдые тоогоорнь табигты. ( тоогоорнь табихаданЬ, хайрсагта ерэнэ, тэрээн соо Наран байна.)

- Юу олообто ?

- Зүб, Наран !

- Бусаая Нараяа . Һуугты, ниидэе һөөргөө.  Тоолоё : 5, 4, 3, 2. 1.

3 –дахи хуби.

- Бусажа ерээбди. Нараяа үгэе. Иимэ ехэ ажал хэһэндэтнай, марсын зон танда медаль үгөө.

- Гоё байгаа гү ?

 - Космосто юу хараабди ?

-  амарагты, хөөрэлдэгты !

Ноябрь.

Һуралсалай  1 –дэхи үйлэ

Зорилго:

- 3 тоо болотор тооложо шадаха, «Хэды ?», « Хэдыдэхиб ?» гэһэн асуудалнуудта зүб харюусаха;

- Утаараа, үргэнөөрөө, үндэрөөрөө адли юумэнүүүдые оложо һураха , ута -уташаг, богони – богонишог, үргэн – үргэншэг, үндэр – набтар,

- квадрадтай зэргэсүүлэн прямоугольнигтой танилсуулха.

Харуулан һургалгын хэрэгсэл :

Нааданхай : Буратино, баабгай, шандаган, заряа ; тоогой гэшхүүр, ондо ондоо үнгэтэй 3 бантик зураһан карточка ; суранзантай самбар, конверт ; Квадрат, прямоугольник ( 1: 2 хэмжүүртэй); юумэнүүдтэй мэшээг ( элдэб утатай, үргэнтэй, үндэртэй лентэнүүд, ооһорнууд, пирамиданууд) ; бүмбэгэ.

Хубаан үгэлгын хэрэгсэл : Бантигуудай зураг  ( 3 – үхибүүн бүхэндэ : улаан, ногоон, шара).

Һуралсалай ябаса .

«Буратинада айлшаар» нааданай нэгэ байдал.

1-дэхи хуби. « Буратинада нааданхай тоолохыень туһалая » нааданай дасхал.

Багша : Буратино дуратай нааданхайнуудаа асараа, тоолохыень туһалхамнай гү ?( Тоогой гэшхүүр дээрэ нааданхай табина : баабгай, шандага, заряа). Буратино ямар нааданхай  асарааб ? Хэды нааданхай ?

Яажа тоолохоб гэжэ багша һануулна, хэды үхибүүдтэ тоолуулна.

- Хэды нааданхайб ? ( 3 нааданхай ).

-  Хэдыдэхи нааданхайб гэжэ тоолоходоо , бидэ «нэгэдэхи, хоёрдохи, гурбадахи» гээд тоолохобди.

- « Нэгэдэхи баабгай, хоёрдохи шандаган, гурбадахи заряа» гэжэ дугаарлаһан тоогой нэрэ хэрэглэжэ, нааданхай тоолоно.

2 -дохи хуби . «  Жэшээ харан бантигуудые таби» нааданай дасхал.

Багша бантигуудые зураһан карточка харуулан, хэлэнэ : « Буратино Мальвинада элдэб үнгын бантик суглуулаа.  Бантигуудые жэшээ хараад, тааруулагты. ( Үхибүүн бүхэндэ 3 үнгэтэй  бантик)

-  Буратино Мальвинада хэды бантик суглуулааб ?

- Ямар үнгэтэй бантигууд бэ ?

- Тоологты. ( Нэгэдэхи бантик – улаан,…)

- Ногоон бантик хэдыдэхиб ?

3 –дахи хуби. Буратино конверт сооһоо квадрат гаргаад, самбарта үлгэнэ.

- Буратино ямар фигура асарааб ? квадрадта юун бииб ? Квадрадай талануудые харуулагты. Хэды талаб ? Углуунуудыень харуулагты. Хэды углууб ? Квадрат прямоугольник хоёр эугээрээ адлиб ? Юугээрээ ондооб ?

Квадрат прямоугольник дээрэ табяад, багша илгааень харуулна. ( прямоугольник ута).

4 –дэхи хуби. « Үрөөһынь оло» нааданай дасхал.

Элдэб утатай, үргэнтэй, үндэртэй юумэнүүдые ( лентэ, ооһор, пирамиданууд) Буратино мэшээг сооһоо гаргаад, стол дээрэ табина. Адли юумэнү2дые олоод, тааруулха : ута, богони, нарин,  үндэр гэһэн үгэнүүдые хэрэглэхэ.

5 – дахи хуби. « Нүгөө тээшэнь хэлэ» нааданай дасхал.

Ута, үндэр, үргэн гэжэ үгэнүүдые хэрэглэн, багша үхибүүдтэ бүмбэгэ шэдэнэ. Үхибүүн харюусаад « Ута харгы – богони харгы г.м », бүмбэгэ һөөргэнь бусаана.

Һуралсалай 2 –дохи үйлэ.

 Зорилго :

- хоёр бүлэг юумэнүүдые зэргэсүүлэн, 4 тоо үзэхэ ;

- Квадрадтай жэшэн прямоугольник тухай мэдэсэ үргэдхэхэ.

-  Хэдэн хубиһаа бүридэһэн юумэ нэгэн болгохо шадабари хүгжөөхэ.

Харуулан һургалгын хэрэгсэл :

Нааданхай : Мальвина, Буратино, 4 табаг, 4 аяга, гурбалжан, квадрат, пряямоугольник ; 2 модель – зурлаа ( квадрадай нэгэ тала, прямоугольнигой богони талада адли 1 зурлаа, , 2 –дохи зурлаа – прямоугольнигой утада адли ).

Хубаан үгэлгын хэрэгсэл :

Хоёр зурлаатай карточканууд, набшаһад ба сэсэгүүд ( үхибүүн бүхэндэ 4 -4), конвертнууд, хэдэн хуби болгоһон амһартанууд ( 2 -2 үхибүүн бүхэндэ ).

Һуралсалай ябаса.

« Мальвина Буратиные тооложо һургана» нааданай нэгэ байдал.

1 –дэхи хуби. Мальвина Буратино хоёр айлшад ерэбэ.  Мальвина тооложо һургана. Стол дээрэ 3 табаг табяад, тоолуулна.

- хэды табаг бэ ? Үшөө тэды аягша таби.

- хэды аягаб ? Хэды табаг бэ ?

Мальвина үшөө 1 табаг табина .

- Хайшан гээд, 4 табаг болооб ?

- хэды аягаб ?

- 4 табаг ба 3 аяга- сасуулагты, юуниинь олон бэ ? юуниинь үсөөн бэ ?

- Ямар тоо еэхэб ? 3 гү, али 4 ?

- ямар тоо үсөөн бэ ? 3 гү , али 4 ?

- яагаад, аяга табагуудые адли болгохобибди ?

Багша :  аяга табагуудые 4 -4 болгоё. ( 3 аяга табагуудта 1 ые нэмэнэ ).

- адли болоо гү ?

2 –дохи хуби. Мальвина үхибүүдтэ даабари үгэнэ.

- Дээдэ зурлаа дээрэ 3 набшаһа, доодо дээрэ – 4 сэсэгүүдые  табигты. Тоологты.

- Хэды набшаһад бэ ?

-хэды сэсэг бэ ?

- 4 сэсэг ба 3 набшаһад – юуниинь үсөөн бэ ? юуниинь олон бэ ?

- Адли болгоё.

Мальвина заажа үгэнэ.

 3 –дахи хуби.

 Мальвина Буратинада квадрат, прямоугольник, гурбалжан харуулна. Тала ба углуунуудыень харуулаад:

- хэды талаб ?

- Хэды углууб ?

Квадрадай ба прямоугольнигуудай талануудые зэргэсүүлнэ. Квадрадай таланууд адли, харин прямоугольнигой 2 таланууд ондоо  гэжэ элирүүлнэ

4 – дэхи хуби.  « Буратинада амһартаа няахыень туһалая» нааданай дасхал.

Конверт соо  хэдэн хуби болгоһон амһартын зураг байна. Бүтэн амһарта болгожо, Буратинада туһалхыень, үхибүүдтэ хандана.

Һуралсалай 3 –дахи үйлэ.

Зорилго :

- 4 тоо тоолохо шадабари бэхижүүлхэ , « Хэды ? Хэдыдэхи ? » гэһэн асуудалнуудта харюусаха.

-  Сахариг, квадрат,  гурбалжан, прямоугольник г.м түхэлнүүдые илгарулха ба нэрлэхэ шадабаритай болгохо.

- Түргэн, удаан гэһэн ойлгосо жэшээ дээрэ харуулха.

Харуулан һургалгын хэрэгсэл :

 Пирамидуудта  элдэб  ( улаан, хүхэ, ногоон, шара)үнгын сахаригууд; ооһорнууд, физкультурын модод.

Хубаан үгэлгын хэрэгсэл :

 Геометриин түхэлтэй рульнууд ; хайрсагууд, үнгэтэ карандашууд, үнгэтэ лентэнүүд ( үхибүүдэй тоогоор ).

Һуралсалай ябаса :

« Наадая» нааданай дасхал.

1 –дэхи хуби.

« Пирамидын сахаригуудые тооло» нааданай нэгэ байдал.

«Энэ юун бэ ?» гэжэ үхибүүд багшатаяа пирамида харана.

- юунһээ суглуулагданхайб ? Сахаригуудынь адли үнгэтэй гү ? Хэды сахариг бэ гэжэ яажа мэдэхэбибди ?

Хэдэн үхибүүдтэ тоолуулна .  Сахаригай үнгэ хэлэнгээ, үхибүүд тоолоно : « Нэгэдэхи улаан сахариг…»

2 – дохи хуби. « Юун ондоо болооб ?» нааданай дасхал.

Стол дээрэ сахаригуудые табяад, хаана ямар үнгэтэй сахариг байнаб гэжэ үхибүүдтэ һанажа абахыень дурадхана.  Үхибүүд нюдөө анина. Багша һууряарнь сахаригуудые һэлгэнэ. Үхибүүд нюдөө тайлажа, ямар сахариг  һууряа һэлгээб гэжэ элирүүлнэ.  Даабар 2-3 дахи үнгэргэгдэнэ.

3 –дахи хуби. « Хайрсаг соо карандашуудые таби» нааданай дасхал.

Үхибүүн бүхэндэ хайрсаг ба үнгэтэ карандашууд.  Карандашуудые хайрсаг соо хэхыень үхибүүдтэ багша хандана.

- Түрүүн улаан карандаш, хоёрдохи  - хүхэ…

Һүүлээрнь , энэ тэрэ карандаш хэдыдэхиб гэжэ элирүүлнэ.

4 – дэхи хуби. « Өөрынгөө гараж оло» тэршээ наадан.

 Багша хибэс дээрэ геометриин түхэлнүүдые табина, гараж болохо, ооһорнуудһаа – сахариг болохо, физкультурна модонуудһаа – квадрат, прямоугольник ба гурбалжан болоно.

 Эдэ бүгэдын илгаа багша үхибүүдһээ һурана, рульнуудые хубаана. Багшын дохёогоор үхибүүд бүлгэм соогуураа жолоошод боложо ябана.  Хоёрдохи дохёогоор , үхибүүд хэндэ ямар түхэлэй номер  рульдэ зураатайб , тиимэ гараж оложо машинаяа табина. Багша шалгана. Наадан 2-3 дахин үнгэрнэ.

5 – дахи хуби. « Дүүжэн» тэршээ наадан.

 Үхибүүд лентэһээ баряад, «дүүжэн» болоно. Хүгжэм доро удаан , аалин боложо ябанад.

Һуралсалай 4 –дэхи үйлэ

Зорилго :

- 5 тоотой танилсаха, «Хэды ?» гэһэн асуудалда харюусаха.

-  Үглөөгүүр, үдэр, үдэшэ, һүни гэһэн  ойлгосо бэхижүүлхэ.

-  Сахариг, квадрат, гурбалжан, прямоуголник тухай  мэдэсэ бэхижүүлхэ.

Харуулан һургалгын хэрэгсэл :  Нааданхайн эрэ тахяа , али үгы һаа эрэ тахяатай зураг ; наран гаража байһан зураг дээрэ эрэ тахяагай зураг , 5 эмэ тахяа, 5 дальбараа, фланелеграф, сахариг, квадрат, гурбалжан, прямоугольник

 Хубаан үгэлгын хэрэгсэл :Хоёр зурлаатай карточканууд, табаг ба орооһоной хабтагар зурагууд ( үхибүүн бүхэндэ 5-5 зурагууд),  үглөөгүүр, үдэр, үдэшэ, һүни зураатай зурагууд (  үхибүүн бүхэндэ 4-4 зурагууд).

Һуралсалай ябаса :

1 –дэхи хуби . Багша уншана.

Тахяа , тахяа

Алтан дэлһэхэн,

Тоһото толгойхон,

Торгон һахалхан,

Ямар эртэ бодонош,

Хүүгэдые унтуулнагүйш ?

- Үхибүүд хэзээ бододог бэ ? – зураг харуулна. ( наратай , тахятай )

- Үшөө эрэ тахяатай адли  юун һэринэб ? Хэды эмэ тахяаб ?( фланелеграф дээрэ зураг харуулна ).

- хэды эмэ тахяаб, тэды дальбараа таби, ( флан- ай доодо талада )

- хэды эмэ тахяаб ?

- хэды дальбарааб ?

- Үшөө нэгэ эмэ тахяа һэреэд, ерэбэ. Хэды болооб ?

- Эмэ тахяа дальбараануудһаа олон.-

- Хайшан гээд 5 эмэ тахяа болооб ?

- адли 5-5 болгогты .

- 1 дальбараа нэмэгты.

2 –дохи хуби. « Дальбараанудые эдеэлүүлэе» нааданай дасхал.

Үхибүүдтэ хабтагар табагтай , дальбараануудтай зурагууд.

Багша :  «  Доодо талада 4 табаг , дээрэ – 4 орооһо табигты ».

- адли гү ? Хэдыб ?

- хайшан гээд 5 табаг  болгохобибди ? ( үхибүүд даабари дүүргэнэ ).

-  5 табаг , 4 орооһон – юуниинь үсөөн бэ ?

- ямар тоо ехэ бэ ?

- ямар тоо багаб ?

- адли болгоё. Юу хэхэбди ?

Нэмэхэдэ , адли болоо гэжэ элирүүлхэ.

3 –дахи хуби. « Хэзээ энэ болодог бэ ?»нааданай дасхал

Үхибүүдтэ багша шүлэг уншана. Сүүдхын 4 саг һубарюулан уншахадань, үхибүүд таараха зураг табина.

Үглөөгүүр үхибүүд һэринэ,

Сэсэрлигтээ ошоно.

Зарядкаа хэнэ,

Эдеэлнэ, наадана,

Сэсэгээ уһална.

Үдэртөө наадана.

Набшаһа суглуулна,

 Тогоошон котлет шарана,

Эдеэлхыемнай дуудана.

Үдэшэ – наран ороно,

Амархые дуудана,

Амаржа нойрсохыемнай дуудана,

Хүүгэд унтана,

Һүниндөө нойр харана,

Унтагты, эсээт.

4- дэхи хуби. « Бү алда » нааданай дасхал.

 Сахариг, квадрат, гурбалжан, прямоугольник харуулжа, багша наадахые дурадхана.

 Багшын сахариг харуулхада , үхибүүд һүрэнэ, квадрат – альгаа ташана, гурбалжан – һууна, прямоугольник – байрадаа ябана.

Декабрь.

Һуралсалай 1 –дэхи үйлэ.

Зорилго :

-  5 тоотой танилсалга үргэлжэлнэ,  «Хэды ? Хэдыдэхи ?» гэһэн асуудалда харюусана.

-  Хоёр юумэ зэргэсүүлжэ һурана,  « улаан лентэ ута, хүхэ лентэ богони» гэжэ хэлэжэ һурана.

-  Дээрэ, доро, зүүлжээ, баруулжаа, урда , хойно  гэһэн ойлгосо үргэдхэнэ.

 Харуулан һургалгын хэрэгсэл :

 Томо ба бага хүүхэлдэйнүүд, Улаан ута ба үргэн лентэ, ногоон богони ба уйтан лентэ, дидактическа нааданай нааданхайнууд ( пирамидканууд,  бүмбэгэ,  машина, кубигууд г.м ), фланелеграф.

 Хубаан үгэлгын хэрэгсэл : Ажалай дэбтэрнүүд ( 9-дэхи нюур, А даабари)

Һуралсалай үйлын ябаса :

 « Хүүхэлдэйнүүд гномигуудта айлшан ошоно» нааданай нэгэ байдал.

1 –дэхи хуби .

Багша ( лентэ харуулаад ) :

- Юугээр ондооб ?

- Үнгөөрөө адли гү?

- Лентын ута тухай юун гэжэ хэлэхээр бэ ?  ( Зэргэсүүлэгты, дээрэ дээрэнь табиха).

- Улаан лентэ ногоонһоо ямар бэ ? ( Улаан лентэ ногоон лэнтэһээ ута).

- Лентын үргэн тухай юун гэжэ хэлэхээр бэ ? ( Зэргэсүүлэгты. Нэгэ лентэ нүгөө лентэ дээрэ табигты, дээрэхи дорохи заха баригты)

- Улаан лентэ ямар бэ ?  ( Үргэн).

- Нарин лентэ ямар бэ ? ( ногоон).

- ямар лентэ бага хүүхэлдэйдэ таарахаб ?

- ямар лентэ томо хүүхэлдэйдэ таарахаб ?

 Ута , үргэн лэнтэһээ томо бантик болоо, харин богони , нарин лентэһээ бага бантик болоо гэжэ багша үхибүүдтэеэ дүн хэнэ.

2 –дохи хуби. Дэбтэр соо хүдэлмэри.

Зураг хараад, багша үхибүүдтэ даабари үгэнэ.

- Хэды гномигууд зураг дээрэ байнаб ? ( Үхибүүд тоолоно).

- хэды гномигууд ?

- Гномик бүхэндэ шарик байна гү ?

- хэды шарик бэ ? ( Үхибүүд шарик тоолоно .)

- хэды шарик ба гномигууд бэ ?

- Гномигууд бэе бэеһээ юугээрээ ондоонууд бэ ?

- Хэдыдэхи гномик шара хубсаһатайб ?

- 5- дахи гномик ямар хубсаһатайб ?

3 –дахи хуби. « Нааданхай хоргодуула»

 Хүүхэлдэйнүүд гномигуудтай наадана : тэдэ нааданхай хоргодуулна,  үхибүүд  бэдэрхэдэнь туһална.. ( Бүлгэм соо нэгэ газарта байгаад , үхибүүд нюдөөрөө бэдэрнэ) . Хойно, саана, дээрэ, доро, зүүнтээ, баруун тээ гэһэн үгэнүүдые хэрэглэн , хоргодуулһан нааданхай харуулна.

Наадан 2 – 3 дахин дабтагдана.

Һуралсалай 2 –дохи үйлэ.

Зорилго :

- 5 тоо мэдэхэ шадабари бэхижүүлхэ, тоололгын  адли ,адли бэшэ бүлэгүүд тухай  ойлгосо бүрилдүүлхэ,

- Юумэнэй  ута , үргэниие зэргэсүүлхэ шадабари үргэдхэхэ, « Ута ба үргэн – томо харгы, богони ба нарин – бага харгы»   гэһэн зэргэсүүлгэ хэрэглэхэ.

- Геометриин фигурануудые нэрлэжэ ба илгаруулжа һураха.

Харуулан һургалгын хэрэгсэл :

5 машинанууд , 5 хүүхэлдэйнүүд,  4 торхо,  4 суглуулбари ( 2 – шарнуудтай, 2 – кубигуудтай ; үхибүүд хэдыб , тэды шарик ба кубигууд).

Хубаан үгэлгын хэрэгсэл : Үхибүүн бүхэндэ 5 -5 сахаригууд, 5-5 квадрадууд, картоноор хэһэн «мүльһэн» ута ба богони харгынууд  (2-2 үхибүүн бүхэндэ), элдэб хэмжүүрэй «саһан монсуудайнууд».

Һуралсалай үйлын ябаса :

Ухаатайшуулай уулзалга. Хүбүүдэй басагадай бүлэгүүд.

1 –дэхи хуби.  Багша : хүбүүд 5 машина стол дээрэ табигты, басагад – 4 хүүхэлдэй хойно хойноһоо табигты.

- хэды машина , хэды хүүхэлдэйб ?

Үхибүүд хойно хойноһоо нааданхайнуудые  тоолоно.

- адли тоо гү ? ( зэргэсүүлэн табижа , шалгана.)

Үхибүүд машина дээрэ хүүхэлдэйнүүдые һуулгана.

- 5 машина , 4 хүүхэлдэй болоно. Алиниинь олон бэ ? Алиниинь үсөөн бэ ?

- адли болгоходоо юу хэхэб ?

- 1 нэмэхэ.

2 –дохи хуби.

Иимэл ажал сахаригуудаар ба квадрадуудаар үнгэргэгдэнэ.

3 –дахи хуби.

« Фигурануудые таби» нааданай дасхал.

Пол дээрэ 4 торхо байна., хажуудань шаригууд ба кубигууд.  Бүлэг бүхэн өөрынгөө суглуулбари сооһоо  шар ба кубик абаад, 2 торхо соо хэнэ: нэгэн соонь – шарнуудые, 2 –дохи соо – кубигуудые.  Багша фигурын  нэрэнүүдыень элирүүлнэ  

4 – дэхи хуби.

Үхибүүн бүхэндэ 2 мүльһэн харгы ба 2 саһан монсуудай.

Багша :  Ута харгы харуулагты. Богони харгы харуулагты.

- үргэн харгы харуулагты.

- нарин харгы ?

- ута ба үргэн харгы ямар бэ ?  ( томо харгы )

- богони ба нарин харгы ? ( жаахан харгы).

Багша : томо харгыгаар – томо монсуудай, жаа жаргыгаар – жаа монсуудай

мухарюулагты.

Һуралсалай 3 –дахи   үйлэ

Зорилго :

- Дугаарлаһан тоогой удха  тухай мэдэсэ үргэлжэлүүлхэ ( 5 тоо болотор ), «Хэды ?», «Хэдыдэхи ?» гэһэн асуудалда харюу үгэхэ шадабари бэхижүүлхэ.

- Цилиндртэй танилсуулха, шар ба цилиндр хоёрые илгаруулжа һургаха.

-  Үнгөөр, түхэлөөр, хэмжүүрээр юумэнүүдые зэргэсүүлхэ шадабари хүгжөөхэ.

Харуулан һургалгын хэрэгсэл:

Мэшээг, шар, үнгэ бүриин 5 цилиндр.

Хубаан үгэлгын хэрэгсэл :

 Шарнууд, цилиндрнүүд, элдэб ондоо үнгэтэй , хэмжүүртэй хоёролжон суглуулбари юумэнүүд ( жэшээнь : ногоон ба хүхэ куб ( шар, цилиндр, бүмбэгэ, пирамиданууд г.м); томо ба жаахан бүмбэгэ ( куб, шар, цилиндр, бүмбэгэ, пирамида г.м)).

Һуралсалай ябаса :

«Шэдитэ мэшээг» наадан.

1 –дэхи хуби.

Харуулан һургалгын ба хубаан үгэлгын хэрэгсэлнүүдые хэрэглэжэ, даабаринууд үнгэрнэ.

«Шэдитэ мэшээг » сооһоо багша шар гаргаад, нэрлээд, үнгынь, түхэлынь, хэлээд, иимэл шар олоод, мухарюулхыень дурадхана.

Багша мэшээг сооһоо цилиндр гаргаад, нэрлээд, баһал үхибүүдтэ даабари үгэнэ : мухарюулха, табиха г.м.

Багша :

- Цилиндр  яажа болохоб ?  Шар цилиндр хоёр юугээрээ адлиб ? ( мухарюулжа болохо).

- Цилиндр шарһаа юугээр ондооб ? ( цилиндр табижа болохо).

2 – дохи хуби.

«Шэдитэ мэшээг» сооһоо бүхы цилиндрнүүдые гаргаад, хойно хойноһоонь табихынь  үхибүүдтэ даабари үгтэнэ .

- Хэды цилиндр гаргабат, тоолоё . ( Үхибүүд тоолоно ).

- Цилиндрнүүд юугээрээ ондооб ? ( Үнгөөрөө).

Цилиндр бүхэнэй үнгэ нэрлээд,  тоолохыень багша дурадхана.

- Хэдыдэхи цилиндр шара үнгэтэйб ?

- Гурбадахи цилиндр ямар үнгэтэйб ?

Үхибүүд тооложо, зүб харюу шалгана.

3 – дахи хуби.

« Адляар таби» нааданай дасхал.

Багша үхибүүдтэ даабари үгэнэ : түрүүн – улаан цилиндр, хоёрдохи – хүхэ цилиндр, шара цилиндр – хүхэ ба улаан хоёрой хоорондо г.м.  Даабари дүүргэхэдээ , хододоо тооложо байха.

4 – дэхи хуби.

« Өөртөө пара оло» дидактическа наадан.

Үхибүүд мэшээг сооһоо нэгэ нэгээр юумэ гаргаад ( шар, куб,  цилиндр, бүмбэгэ г.м ) , нэрлээд, үнгынь хэлэнэ.

Багшын дохёо үгэхэдэ, үхибүүд бүлгэм соогуур гүйлдэнэ,  хоёрдохи дохёо үгэхэдэнь, адли юумэтэй ( шар- шартай…) үхибүү олоод, суг болоно .

Наадан 2- 3 дахин дабтагдана.  

Ямар үнгэтэй, түхэлтэй гү, али хэмжүүртэй юумэнтэй (круг һаань – кругтэй, улаан үнгэ һаань – улаан үнгэтэй ) хамтарха  гэжэ багша ойлгуулна. Үхибүүд юу шэлэһэнээ хэлэнэ.

Һуралсалай 4 –дэхи үйлэ

Зорилго :

-  5 тоо болотор ба һөөргэнь тоолохо.

- цилиндр тухай ойлгосын мэдэсэ үргэлжэлүүлхэ, шар, куб, цилиндр  илгаруулха шадабари бэхижүүлхэ.

-  Үглөөгүүр, үдэр, үдэшэ, һүни – ойлосын һубарил  бэхижүүлхэ.

Харуулан һургалгын хэрэгсэл :

 Баабгай Мишка,  баабгайн сүүдхын ямаршье сагта байһаниие харуулһан зурагууд, 3 хайрсаг, 2 богоһотой гэшхүүр, нааданхайнууд ( 4 -5 ондоо ), 3 -5 сахаригтай карточка – чегүүд.

Хубаан үгэлгын хэрэгсэл :

 Фигурануудай суглуулбари ( 1 шар, 1 куб, 1 цилиндр).

Һуралсалай  үйлын ябаса :

1 –дэхи хуби .

« Зурагуудые зүбөөр таби » нааданай дасхал.

Баабгайн сүүдхын ямаршье сагта байһаниие харуулһан зурагууд самбарта үлгөөтэй.

Багша :

- Зураг дээрэ юун байнаб ?

- Баабгай юу хэнэб ?

- Ямар сагтаб ? ( үглөөгүүр, үдэр, үдэшэ, һүни – зүбөөр хэлүүлхэ).

2 –дохи хуби.

« Фигурануудые хайрсагууд соо хэхэ» нааданай дасхал.

Үхибүүдтэ нааданай суглуулбари ( 1 шар, 1 куб, 1 цилиндр ). Ямар түхэлтэйб, үнгэтэйб, ямар үйлэ хэжэ болохоб гэжэ багша хэлэнэ, һурана.  Хайрсагууд соо фигурануудые хээд, юундэ тэндэ хэһыень багша һурана.

3 –дахи хуби.

« Баабгайда нааданхай абая» нааданай дасхал.

 Гэшхүүрэй нэгэ табсан дээрэ 3 матрёшканууд байна.

Багша :

- Нэгэдэхи табсан дээрэ хэды матрёшка байнаб ?

- хоёрдохи табсан дээрэ тэды кубик табигты.

- Хэды кубик табяабта ?

- Юундэ гурбан кубик табяабта ?

Стол дээрэ хэбтэһэн карточка – чегуудые багша харуулаад, хэды сахариг чек дээрэ зураатайб , тэды нааданхай  абахат гэжэ заана.

- Ямар нааданхай абаабши ?

- Хэды нааданхай абаабши ?

- Юундэ тэды нааданхай абаабши ?

3 -4 дахин дабтажа  наадана.

4 – дэхи хуби.

« Үдэр - һүни»  тэршээ наадан.

«Үдэртөө юу хэдэгбта? Һүниндөө юу хэдэгбта ?»  гэжэ багша үхибүүдһээ һурана, наада наадахынь дурадхана.

«Үдэр » гэхэдэнь , үхибүүд гүйлдэнэ, һүрэнэ, « һүни» гэхэдэ, - һуугаад, нюдөө анина.

3-4 дахин дабтажа наадана.